Việc tách thửa, tặng cho và chuyển nhượng quyền sử dụng đất tại TP.Hội An đang gặp nhiều vướng mắc do “cấn” quyết định của tỉnh, hiện địa phương rà soát và đề nghị điều chỉnh phù hợp.
Do sống chen chúc, người dân phường Cửa Đại mong muốn được tách thửa. Ảnh: Q.HẢI |
Thiếu “mặt tiền”
Có mặt ở phòng “một cửa” phường Cửa Đại (TP.Hội An), chúng tôi chứng kiến cảnh hàng chục người dân địa phương đến giải quyết công việc liên quan đến tách thửa quyền sử dụng đất. Ngồi đợi đến lượt mình, bà Phạm Thị Anh (tổ 8, khối Phước Hòa, phường Cửa Đại) cho biết: “Tôi có 4 đứa con, 2 đứa con trai ở phía trước và sau nhà trong diện tích đất 170m2. Xin tách không được nên để miết đó. Mình còn trẻ thì tách trước ra cho con chứ sau này nói qua nói lại mệt lắm”. Nhiều hộ dân cũng gặp cảnh tương tự. Nhà ông Hồ Phán nằm trước Trường Tiểu học Đỗ Trọng Hường (khối phố Phước Trạch, Cửa Đại). Vợ ông bị tai biến, ông buôn bán lặt vặt trước trường nên hoàn cảnh gia đình còn nhiều khó khăn. Thửa đất nhà ông có chiều ngang mặt tiền là 9m, nhà đang ở 5m, chiều ngang còn lại 4m nên ông làm đơn gửi thành phố xin bán mảnh đất trên để trả tiền nợ thuốc men chữa bệnh cho vợ nhưng chưa được giải quyết…
Theo Quyết định 777/QĐ-UBND ngày 15.3.2011 của UBND tỉnh, đối với khu vực đô thị như phường ven biển Cửa Đại, chỉ cho phép chủ sở hữu quyền sử dụng đất tách thửa cho tặng con cái với thửa đất có chiều ngang 4m trở lên, thửa tách để bán thì mặt tiền thửa bán phải 7m trở lên. Bà Lê Thị Ánh, cán bộ địa chính - xây dựng phường Cửa Đại cho biết địa phương có nhiều hộ hoàn cảnh kinh tế khó khăn, nhưng muốn bán đất theo quy định cho phép là 7m thì không còn đủ diện tích để xây dựng. Qua khảo sát thực tế, toàn phường hiện có 70 hộ với hơn 300 nhân khẩu đang có nhu cầu tách thửa cho con hoặc bán để giải quyết nợ nần. Trong khi đó, hầu hết khu dân cư Cửa Đại đều ở chen chúc nhau. Các hộ gia đình đang sử dụng đất ở chỉ có chiều ngang 7 - 8m, cá biệt mới có 11m và hầu như không có lô đất nào có 15m chiều ngang như các vùng Cẩm Thanh hay Cẩm Hà. Trước thực trạng này, địa phương đã hướng dẫn công dân làm đơn cứu xét gửi các ngành chức năng và UBND thành phố quan tâm giải quyết. Ông Nguyễn Sinh - Chủ tịch UBND phường Cửa Đại nói: “Địa phương tha thiết đề nghị thành phố sớm giải quyết cho những trường hợp khó khăn, đồng thời đề nghị điều chỉnh Quyết định 777 cho dân trên một số tuyến đường hợp lý”.
