Trong những giấc mơ nơi phố thị, đôi lúc tôi lại bắt gặp thoang thoảng đâu đó làn hương ổi chín ngọt ngào. Hồi còn ở quê, hương ổi phảng phất khắp xóm làng là báo hiệu mùa thu vừa chớm. Tháng 9 cũng về trong hoang hoải hương thơm dân dã ấy, và tâm hồn tôi như dịu xuống nhẹ tênh giữa mùa thu mơ màng...
Tháng 9. Từng làn gió heo may tràn về làm lòng người như cũng bồng bềnh, chứa chan cảm xúc. Những cánh hoa cúc mong manh trong gió nhẹ, ngoài vườn quả thị vàng thơm hương cổ tích. Nắng thôi chói chang như trong những ngày hè rộn rã, giờ đây nắng trở nên đằm thắm, nhẹ nhàng rơi trên phiến lá non tơ...
Tháng 9. Nhớ ngày Quốc khánh cả gia đình hay tụ họp nghe bà ngoại kể những năm tháng chiến đấu oai hùng. Năm nào cũng là những câu chuyện đó, nhưng tôi vẫn thích nghe, thích ngồi bên ngoại, giữa mùi trầu phảng phất trong không khí gia đình ấm áp mà thiêng liêng. Mắt ngoại rưng rưng khi bà tưởng nhớ về ông, về những tháng năm xa cách, ngày giải phóng ông trở lại trong niềm hạnh phúc vỡ òa cùng gia đình. Ấy thế mà chiến tranh cho dù đã kết thúc, nhưng những di chứng mà nó để lại vẫn chưa thể nguôi ngoai. Bao vết thương trên thân thể như đày đọa ông những ngày chuyển mùa đau nhức. Ít năm sau đó trong cơn bạo bệnh, ông ngoại đã ra đi. Ngoại kể tới đây, tay ngoại run run lau nước mắt, những nếp nhăn trên trán như chùng xuống cùng với nỗi xa xót, nhớ thương...
Rồi ngoại cũng về với ông trong một chiều tháng 9 hanh hao màu nắng. Tôi trở về bàng hoàng nhìn tấm ván trước nhà chơ vơ bộ ấm chén, nhìn khoảng sân vương vãi những cánh hoa mướp vàng, mà lòng quặn thắt. Vẫn hiên nhà này, vẫn giậu mồng tơi đó mà sao thấy lòng trống trải và xót xa đến thế. Nhìn chiếc lá vàng khẽ khàng rơi xuống, mà tự dưng nước mắt cứ rưng rưng...
Tháng 9 nhẹ nhàng cũng gợi tôi nhớ về những tháng ngày xa nhà, xa quê lên phố trọ học. Giữa những bộn bề của cuộc sống, đôi khi lòng da diết thương người dân quê mình một nắng hai sương, cồn cào nhớ hơi ấm nơi bàn tay mẹ. Tôi lại quay quắt thèm được vùi vào lòng mẹ mà hít hà mùi mồ hôi hòa với vị tảo tần mưa nắng. Lòng lại xót xa nghĩ về những ngày mưa tháng 9, từng đợt gió mùa ùa về làm ba không ngủ được vì lo cho đám ruộng. Mẹ thao thức vì nhớ con, lo cho con một mình nơi đất khách.
Tháng 9 năm nay nỗi nhớ như đầy ắp trong tôi, khi lễ Vu lan này tôi lại xa ba mẹ. Tôi ước giá như có phép màu cho mình được bé lại, để trở về những tháng ngày xưa cũ. Rồi tôi sẽ lại chạy lon ton bên mẹ khi mẹ thổi cơm nơi chái bếp, được ngây ngô ôm hôn lên trán ba. Lòng đau đáu nhớ những mùa khai trường mẹ nắm tay tôi đi trên con đường làng thân thuộc, những mùa trung thu ba tỉ mẩn làm cho tôi chiếc lồng đèn hình ngôi sao năm cánh. Ba mẹ vẫn lặng lẽ chèo chống qua bao ghềnh thác cuộc đời, đã che chở, nuôi nấng những đứa con nên người. Mà đâu hay sương rơi trên mái tóc, thời gian đã in hằn những vết nhăn...
Và tháng 9 tựa như tháng của bao nỗi nhớ thương đong đầy, những nỗi niềm chan chứa...
TRẦN VĂN THIÊN