Zalo Báo Quảng NamGửi bình luận
Hội An là một trong 7 thành phố của Việt Nam được Bộ VH-TT&DL chọn thực hiện “Đề án phát triển mạng lưới thành phố sáng tạo nằm trong hệ thống thành phố sáng tạo của UNESCO”. Quá trình xây dựng hồ sơ đã nhận được nhiều ý kiến của đại diện các hiệp hội, doanh nghiệp, nhà nghiên cứu và các nghệ nhân, nghệ sĩ.
Mở rộng không gian sáng tạo
Qua các cuộc tham vấn, nhiều ý kiến cho rằng, việc lựa chọn 2 lĩnh vực thủ công mỹ nghệ và nghệ thuật dân gian để xây dựng hồ sơ đề cử Hội An tham gia mạng lưới thành phố sáng tạo toàn cầu của UNESCO là phù hợp. Tuy nhiên, khi xây dựng hồ sơ cần bổ sung Khu dự trữ sinh quyển thế giới Cù Lao Chàm - Hội An vì có sự kết nối giữa di sản thiên nhiên với di sản văn hóa.
Theo nghệ sĩ đương đại Chinh Ba (người sáng lập CAB Hoian), hồ sơ xây dựng “Hội An - Thành phố sáng tạo” cần có sự định tính về tiềm năng cạnh tranh của Hội An trong khu vực miền Trung; tỷ lệ diện tích không gian công cộng, không gian sáng tạo; tính đa dạng và mức độ hội nhập của nghề thủ công mỹ nghệ và nghệ thuật dân gian.
“Cần phải căn cứ vào các tiêu chí của Đề án công nghiệp văn hóa, sáng tạo Việt Nam đến năm 2030 và 17 tiêu chí phát triển bền vững của UNESCO” - nghệ sĩ Chinh Ba nói.
Hội An phải đầu tư nhiều hơn vào con người, yếu tố then chốt trong các ngành công nghiệp sáng tạo và các thành phố sáng tạo. Thành phố cũng cần thúc đẩy khởi xướng các dự án sáng tạo với cộng đồng doanh nghiệp để hỗ trợ sức sống văn hóa, bao gồm mở rộng và thúc đẩy các không gian sáng tạo của phố như không gian công cộng, không gian làm việc và studio, không gian bán lẻ sáng tạo, không gian sống - làm việc tại nhà cho những người thực hành sáng tạo…
“Hội An có rất nhiều loại hình nghệ thuật cả dân gian và đương đại, hy vọng sự tương tác dân gian hay tương tác nghệ thuật sẽ lan tỏa hơn nữa để mọi người hiểu là khi đến Hội An, chúng ta không chỉ nhìn ngắm không thôi mà phải tương tác với các mô hình, các không gian khác nhau. Như vậy, giá trị nghệ thuật sẽ lan tỏa” - họa sĩ Nguyễn Quốc Dân (Chủ không gian sáng tạo “Hẻm tái sinh”) chia sẻ.
Làm rõ tính đặc thù của Hội An
Ông Nguyễn Văn Lanh - Phó Chủ tịch UBND TP.Hội An cho rằng, việc tham gia mạng lưới thành phố sáng tạo toàn cầu UNESCO là quá trình Hội An thể hiện cam kết phát triển bền vững trên nền tảng tài nguyên bản địa.
Tất cả hoạt động liên quan đến thủ công mỹ nghệ và nghệ thuật dân gian đều phải có tính tương tác, nếu tách rời khỏi cộng đồng thì tài nguyên, di sản văn hóa ở Hội An sẽ bị đứt gãy...
Đây là lĩnh vực mà Hội An có tính vượt trội, nhiều tiềm năng và thể hiện mối quan hệ tương hỗ, đa chiều với các giá trị di sản khác. Cho nên, trước hết phải nhận diện để hoàn chỉnh bộ hồ sơ theo các tiêu chí của UNESCO yêu cầu, trong đó rất nhiều nội dung mà quan trọng nhất là phải làm rõ tính đặc thù của Hội An.
“Mạch nguồn của Hội An khác với các thành phố khác, đó là dòng chảy từ thành phố di sản đến thành phố sáng tạo, kế thừa những sáng tạo của tiền nhân để tiếp tục sáng tạo với cốt lõi là vốn văn hóa, xã hội, con người, gắn liền với phát huy tài nguyên thiên nhiên và bảo vệ môi trường để hướng đến tăng trưởng đa chiều. Muốn như vậy phải nâng cao những giá trị sáng tạo với mục tiêu đem lại lợi ích cho cộng đồng là trên hết” - ông Nguyễn Văn Lanh nói.
Thực tế, Hội An có nhiều lợi thế, cơ hội tham gia “Mạng lưới các thành phố sáng tạo của UNESCO” bởi đây là thành phố có quy mô không lớn nhưng luôn mang tính quốc tế trong quá khứ lẫn hiện tại. Di sản văn hóa Hội An do tiền nhân sáng tạo trong lịch sử đã vượt qua sự tác động khắc nghiệt của môi trường tự nhiên, xã hội, đến nay vẫn được các thế hệ con người Hội An trân trọng giữ gìn, bảo tồn và phát huy.
Ông Phan Đăng Sơn - Chủ tịch Hội Kiến trúc sư Việt Nam nói: “Tôi cho rằng, Hội An sẽ có sức hút, cơ hội kết nối các lĩnh vực văn hóa hài hòa trong sự phát triển bền vững bởi không chỉ trên lĩnh vực kiến trúc, thủ công mỹ nghệ, nghệ thuật dân gian cũng là những ngành có thể đóng góp tích cực cho nền công nghiệp văn hóa và xây dựng Hội An trở thành thành phố sáng tạo trong mạng lưới toàn cầu”.