Tặng thưởng VHNT Quảng Nam: Từ "ao làng", vươn xa

Giữa tuần trước, Hội Văn học - Nghệ thuật (VHNT) tỉnh tổ chức trao thưởng cho các tác giả có tác phẩm đoạt giải Tặng thưởng VHNT Quảng Nam năm 2018. Kể từ mùa giải đầu tiên được thực hiện vào năm 2010 (dành cho các tác phẩm được công bố trong năm 2009), đến nay Tặng thưởng VHNT Quảng Nam đã trải qua chặng đường 10 năm tròn.

Tặng thưởng VHNT Quảng Nam ngày càng được khẳng định về mặt chất lượng, uy tín. Trong ảnh: Trao thưởng cho các tác giả đoạt giải B - Tặng thưởng VHNT Quảng Nam năm 2018. Ảnh: NGUYỄN NGỌC PHƯỚC

Ở  mùa giải đầu tiên, Ban Tổ chức Tặng thưởng VHNT Quảng Nam chỉ nhận được chưa đầy 20 tác phẩm của các hội viên thuộc 4 chuyên ngành là văn học, âm nhạc, mỹ thuật và nhiếp ảnh tham gia. Nhưng chỉ hai năm sau đó, số tác phẩm tham gia xét tặng thưởng đã tăng lên gấp đôi và từ năm 2015 trở về sau này, mỗi năm có trên dưới 100 tác phẩm ở 7 chuyên ngành, gồm 4 chuyên ngành ở mùa đầu và các chuyên ngành sân khấu, văn nghệ dân gian và văn nghệ các dân tộc thiểu số - miền núi.

Do cơ cấu số lượng giải tặng thưởng không tăng trong khi số lượng tác phẩm dự xét liên tục tăng nên việc chấm chọn trở nên vất vả hơn. Hội đồng xét giải cả ở vòng sơ khảo lẫn chung khảo đều phải cân nhắc, thảo luận kỹ lưỡng. Thậm chí, đã có vài mùa tặng thưởng, hội đồng xét giải phải họp đến 3 phiên với những cuộc tranh luận khá căng thẳng... Theo nhận định của một số thành viên hội đồng xét giải, hiện tượng đó là tích cực, thể hiện được tinh thần làm việc dân chủ, cởi mở, khách quan... Bởi lẽ, tuy phải làm việc vất vả hơn nhưng ngược lại, những người cầm cân nảy mực có thêm nhiều “phương án” để đối sánh, lựa chọn, tìm ra những tác phẩm thực sự xứng tầm để tôn vinh. Bản thân các tác giả có tác phẩm đoạt giải cũng cảm thấy tự hào hơn khi biết rằng tác phẩm của họ đã trải qua và chiến thắng trong một cuộc “cạnh tranh” không kém phần gay cấn và quyết liệt.

Theo nhạc sĩ Nguyễn Hoàng Bích - Chủ tịch Hội VHNT tỉnh và là người nắm giữ vai trò chánh chủ khảo suốt từ mùa tặng thưởng đầu tiên đến nay, cũng nhờ tính khách quan, công tâm, chính xác trong chấm giải và sự “cạnh tranh” ngày càng lớn nên chất lượng của Tặng thưởng VHNT Quảng Nam đã được nâng lên. Trong đó, đáng ghi nhận nhất là, tuy quy mô, phạm vi đề tài, ngôn ngữ thể hiện khác nhau, song hầu hết tác phẩm dự tặng thưởng 10 năm qua đều đáp ứng được các tiêu chí cơ bản nhất về VHNT nói chung và yêu cầu của tặng thưởng nói riêng. Bên cạnh các đề tài truyền thống, đề tài chiến tranh cách mạng,... nhiều tác phẩm đi vào khai thác những đề tài đương đại nóng hổi, được thể hiện bằng các phương thức và ngôn ngữ mới lạ, sinh động và có cá tính. Nhiều tác phẩm có góc nhìn độc đáo bằng ngôn ngữ nghệ thuật đặc trưng; có cảm quan nghệ thuật tinh tế và những dự cảm đẹp, góp phần tô điểm bản sắc, làm nên sự đa dạng và sinh động cho VHNT địa phương. Nhạc sĩ Nguyễn Hoàng Bích nói thêm: “Nhìn vào đấy, có thể thấy được phần nào sự tận tụy, tâm huyết, khát khao sáng tạo cũng như tình yêu, khát vọng, trách nhiệm của người nghệ sĩ trước hiện thực cuộc sống sinh động của quê hương”.

Tuy mang tính “nội bộ” - chỉ xét trao thưởng cho tác phẩm của các tác giả là hội viên Hội VHNT tỉnh, không xét tác phẩm của tác giả ngoài tỉnh, tác giả là người Quảng Nam chưa phải là hội viên, song tiếng vang, tầm ảnh hưởng của Tặng thưởng VHNT Quảng Nam không vì thế mà bó hẹp trong phạm vi Quảng Nam. Mấy năm gần đây, các tỉnh Gia Lai, Vĩnh Phúc, Phú Yên, Quảng Ngãi đã đến tham khảo, học tập phương thức tổ chức giải, bộ tiêu chí xét giải của Tặng thưởng VHNT Quảng Nam để áp dụng cho địa phương mình. Đặc biệt hơn là, Tặng thưởng VHNT Quảng Nam đã vượt ra khỏi sự chật hẹp “ao làng” khi mà rất nhiều tác phẩm đoạt giải tặng thưởng sau đó đã tiếp tục giành được giải cao tại các giải thưởng, cuộc thi có quy mô, phạm vi lớn hơn. Theo thống kê của Hội VHNT tỉnh, trong số hơn 200 lượt tác phẩm đoạt giải thưởng của Liên hiệp các hội VHNT Việt Nam, của các hội chuyên ngành Trung ương, giải thưởng các cuộc thi cấp khu vực, các cuộc thi chuyên đề và cả giải thưởng quốc tế... 10 năm qua, có gần một nửa số tác phẩm từng đoạt giải Tặng thưởng VHNT Quảng Nam. Trong số đó, có nhiều tác phẩm nhiếp ảnh, âm nhạc, mỹ thuật và sân khấu, sau khi được vinh danh ở “giải tỉnh” đã đoạt thêm 2 - 3 giải khác ở các cuộc thi, các giải thưởng cấp cao hơn.

BẢO ANH