Thao tác với VNeID

Sau bước nhập tất cả thông tin cá nhân trên trang tờ khai điện tử đề nghị cấp hộ chiếu, hệ thống cung cấp Mã số tờ khai và “Đề nghị ông/bà ghi lại mã số này để mang đến nộp hồ sơ. Ông/bà đến nộp hồ sơ tại 56 Huỳnh Thúc Kháng, phường An Xuân, tỉnh Quảng Nam. Khi nộp hồ sơ cung cấp cho cán bộ tiếp nhận mã số tờ khai để thực hiện việc tiếp nhận”.

Khi đến Phòng Quản lý xuất nhập cảnh (Công an Quảng Nam) tại địa chỉ trên, tôi mới biết sai, và cán bộ ở đó đề nghị phải thực hiện giao dịch trên trang dịch vụ công quốc gia, tại địa chỉ “dichvucong.bocongan.gov.vn”.

Việc đăng nhập, thao tác trên đó khá đơn giản, nếu công dân đã kích hoạt tài khoản định danh điện tử VNeID. Nó khá dễ dàng với những ai sử dụng thành thạo điện thoại thông minh. Việc còn lại là theo dõi kết quả xử lý hồ sơ theo đơn hẹn 5 ngày của hệ thống.

Định danh điện tử là một tài khoản được tạo lập và xác thực trên hệ thống VNeID của Bộ Công an. Tuy nhiên, không phải ai cũng có thể dễ dàng đăng nhập và kích hoạt hệ thống để sử dụng dịch vụ công vì không rành công nghệ; chưa kể giao diện cổng dịch vụ công khá phức tạp, nhiều biểu mẫu.

Với trường hợp cấp đổi hộ chiếu như trên, nếu số điện thoại cá nhân đang dùng chưa thay đổi thông tin từ chứng minh nhân dân sang căn cước công dân với nhà mạng thì giao dịch cũng không thực hiện được.

Khi chụp ảnh chân dung, ảnh mặt trước và sau căn cước công dân để nhập hệ thống (chưa nói đến việc phải tải nhiều lần hệ thống mới chấp nhận) thì các trường thông tin có sẵn trong cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư nhưng chưa được tự động đưa vào biểu mẫu khai báo.

Thao tác với VNeID là khá dễ dàng với người trẻ, nhưng với người lớn tuổi sẽ gặp nhiều khó khăn. Tôi thử đưa cho một người 50 tuổi, làm ở một cơ quan hành chính, có sử dụng điện thoại thông minh để thao tác, anh lúng túng và loay hoay với hệ thống cổng dịch vụ công quốc gia cả buổi vẫn không thực hiện được.

Tôi lại thử đưa video hướng dẫn cách kích hoạt tài khoản định danh điện tử cho một người làm công nhân, chị cũng loay hoay suốt cả tiếng đồng hồ không làm được.

Tại buổi làm việc với Tổ công tác triển khai Đề án 06 của Chính phủ (Đề án phát triển ứng dụng dữ liệu về dân cư, định danh và xác thực điện tử phục vụ chuyển đổi số quốc gia giai đoạn 2022 - 2025, tầm nhìn đến năm 2030) mới đây, nhiều vướng mắc khác khi thực hiện Đề án 06 trên địa bàn Quảng Nam đã được nêu ra.

Như tại cổng dịch vụ công còn nhiều biểu mẫu, dùng từ chuyên môn quá nhiều gây khó hiểu, khó thực hiện cho người dân; việc thanh toán trực tuyến còn hạn chế, chưa thuận tiện, không đồng bộ trạng thái; các quy trình chưa được tái cấu trúc phù hợp để cung cấp dịch vụ công trực tuyến; các cổng dịch vụ công địa phương chưa xử lý được biểu mẫu điền thông tin điện tử...

Tiện ích của VNeID là rất lớn, tuy nhiên hiện tại nhiều trường thông tin chưa được liên thông dữ liệu, đơn giản như ở “ví giấy tờ”, công dân nhập dữ liệu gần cả tháng vẫn chưa được “phê duyệt”. Những hạn chế tương tự và lớn hơn, đang chờ Bộ Công an tiếp tục hoàn thiện ứng dụng VNeID.

Do đó, cấp thiết hiện nay, cùng với những mệnh lệnh hành chính trong hệ thống công vụ để yêu cầu cán bộ công chức cài đặt ứng dụng, thì việc tuyên truyền, vận động người dân sử dụng ứng dụng VNeID và đa dạng hóa các tiện ích (sổ sức khỏe điện tử, lý lịch tư pháp, kiến nghị phản ánh, lưu trú, tạm trú, tích hợp giấy tờ như thẻ bảo hiểm y tế, giấy phép lái xe…) phải được tăng tốc. Nhất là không đẩy khó về phía người dân và cán bộ thực thi nhiệm vụ. Khi người dân thấy được tiện ích của tài khoản định danh điện tử, họ sẽ sẵn sàng và tích cực thực hiện.