(Xuân Quý Mão) - Thế giới ngày càng trở nên phẳng hơn, tết cổ truyền không còn là cái tết ở làng xóm đất Việt mà đã lan tỏa khắp thế giới. Từ châu Úc, châu Mỹ đến châu Âu, tết đã đóng góp chung vào hoạt động lễ hội của các nước, vừa là sự gìn giữ, vừa là sự quảng bá văn hóa Việt nói riêng và Á Đông nói chung.
Ông bà ta có câu: “Dù ai buôn bán nơi đâu, nhớ đến ngày tết rủ nhau mà về”. Bà con xa xứ không phải ai cũng có điều kiện về nước đoàn tụ gia đình, không khí ngày tết thường là lúc họ nhớ gia đình, quê hương hơn bao giờ hết...
Ngày tết, ngưỡng vọng quê nhà
Gần như gia đình Việt nào cũng chuẩn bị những món ăn truyền thống, mâm ngũ quả, cành đào, cành mai, những thứ tưởng chừng chỉ có ở quê nhà Việt Nam giờ đây đã dễ dàng tìm thấy trong các khu chợ Việt ở các thành phố lớn của Úc như Sydney, Melbourne.
Ở Melbourne, gần đến ngày tết, nhiều lễ hội được tổ chức khắp nơi trong các cộng đồng người Việt như Saint Albans, Sunshine, Footscray hay Richmond, Springvale. Các gian hàng được trang trí ấm cúng, bày bán đủ các món đồ tết, nào hoa, bánh mứt, trái cây... Các góc phố còn nghe tiếng nhạc tết, nhạc xuân rộn ràng. Khu ẩm thực bày bán đủ món đặc trưng của ba miền như bánh chưng, bánh tét, dưa món, củ kiệu, chả bò... vô cùng đa dạng.
Khu Cabramatta ở Sydney được xem như Sài Gòn của nước Úc không chỉ bởi âm hưởng chủ đạo là giọng Nam mà phong cách, lối sắp xếp cửa hàng, cửa hiệu cũng không khác ở Việt Nam là mấy. Chợ Cabramatta phục vụ người Việt với đủ hương vị quê nhà từ nem chua, chả lụa, hạt dưa đến những vật dụng thân thuộc ngày tết như bao lì xì, câu đối, đèn lồng. Đi hết một vòng đến chợ hoa, thấy bày đầy những chậu vạn thọ, cũng làm người Việt xa xứ thấy ấm cúng.
Giữa không khí rộn ràng ấy, thỉnh thoảng còn nghe được tiếng pháo nổ râm ran, loại pháo dây hay được các gia đình Việt Nam đốt ngày tết ở những năm 1994 trở về trước. Những quả pháo nhỏ, móc nhau trên một sợi dây được treo ở các cửa tiệm người Việt, làm nhớ đến tiếng nổ đêm ba mươi xưa ở xứ sở. Xác pháo đỏ nhuộm thắm góc quảng trường Cabramatta khiến không khí càng thêm nhộn nhịp.
Tết xa xứ cũng không thiếu những hoạt động truyền thống như du xuân, chúc tết. Ngoài tục lệ cúng gia tiên, kiều bào ở nước Úc cũng thường tìm về các ngôi chùa người Việt để cầu bình an, may mắn đến với gia đình mình trong năm mới. Các mẹ, các chị, kể cả những em nhỏ gốc Việt được sinh ra ở nước ngoài, mặc áo dài truyền thống, tay cầm những cành đào nhỏ, dắt nhau du xuân các nẻo đường ở Cabramatta. Những hình ảnh tưởng chỉ có ở quê hương...
Nét Việt đậm đà nơi xứ người
Nếp sống, nếp văn hóa người Việt ở Úc bao năm nay dần trở nên đậm đà, rõ nét, đóng góp chung vào cộng đồng đa văn hóa của nước Úc. Những hoạt động đón tết dần trở thành lễ hội chung, không chỉ dành riêng cho cộng đồng người Việt mà còn thu hút người ở các quốc gia khác.
Không ít gia đình có chồng hoặc vợ là người phương Tây, từ chỗ chỉ đón Giáng sinh hay tết dương lịch, họ cũng dần hòa chung vào không khí tết cổ truyền người Việt. Đón Tết cổ truyền Việt Nam, họ được tự tay làm và thưởng thức những món ăn của người Việt, tìm hiểu văn hóa truyền thống của Việt Nam - những trải nghiệm hết sức thú vị. Điều đó đã khiến người Úc cảm thấy ấm áp và thêm yêu văn hóa tết Việt.
Không khí lễ hội đặc trưng ở các khu chợ Việt ở Sydney, Melbourne cũng thu hút nhiều du khách, vốn là những người đến từ các cộng đồng ở nhiều quốc gia khác nhau. Họ tìm tới, hòa vào lễ hội tết của người Việt ban đầu vì sự tò mò rồi trở nên thích thú. Như anh David hiện sống ở Sydney có bạn là người Việt, vẫn thường ghé thăm chợ Cabramatta mỗi dịp tết cổ truyền.
“Năm nào tôi cũng đến đây và lần nào cũng rất vui vì có rất nhiều loại hình ẩm thực, giải trí khác nhau. Có rất nhiều hoạt động thú vị diễn ra như múa lân, đốt pháo và rất nhiều người mặc trang phục truyền thống - nó đầy màu sắc và sự phấn khích” - David nói.
Tết Nguyên đán còn là dịp để ăn mừng cùng gia đình, bạn bè. Chị Sophie, người gốc Việt sinh ra và lớn lên ở Úc cho hay: “Chúng tôi sẽ mời vài người bạn phương Tây đến và ăn một bữa tối đặc biệt vì Tết Nguyên đán là thời điểm thực sự quan trọng để mọi người quây quần bên nhau. Bữa tiệc đầu năm dần trở thành một thói quen mỗi dịp năm mới”.
Theo chị, tết cổ truyền người Việt là một dịp vô cùng thú vị với bạn bè phương Tây vì họ thấy được giá trị của gia đình và văn hóa phương Đông. Tết dương lịch của bạn bè quốc tế đơn giản là ngày đầu năm mới nhưng tết âm lịch của người Việt Nam với họ thực sự là một truyền thống văn hóa đặc sắc.
Năm 2023, Việt Nam và Australia sẽ kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao. Australia là một trong những quốc gia phương Tây sớm thiết lập quan hệ ngoại giao với Việt Nam từ năm 1973. Và, cộng đồng người Việt, trong suốt nửa thế kỷ ấy, đã định hình bản sắc xứ sở trên đất nước này.