Sự trở lại của những trang sách cũ

Thời vàng son

Những ngày cuối năm 2023, nhà văn Từ Kế Tường hào hứng xen kẽ lo lắng với sự trở lại của gần 100 đứa con tinh thần của mình trong vòng 5 năm vừa ký kết với một nhà xuất bản (NXB) uy tín. Tủ sách Tuổi Ngọc ra mắt vào đầu tháng 10 “mở hàng” bằng truyện dài “Huyền xưa” và “Như mưa ngọt ngào” do NXB Văn học ấn hành có bìa mới, thiết kế, trình bày hiện đại nhưng nội dung vẫn y nguyên từng câu chữ như bản in đầu tiên khi ra mắt độc giả trước năm 1975, thời điểm tác giả mới ở độ tuổi 20 đầy sung sức. Trước đây, hai truyện dài “Huyền xưa” và “Như mưa ngọt ngào” từng đạt 250.000 bản in chỉ sau 1 tháng phát hành qua hệ thống Tổng phát hành Sống Mới.

Có thể thấy năm 2023 là cột mốc đánh dấu sự quay lại của “vàng son một thuở”. Các NXB, các đơn vị phát hành và chính các nhà văn hoặc gia đình nhà văn như tìm được tiếng nói chung để làm sống dậy những giá trị xưa. NXB Trẻ in lại bộ sách “Nếp cũ” của nhà văn Toan Ánh với diện mạo mới gồm các tựa: “Con người Việt Nam”, “Tín ngưỡng Việt Nam”, “Làng xóm Việt Nam”, “Hội hè đình đám”. Qua đó, độc giả biết thêm nhiều kiến thức về cội nguồn của dân tộc, các phong tục, tập quán, lễ nghĩa phong hóa xưa nay. Khổ sách thiết kế gọn gàng, tiện lợi trong việc theo dõi và lưu giữ tác phẩm.

“Về phía NXB, chúng tôi luôn cố gắng làm ra các sản phẩm tử tế, theo đúng tinh thần “nuôi dưỡng tâm hồn, khơi nguồn tri thức” - ông Nguyễn Thanh Nam - Phó Giám đốc, Tổng Biên tập NXB Trẻ chia sẻ về việc in ấn và phát hành những cuốn sách xưa.

Hiểu lòng trang giấy cũ

Tháng 5/2023, nhân kỷ niệm 106 năm ngày sinh của nhà thơ Thâm Tâm, Hội Nhà văn Việt Nam và gia đình đã tổ chức giới thiệu đến công chúng các tác phẩm văn xuôi của Thâm Tâm sau một thời gian sưu tầm, tuyển chọn. Các tác phẩm văn xuôi gồm: “Truyện ngắn Thâm Tâm”, 4 truyện cổ tích và tập truyện ngắn chọn lọc “Tháng ba sấm động” (NXB Văn học ấn hành); “Thâm Tâm truyện vừa” (NXB Quân đội Nhân dân); NXB Lao động và Công ty Linh Lan liên kết ấn hành bộ ba tuyển truyện ngắn “Gió thu hoa cúc gầy rồi” cùng 2 tiểu thuyết “Thuốc mê”, “Nỗi ân hận dài”; NXB Kim Đồng ấn hành bộ truyện thiếu nhi gồm 3 cuốn “Hai cây hoa nhài” (tập truyện cổ tích), “Thuồng luồng ở nước” (tập truyện dã sử) và “Con rùa đội vẹt” (tập truyện đồng thoại).

Các tác phẩm ấy đã lần lượt xuất hiện trên các ấn phẩm cách đây gần trăm năm như: “Tiểu thuyết thứ Bảy”, “Tiểu thuyết thứ Năm”, “Ngày nay”, “Truyền bá quốc ngữ”… Những tác phẩm văn xuôi của Thâm Tâm vẫn còn nhiều giá trị tới ngày nay bởi nét tương đồng của xã hội đô thị và cuộc vật lộn của người trẻ trong xã hội đó.

Trong buổi ra mắt các tác phẩm của Thâm Tâm tại Hội Nhà văn Việt Nam, ông Nguyễn Tuấn Khoa, con trai nhà văn từng xúc động chia sẻ: “Trong những ngày sưu tầm và đọc các tác phẩm của cha mình, khi lật giở đến tờ “Tiểu thuyết thứ Bảy” số 488, ra ngày 20/11/1943, tôi đã gặp hình minh họa đúng như cha tôi trong tưởng tượng, bên một bài thơ có tên “Viết đêm” với 2 câu thơ cuối: “Hoa đèn không hiểu lòng trang giấy/ Soi mãi trên bàn cái vắng teo”. Nhưng tôi tin rằng, giờ đây chúng tôi và những độc giả yêu mến Thâm Tâm đã tìm được những trang giấy ngày xưa, đã đọc và hiểu lòng những trang giấy đó”.

Nằm trong dòng chảy mong muốn giới thiệu các giá trị quá vãng chưa được khai thác, “Băn khoăn” (tựa cũ: “Thanh Đức”) của nhà văn Khái Hưng đã được tái xuất với diện mạo mới do Công ty Linh Lan phối hợp cùng NXB Lao động ấn hành. “Băn khoăn” được in lần đầu vào năm 1942, là sự nhấn mạnh vào một đoạn đường sáng tác vô cùng quan trọng của riêng Khái Hưng mà còn ít người biết đến. Xoay quanh câu chuyện của thanh niên Cảnh - cậu ấm đến từ gia đình “hai đời cự phú” - khi đến tuổi trưởng thành lại băn khoăn về mục đích sống. Thế nào là sống cho có ý nghĩa, cũng như cho trọn đời người? Câu hỏi mà Cảnh đặt ra tuy đến từ hơn một thế kỷ trước, đến nay vẫn còn sống động...