Rộn ràng mùa lá mùng 5

Những ngày đầu tháng 5 âm lịch này, cảnh người dân đi hái lá mùng 5 về sử dụng và đem bán làm cho không khí ngày Tết Đoan ngọ thêm rộn ràng…

Chốn quê Tiên Phong

Những cơn mưa chiều vào trung tuần tháng 4 làm cho cây lá tươi xanh sau một thời gian dài chịu nắng gắt. Chồi xanh của các loại cây lá mà dân gian xếp vào danh sách lá mùng 5 cũng tươi tắn hẳn lên. Và đầu tháng 5 âm lịch, người dân xã Tiên Phong, Tiên Phước lại vào rừng hái lá mùng 5 mang về bán cho thương lái. Một người dân ở thôn 3 vào rừng để hái lá mùng 5 cho biết: “Lá mùng 5 hầu hết là những cây thuốc nam có tác dụng chữa bệnh như cây mã đề, cỏ ống, lá sả, tía tô, dủ dẻ, bầu đường, đỗ sen, bạc đầu, khổ qua rừng… Dân gian quan niệm, vào ngày mùng 5, đúng Ngọ (tức 12 giờ trưa) mang những loại lá này ra phơi sẽ chữa được bệnh nên lá mùng 5 được mọi người mua rất nhiều”. Còn bà Nguyễn Thị Nhàn trú tại thôn 1 có thâm niên hái lá mùng 5 cho hay, lá cắt xong bán cho thương lái chuyển xuống các chợ để bán. Mỗi năm bà con nơi đây chỉ có khoảng 5 ngày để hái lá mùng 5 đem bán mà thôi! “Năm nay, thương lái đặt hàng nhiều hơn các năm trước, nhờ vậy mà bà con có thể kiếm được 200 nghìn đồng/người/ngày” - bà Nhàn nói.

Người dân xã Tiên Phong vào rừng hái lá mùng 5. Ảnh: THANH THẮNG

Các chợ lớn nhỏ ở Tiên Phước, Phú Ninh, Tam Kỳ, Thăng Bình… đều có bày bán lá mùng 5. Tại chợ Tam Kỳ, cảnh mua bán lá mùng 5 diễn ra rất sôi nổi. Tiểu thương Trương Thị Thủy (trú phường An Phú, TP. Tam Kỳ) cho biết, năm nay chưa đến mùng 5 nhưng giá các loại lá tăng cao hơn so năm trước. Cụ thể như mã đề: 30 nghìn đồng/12 bó, đỗ sen: 25 nghìn đồng/bó, măng sậy: 7 nghìn đồng/bó, lá vối: 5 nghìn đồng/bó, hoắc hương: 15 nghìn đồng/bó, lá chổi: 5 nghìn đồng/3 bó… Chị Trần Thị Hoa (trú phướng An Mỹ, TP. Tam Kỳ) đang chọn cho mình những loại lá mùng 5 đã quen sử dụng lâu nay. Chị cho biết thêm, sau khi mua lá về, bằm chặt sẵn, đợi đúng 12 giờ trưa mùng 5 tháng 5 âm lịch mang lá ra phơi rồi để dành uống đến mùa đông. “Lá mùng 5 phơi đúng 12 giờ ngày mùng 5 thì rất là thơm. Trong nước lá mùng 5 đa số là cây thuốc nam nên có khả năng ngăn ngừa một số bệnh. Gia đình tôi đã quen uống nước lá mùng 5, nước lá này rất dễ uống và có thể thay nước trà nên cứ đến mùng 5 chúng tôi mua về phơi rồi để uống cả năm” - chị Hoa nói.

Mua bán lá mùng 5 ở chợ Nồi Rang. Ảnh: TUYẾT MAI

Tấp nập chợ Nồi Rang

Chỉ diễn ra trong vòng 3 - 4 ngày, từ mùng 2 đến mùng 5 tháng 5 âm lịch, chợ Nồi Rang ở xã Duy Nghĩa, Duy Xuyên đã trở thành phiên chợ bán đầy lá mùng 5. Và từ lâu rồi, cứ đến hẹn lại lên, khiến cho chợ Nồi Rang trong những ngày đầu tháng 5 âm lịch có nét văn hóa độc đáo của người dân vùng cát Duy Nghĩa. Được biết, hằng năm vào dịp Tết Đoan ngọ, Ban quản lý chợ Nồi Rang dành riêng một góc phía bắc chợ dài gần 200m với trên dưới 80 người bày bán đủ các loại lá cây thuốc nam như bầu đường, rễ tranh, cam thảo, chó đẻ, hà thủ ô, mã đề, ngải cứu, rẽ quạt, tranh săng và nhiều loại lá khác thơm nức cả một góc chợ. Theo quan niệm dân gian, đấy là những loại cây thuốc nam có tác dụng chữa bệnh rất tốt, mỗi loại lá đều có công dụng riêng.

Năm nay, thị trường chợ lá mùng 5 ở chợ Nồi Rang không khác gì so với mọi năm, giá cả bình quân mỗi bó lá dao động từ 3.000 đồng đến 5.000 đồng. Hầu hết người mua đều chọn cho mình những nắm lá có đầy đủ các vị thuốc về phơi sắc uống cho cả năm. Người dân ở đây cho hay, các loại cây lá này bình thường không có mùi đặc biệt, nhưng hái vào dịp mùng 5 tháng 5, trộn lẫn với nhau lại có mùi thơm rất đặc trưng. Uống nước lá mùng 5 không những thấy người khoan khoái mà còn ăn cơm rất ngon miệng, vì thế, cứ đến mùng 5 tháng 5 âm lịch, mọi người lại đến chợ Nồi Rang mua lá về  phơi nắng đúng dịp Tết Đoan ngọ để dùng cho cả năm.

THANH THẮNG - TUYẾT MAI