The Underground Railroad đoạt giải Pulitzer 2017

Nhà văn Colson Whitehead vừa đoạt giải Pulitzer với cuốn tiểu thuyết The Underground Railroad (tạm dịch: Đường sắt ngầm).

Pulitzer - giải thưởng danh giá bậc nhất nước Mỹ về báo chí, văn học và nghệ thuật vừa có thêm những chủ nhân mới. Trong đó, cuốn tiểu thuyết về hành trình đi tìm tự do của nô lệ Mỹ được Pulitzer được vinh danh ở hạng mục giải văn học giả tưởng. The Underground Railroad là tác phẩm thứ sáu của Colson Whitehead, ra mắt bạn đọc vào năm 2016 và nhanh chóng thu hút sự chú ý trong làng văn học Mỹ. Cuốn sách được nhiều chính trị gia lựa chọn “gối đầu giường”, trong đó có cựu Tổng thống Mỹ Barack Obama. Tác phẩm nằm trong danh sách bán chạy nhất của New York Times và nhận giải thưởng uy tín Sách quốc gia Mỹ (National Book Award), cũng vào năm ngoái.  

Nhà văn Colson Whitehead và cuốn sách The Underground Railroad. Ảnh: internet

The Underground Railroad góp phần lột tả thân phận nghiệt ngã của nô lệ Mỹ với khát vọng tìm kiếm tự do, bất chấp mọi hiểm nguy. Đường sắt ngầm thực tế vốn là một mạng lưới đường trốn và ngôi nhà an toàn bí mật, được các nô lệ gốc Phi tại Mỹ sử dụng để chạy trốn tới các tiểu bang tự do và Canada, nhờ sự giúp đỡ của những người theo chủ nghĩa bãi nô, đồng cảm với số phận giai cấp nô lệ. Cuốn sách lấy bối cảnh miền nam nước Mỹ đầu những năm 1800, xoay quanh câu chuyện của Cora, một nữ nô 15 tuổi làm việc tại đồn điền trồng bông ở bang Georgia. Bà ngoại của Cora tìm đến cái chết ngay tại đồn điền bông để thoát khỏi sự tra tấn của những chủ nô người da trắng. Cuộc đời nô lệ như địa ngục, đầy rẫy bất công, khổ đau và còn tệ hại hơn cho Cora khi chính cô bị những người đồng hương và ngay cả mẹ ruột của mình cũng bỏ rơi. Caesar, một người vừa chuyển đến từ vùng Virginia kể cho Cora về tuyến đường sắt ngầm và cả hai quyết định bỏ trốn khỏi đồn điền.

Cora tự hỏi về hành trình trốn thoát thành công của mẹ mình và mong thực hiện hành trình đó để tìm đến tự do. Trong một lần xô xát, Cora đã ra tay giết một người da trắng muốn hãm hại cô, và Cora bị săn lùng ráo riết. Nhờ tuyến đường sắt ngầm mà Cora và Caesar sau đó đến định cư ở một thị trấn phía nam bang Carolina, nhưng số phận nghiệt ngã vẫn không buông tha khi họ tiếp tục bị những người da trắng lợi dụng. Cora lại trốn chạy đến miền bắc Carolina và bị bắt, được giúp đỡ giải thoát rồi chạy sang bang Indiana nhưng vẫn bị săn lùng. Cuối cùng, Cora cũng tìm đến cuộc sống tự do ở vùng tây Carolina. Nhưng Cora trăn trở cho số phận rằng có phải thực sự tự do khi những người da màu như cô lại chịu cảnh nô lệ kiểu khác ở vùng đất mà nhiều người cho rằng có tự do.

Theo các nhà phê bình văn học, Colson Whitehead là một trong những nhà văn dám thách thức tư tưởng phân biệt chủng tộc của người Mỹ. Câu chuyện là một tuyệt phẩm văn học viết về chủ đề lịch sử man rợ phân biệt chủng tộc. Đó là một câu chuyện ngầm pha trộn thực tế khắc nghiệt của người nô lệ ở miền Nam nước Mỹ thời nội chiến và đường sắt ngầm có nhiều ga, trạm dừng với các công nhân, kỹ sư miệt mài làm việc trong thế giới đương đại. Khi chọn The Underground Railroad bổ sung vào câu lạc bộ sách của mình, “nữ hoàng truyền hình Mỹ” - người dẫn chương trình nổi tiếng thế giới Oprah Winfrey nhận xét: “Đây là một trong những cuốn tiểu thuyết về chế độ nô lệ khắc nghiệt nhưng hấp dẫn và có sức mạnh nhất mà tôi từng đọc”.

NAM VIỆT