Tại Thanh Hà, phường mới chia tách của TP.Hội An, tháng nào địa phương cũng có trường hợp xin tách thửa nhưng “cấn” Quyết định 777. Trong khi đó, phần lớn thửa đất nằm trên các tuyến đường và khu dân cư mới quy hoạch của Thanh Hà như Điện Biên Phủ, 28/3, ĐT607, ĐT608… đều có chiều ngang mặt tiền dưới 10m. So với quy định tách thửa phải đủ 7m trở lên thì 3m mặt tiền còn lại là không thể tách được. Ông Nguyễn Kim Châu - Chủ tịch UBND phường cho biết, người dân đã biết quy định này nên thường làm đơn cứu xét gửi UBND thành phố xin được xem xét giải quyết. Sau khi thụ lý đơn, UBND thành phố đã bàn giao hồ sơ về phường để địa phương khảo sát, kiểm tra cụ thể và đề xuất với thành phố phương án giải quyết. “Thực tế, chúng tôi thấy hầu hết bà con có hoàn cảnh khó khăn nên sau khi kiểm tra đã đề xuất với thành phố cho phép tách thửa. Tuy nhiên, nhiều hộ không khó khăn, bệnh tật hoặc không nằm trong trường hợp đặc biệt thì cứ đúng quy định thực hiện” - ông Châu nói.
Tháo gỡ vướng mắc
Qua tìm hiểu, thực tế 13 xã/ phường tại Hội An thì địa phương nào cũng có trường hợp “cấn”, không được phép tách thửa đất. Hàng trăm hộ ở khu vực đô thị như Cẩm Phô, Minh An, Thanh Hà, Cẩm Châu, Cửa Đại, Cẩm An, Cẩm Nam, Tân An, Sơn Phong và khu vực nông thôn như Cẩm Thanh, Cẩm Hà, Cẩm Kim, Tân Hiệp không đủ điều kiện quy định nên không được phép tách thửa. Vì thế, họ làm đơn cứu xét gửi UBND thành phố. Trước bức xúc của chủ sở hữu quyền sử dụng đất trong việc tách thửa, TP.Hội An đã xem xét từng trường hợp cụ thể để tháo gỡ vướng mắc.
Hiện nay, UBND thành phố tiếp nhận nhiều đơn thư cứu xét, đề nghị tách thửa của người dân. Theo ông Trương Văn Bay – Phó Chủ tịch UBND TP.Hội An, thực hiện chủ trương xây dựng thành phố sinh thái cần phải quy định điều kiện để hạn chế tách thửa. Tuy nhiên, thành phố luôn sẵn sàng tháo gỡ vướng mắc và giải quyết bức xúc của người dân. Vì thế, từng trường hợp cụ thể đã được xem xét, giải quyết trên cơ sở đề xuất của các xã - phường. Trên thực tế, hầu hết hộ khó khăn, gia đình chính sách, hộ có người ốm đau, nợ nần, đông nhân khẩu… đã được thành phố giải quyết tách thửa. Mặt khác, công tác quản lý đất đai cũng được các ngành chức năng tăng cường. Thành phố cũng yêu cầu tất cả các xã - phường phải triển khai nghiêm túc việc khảo sát, kiểm tra cụ thể và đề xuất phương án giải quyết nhu cầu tách thửa đúng đối tượng, đúng hoàn cảnh; không để xảy ra tiêu cực hoặc lợi dụng chủ trương để trục lợi. Riêng đối với các trường hợp tách thửa để cho tặng con cái, thành phố yêu cầu sau khi tách phải cam kết chỉ để ở và không được bán.
HĐND TP.Hội An (khóa X) thống nhất trình cấp trên điều chỉnh phù hợp. |
Tuy vậy, qua nhiều lần nghe cử tri địa phương phản ánh về quy định này, Đại tá Lê Ngọc Lưu - Trưởng Công an TP.Hội An, đại biểu HĐND thành phố khu vực 2 phường Cẩm An và Cửa Đại đề nghị: “Phải khảo sát, đánh giá lại việc thực hiện Quyết định số 777. Trước đây để xây dựng thành phố sinh thái nên đã ban hành một số quy định, bây giờ trái với pháp luật. Để kéo dài là không được vì đây là quyền lợi của nhân dân, phải sớm sửa đổi”.
