Thanh chua canh cá luối nấu khế

Mấy hôm nay, ngày đầu hạ trời đổ mưa dông. Đoạn sông Thu Bồn phía nhà lại xuất hiện nhiều cá luối. Những rổ cá luối mới bắt lên, thân tuy không lớn, nhưng con nào con nấy mắt long lanh, tươi roi rói. Đi chợ gặp được cá luối đầu mùa như được món quà “trời cho”.

“Nấu gì cũng được, miễn là không thiếu tô canh khế cá luối nghe con!”. Má không quên dặn dò khi chuyển rổ cá luối đang ưỡn thân, búng lưng tưng tưng về phía tôi.

Cá luối là loại cá tạp nhỏ thuộc họ cá chép, mình dày và hơi tròn, lưng màu đen. Con lớn nhất cũng chỉ to bằng hai ngón tay, nhỏ thì bằng ngón tay cái, vảy đều sáng bóng và lưng có sọc đen xương mềm.

Ai ở những xóm nhỏ quanh vùng hạ lưu xứ Quảng quê tôi cũng không lạ lẫm gì món canh khế nấu cá luối mỗi khi mùa mưa về.

Vị ngọt tiết ra từ thịt con cá luối sông bổ sung dưỡng chất cho cơ thể. Vị chua từ khế tạo sức đề kháng cho con người trụ qua bao khắc nghiệt mưa, nắng, gió của thời tiết. Không chỉ vậy, tô canh khế cá luối bốc khói nóng hổi từ chái bếp còn được tạo từ mùi vị đặc biệt - mùi hạnh phúc của gia đình.

Trước khi nấu canh, cá luối được bấm bỏ đầu, bỏ ruột nhưng giữ nguyên con, rửa sạch, để ráo nước. Mang cá ướp một ít nước mắm, tiêu chừng mươi phút trước khi nấu. Khi nồi nước canh sôi sùng sục, cho cá luối vào.

Những chú cá sóng sánh trong nước đang sôi sùng sục trông rất vui mắt. Cá vừa chín tới, nhanh tay cho khế đã cắt lát vào. Một mùi thơm thanh chua thoang thoảng lan tỏa cả gian bếp.

Trước khi tắt bếp, để tăng hương vị thơm ngon, nhất thiết phải cho thêm vài lá quế hoặc ngò, bát canh trông hấp dẫn hơn nhưng vẫn giữ nguyên độ thơm, ngọt của cá.

Ai đã từng thưởng thức món canh khế nấu cá luối sẽ rất ngạc nhiên, bởi món mộc mạc nhưng vẫn đậm đà. Chỉ nguyên liệu vườn nhà, đôi ba con cá nhỏ tươi nguyên mới bắt lên bờ, vài quả khế xanh vậy mà cứ hít hà rồi húp rột rột hết nồi canh.