Sức khỏe phụ nữ tuổi mãn kinh

Phụ nữ mãn kinh thường trải qua những rối loạn vận mạch, các cơn bốc nóng mặt. Nhiều người sau đó còn có biểu hiện lưng còng dần. Đứng về mặt y học, còng lưng là một biểu hiện của xẹp nhiều đốt sống ở phụ nữ tuổi mãn kinh.

Theo các nghiên cứu hiện tại, tuổi mãn kinh trung bình của phụ nữ Việt Nam là 48 tuổi. Chính vì vậy, phụ nữ có khoảng thời gian trung bình 25 năm để trải qua thời kỳ mãn kinh. Cũng theo các nghiên cứu, 1/3 phụ nữ không có vấn đề gì, 1/3 phụ nữ chỉ có ít rối loạn của mãn kinh, 1/3 phải chịu đựng những rối loạn trầm trọng của mãn kinh. Sau giai đoạn tiền mãn kinh với một số rối loạn thường gặp như: Rối loạn kinh nguyệt, thay đổi tâm sinh lý, rối loạn vận mạch, phụ nữ bước vào giai đoạn mãn kinh. Mãn kinh được định nghĩa là hết kinh hẳn trong một năm (12 tháng). Phụ nữ đến tuổi mãn kinh sớm là những người hút thuốc lá, uống rượu, chiếu tia xạ trị bệnh, bị rối loạn tự miễn, cắt tử cung nhưng còn chừa 2 buồng trứng.

Phụ nữ nên tham gia tập thể dục hằng ngày để giữ sức khỏe tốt.

Khó tính bất thường

Phụ nữ vào tuổi mãn kinh vẫn thường bị những người thân “phàn nàn” rằng khó tính bất thường. Điều này dễ được thông cảm bởi những rối loạn vận mạch trong cơ thể: thỉnh thoảng có cơn bốc hỏa nóng mặt, nóng lưng, vã mồ hôi ban đêm, hồi hộp khó chịu. Các triệu chứng này kéo dài độ vài năm rồi tự hết, do cơ thể đã quen dần với tình trạng thiếu hụt oestrogen. Tuy nhiên, cũng có người thấy những triệu chứng này nặng hơn sau mãn kinh. Từ đó nảy sinh những vấn đề về tâm lý như dễ gắt gỏng, suy nhược thần kinh, mất ngủ. Có một số phụ nữ có thể trầm cảm. Họ cũng gặp một số vấn đề về sức khỏe tình dục, mất hứng thú trong quan hệ vợ chồng do âm đạo khô teo gây đau khi giao hợp. Nhiễm trùng tiết niệu và són tiểu do niêm mạc đường tiết niệu cũng bị khô teo. Một số người đi tiểu nhiều lần, tiểu khó vì niệu đạo bị xơ cứng. Hậu quả lâu dài của hiện tượng mãn kinh thường xảy ra từ từ cho đến khi xảy ra các tai biến. Loãng xương chính là căn bệnh phổ biến ở độ tuổi này. Ngặt nỗi, loãng xương tiến triển âm thầm không có biểu hiện gì ở giai đoạn sớm, gây giảm chiều cao, làm gãy xương cổ tay, xương đùi, gãy đốt sống; ở người cao tuổi thường gặp nhất là gãy cổ xương đùi. Trong khi, chính cơ thể chúng ta lại ít có cảm nhận về tình trạng loãng xương cho đến khi bị gãy xương không do chấn thương. Một số rối loạn khác như da khô, nhăn nheo, thủy tinh thể bị đục, các chất nhầy khô khớp khô gây đau, cứng khớp…

Tìm nguồn tươi trẻ

Những rối loạn ở tuổi mãn kinh ảnh hưởng rất lớn đến vấn đề hạnh phúc gia đình và sắc đẹp của phụ nữ. Họ không còn sự nhanh nhẹn, xuân sắc cũng bớt tươi. Nhiều người rơi vào trạng thái trầm cảm vì cảm giác cô đơn. Có người phụ nữ âm thầm chịu đựng, có người không thể chấp nhận và có người chấp nhận chuyện chồng đi ra bên ngoài ... là những vấn đề mà một số bác sĩ sản khoa đã được người bệnh chia sẻ. Do đó, lời khuyên chung cho tất cả phụ nữ là phải biết tìm nguồn tươi trẻ để giữ vẻ đẹp và quan trọng là sức khỏe tốt ở tuổi mãn kinh.

Ngoài việc uống đủ nước hàng ngày, trung bình 2 lít nước/ngày mùa hè cần uống nhiều hơn,  phụ nữ nên chú ý chế độ ăn nhiều rau củ quả tươi, đặc biệt các loại củ quả có nhiều vitamin C như cam, chanh, cà chua, rau xanh;  các thức ăn chứa canxi như tôm, cua, cá, sữa không béo... Tránh những thức ăn không có lợi cho sức khỏe, nhất là các loại mỡ động vật, tránh ăn mặn quá hoặc ngọt quá. Chú ý đến những thực phẩm xanh quanh mình như đậu nành và mè đen là những loại hạt tốt cho phụ nữ. Trong đậu nành có chất estrogen tự nhiên bổ sung lượng nội tiết tố đã sụt giảm ở phụ nữ mãn kinh. Những chế phẩm từ đậu nành như đậu hũ, sữa đậu nành là những thực phẩm dễ tìm, sẵn có trong cuộc sống hàng ngày. Bên cạnh đó một số thực phẩm chức năng chống lão hóa cơ thể cũng rất tốt cho phụ nữ. Nên vận động chân tay và trí não thường xuyên. Thể dục hàng ngày như tập yoga, đi bộ buổi sáng, tập dưỡng sinh đều đặn cũng rất tốt cho chúng ta. Điều quan trọng hãy sống lành mạnh, tinh thần thanh thản, vui tươi. Những chuyện gì không cần thiết hãy cho qua, hãy cố gắng vị tha. Việc dễ giận dữ nóng nảy cũng dễ dẫn đến vấn đề về sức khỏe: Tu thân dưỡng tính tồn thần.

Một thói quen không nên bỏ qua là kiểm tra sức khỏe định kỳ. Như đã nói, những biểu hiện loãng xương không dễ cảm nhận nên cần thiết kiểm tra để biết mình có đang bị loãng xương không, có các bệnh lý tim mạch không. Có nhiều phương pháp để xác định loãng xương, thông dụng nhất là đo bằng máy siêu âm và máy chụp Xquang.  Tại Quảng Nam,  đã có máy đo hiện đại và khá chính xác, máy Siêu âm và máy X Quang đo loãng xương… Sau khi xác định, bệnh nhân sẽ được tư vấn và hướng dẫn điều trị. Với sự phát triển của y học có nhiều thuốc để điều chỉnh các rối loạn tiền mãn kinh và mãn kinh cho phụ nữ.

 Thạc sĩ - bác sĩ THÁI NGỌC HUỲNH VÂN