Tang ma văn minh - Kỳ cuối: Nhân rộng những điển hình

(QNO) - Sau TP.Hội An và xã Quế Phú (H.Quế Sơn), đến lượt xã Duy Trung (H.Duy Xuyên) bắt tay vào công cuộc cải “cải cách”, hướng đến hình ảnh đám tang văn minh. Đây là cách làm hay, cần nhân rộng ra toàn tỉnh.

Vận động không rải vàng mã

Trước năm 2014, chính quyền xã Duy Trung và người dân sống 2 bên đường đều ngán ngẩm mỗi khi có đám tang đi qua. Nguyên nhân là khi tiễn đưa linh cửu người thân về nơi chín suối, rất nhiều vàng mã, đồ cúng rải ra đầy đường. Ông Huỳnh Hữu Phát, một người dân sống gần nghĩa địa Nỗng Bồ cho biết có ngày ông và hàng xóm phải vất vả quét dọn vàng mã vì có đến hai ba đám tang. Vậy mà, hôm sau có đám ma là tiếp tục dọn dẹp” - ông Phát nhớ lại.

Trước tình trạng đó, đầu năm 2014, Ủy ban MTTQ Việt Nam xã Duy Trung họp Ban Chỉ đạo xây dựng đời sống văn hóa để xây dựng kế hoạch vận động nhân dân không rải vàng mã, các phẩm vật cúng trên đường đưa tang. Rồi triển khai trước cho gia đình quân dân chính, tổ trưởng Tổ đoàn kết, ủy viên Ủy ban MTTQ Việt Nam xã trước để làm gương. Từ đó, trên địa phương có đám tang thì Ban vận động xuống tang gia để trao đổi về chủ trương của xã, đồng thời đề nghị người nhà không rải vàng mã trên đường đưa tang.

Bảng tuyên truyền vận động người dân không rải vàng mã trên đường đưa tang ở xã Duy Trung. Ảnh: PHAN VINH

Bà Hoàng Thị Ngọc Loan - Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam xã Duy Trung cho biết hiện tại tất cả 7 thôn của xã đã cắm bảng tuyên truyền người dân thực hiện phong trào này và thực hiện rất tốt. “Bởi thực tế nghĩa địa Nỗng Bồ còn là nơi chôn cất của các xã khác, thậm chí là một số người dân ở Đà Nẵng. Để đảm bảo hình ảnh đám tang sạch trên địa bàn xã Duy Trung, người dân khi phát hiện có đám tang nào (từ nơi khác đến) không thực hiện thì sẽ báo lực lượng chức năng xã. Lực lượng này sẽ yêu cầu họ khắc phục hậu quả” - bà Loan cho biết thêm.

Nhà gần nghĩa địa Nỗng Bồ, ông Nguyễn Lân Vinh “thấm cảnh” vàng mã, phẩm vật cúng mỗi khi tang ma đi qua. Nên khi xã có chủ trương trên, ông và tất cả hàng xóm nhiệt liệt hưởng ứng. Ông Vinh chắc như đinh đóng cột, ở Duy Trung bây giờ không còn đám tang nào rải vàng mã trên đường đi tang cả. Nếu có chắc chắn là đám từ nơi khác đến, bởi họ chưa biết chủ trương, hoặc không nhìn kỹ bảng tuyên truyền, và chúng tôi chính là những người “thông tin” cho xã để xã chỉ đạo lực lượng liên quan can thiệp kịp thời. Thực tế, theo ông Vinh, những trường hợp như thế này, đang dần ít đi.

Cần biểu dương, nhân rộng

Theo ông Lê Ngọc Tường - Phó Giám đốc Sở VH-TT&DL, kể từ khi Chỉ thị 27 của Bộ Chính trị về Thực hiện nếp sống văn minh trong tiệc cưới, việc tang lễ hội đi vào cuộc sống, riêng Quảng Nam đã dần loại bỏ được những nghi lễ phiền phức, mang tính hủ tục, mê tín dị đoan. Việc phân biệt “chết lành” hay “chết xấu” và ăn uống dài ngày của nhiều đồng bào dân tộc thiểu số ở vùng cao được loại bỏ. Ở đồng bằng, các lệ cúng 21 ngày, 49 ngày, 100 ngày… được tổ chức gọn nhẹ, không phô trương, rườm rà, tốn kém.  

“Đáng sợ” nhất là quan niệm ngày, giờ tốt dẫn đến để thi thể người chết quá lâu, gây ô nhiễm, thậm chí là lây bệnh nếu người chết mắc bệnh truyền nhiễm. Trong trường hợp này, cần phải sử dụng dịch vụ y tế để đảm bảo an toàn vệ sinh khi khâm liệm. Riêng về nhạc tang, điều đáng mừng là hầu hết các gia đình không mở nhạc sau 23 giờ và trước 5 giờ sáng. Việc chôn cất, xây mộ cần phải theo đúng quy hoạch của nghĩa địa, vừa giúp giữ được vệ sinh, vừa có được mỹ quan và tránh gây lãng phí.

Trao đổi quanh vấn đề một số địa phương thực hiện đám tang sạch và đẹp, ông Tường nhấn mạnh đây là việc làm rất đáng hoan nghênh và cần nhân rộng ra trên phạm vi toàn tỉnh. Theo ông Tường, vấn đề ma chay vốn đã ăn sâu vào tiềm thức, gọi là tâm linh, nên việc thay đổi nhận thức cần phải kiên trì và có nhiều thời gian. Có được thành quả như ngày nay, xã Quế Phú (H.Quế Sơn) và TP.Hội An đã mất nhiều năm để gầy dựng và xã Duy Trung (H.Duy Xuyên) cũng đang cố gắng thực hiện. “Trên thực tế, các địa phương này đều xây dựng được bản hương ước, quy ước với những quy định cụ thể, dễ nhớ trong thực hiện đám tang lành mạnh mà địa phương đã định hướng. Do vậy, các địa phương khác, nếu muốn xây dựng hình ảnh đám tang sạch và đẹp như thế, cần phải tham khảo những cách làm đó” - ông Tường trao đổi thêm.

XUÂN KHÁNH