Sẽ ra nghị quyết đề nghị chỉnh sửa quy định HĐND TP.Hội An đang khảo sát, đề nghị điều chỉnh các nội dung quy định về việc tách thửa, tặng cho và chuyển nhượng quyền sử dụng đất. Tại Kỳ họp thứ 10, HĐND TP.Hội An (khóa X) vừa qua, nhiều đại biểu HĐND thành phố đề nghị sớm trình UBND tỉnh điều chỉnh Quyết định 777 theo hướng phù hợp, vừa giữ cảnh quan sinh thái nhưng cũng đảm bảo quyền, lợi ích hợp pháp và chính đáng của người dân. Tháng 11.2003, để quản lý việc sử dụng đất đảm bảo quy hoạch và đúng hướng không gian đô thị, Hội An quy định trong khu vực đô thị nếu chia cắt nhỏ để chuyển nhượng thì thửa đất xin chuyển nhượng có chiều ngang mặt tiền tối thiểu 7m, chiều ngang mặt tiền của phần còn lại trong thửa đất tối thiểu 7m. Theo đề nghị của UBND TP.Hội An, ngày 15.3.2011, UBND tỉnh đã ban hành Quyết định 777/QĐ-UBND, trong đó có nội dung quy định “không xây dựng nhà liền kề; không tách thửa các lô đất thành những lô nhỏ có chiều ngang dưới 10m và chiều sâu lô đất dưới 15m để xây dựng nhà ở, công trình khác…”. Bà Nguyễn Thị Hoa Phượng - Trưởng ban Pháp chế HĐND TP.Hội An cho biết, về mặt thể thức văn bản thì quyết định này không phải là văn bản quy phạm pháp luật, đồng thời cũng trái với các văn bản pháp luật về đất đai của Trung ương và Quyết định số 53/2008/QĐ-UBND ngày 26.12.2008 của UBND tỉnh quy định về diện tích tối thiểu để xây dựng nhà ở là 40m2 và phải đảm bảo chiều rộng, chiều sâu thửa đất tính từ chỉ giới xây dựng từ 3m trở lên. Rõ ràng, quy định này không đúng với Nghị định 84/CP ngày 25.5.2007 của Chính phủ nhưng lúc đó, với mục đích hướng tới quy hoạch tổng thể phát triển “Hội An - Thành phố sinh thái”, HĐND TP.Hội An đã đề xuất áp dụng và quy định điều kiện để hạn chế tách thửa. Với sự gia tăng dân số tại Hội An như hiện nay thì diện tích đất sử dụng cũng ngày càng hạn hẹp. Bên cạnh đó, không ít hộ có nhiều thế hệ đang sống chung trong một ngôi nhà, nhưng không phải gia đình nào cũng có điều kiện tách thửa theo quy định với chiều ngang khu vực đô thị là 7m, khu vực nông thôn là 10m. Qua giám sát trực tiếp việc tách thửa, tặng cho và chuyển nhượng quyền sử dụng đất trên địa bàn, ông Nguyễn Ưng - Phó Chủ tịch HĐND TP.Hội An nói: “Việc chia tách đất không chỉ phụ thuộc vào Luật Đất đai mà còn phụ thuộc vào Luật Thừa kế. Bố mẹ để lại đất thì phần đất này được chia ra những tiểu phần. Chúng ta đồng ý cho tách thửa nhưng không cho mua bán, đổi chác; nhưng cấm mua bán là vi phạm Luật Đất đai, cản trở quyền sử dụng đất hợp pháp. Cho nên phải quy hoạch lại tuyến đường nào bao nhiêu mét cụ thể, song trước mắt nên hủy quy định này”. Ông Nguyễn Sự - Bí thư Thành ủy, Chủ tịch HĐND TP.Hội An khẳng định: “Phải đánh giá, khảo sát lại. Cái nào 5m, 8m, cái nào chúng ta giữ 10m. Tùy theo tuyến đường, chúng ta xác định để tạo điều kiện cho dân. Nghị quyết nào cũng vì nhân dân cả, tự nhiên đặt mình trên nhân dân là không ổn. Do đó bây giờ, thống nhất khảo sát lại, HĐND phải có nghị quyết đề nghị với tỉnh điều chỉnh cụ thể”. (Phương Nhi) |
QUỐC HẢI