Theo sóng nước mênh mông…

Hơn 30 năm trước, trong giây phút đối mặt với sóng dữ, nhiều cán bộ chiến sĩ đang làm nhiệm vụ tại các Cụm Kinh tế - khoa học - dịch vụ trên thềm lục địa phía Nam (gọi tắt là Nhà giàn DK1) thuộc hải phận Bà Rịa - Vũng Tàu chấp nhận đánh đổi tính mạng để dành sự sống cho đồng đội, gửi lại tiếng thơm cho đời.

Nhường sự sống cho đồng đội

Nối tiếp truyền thống

Những ngày theo chuyến hải trình, tôi nghe anh em kể về Thượng úy Vũ Xuân Đăng - quân nhân chuyên nghiệp Tàu 501 (thuộc Lữ đoàn 125, Bộ Tư lệnh Vùng 2 Hải quân), đang có mặt tăng cường cho tàu Trường Sa 16.

Thượng úy Vũ Xuân Đăng là con của liệt sĩ - Anh hùng LLVT nhân dân Vũ Phi Trừ, hy sinh trong nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền tại đảo Gạc Ma vào năm 1988.

Tiếp nối truyền thống của cha, nhiều năm qua, Thượng úy Vũ Xuân Đăng cùng đồng đội làm tròn nhiệm vụ trên biển, góp sức bảo vệ vững chắc chủ quyền biển đảo thiêng liêng trên thềm lục địa phía Nam của Tổ quốc.

Sau ba hồi còi tàu vang, lễ tưởng niệm bắt đầu. Lúc này, đồng hồ báo đúng 7 giờ. Trung tá Lê Xuân Tâm - Trưởng ban Dân vận (Phòng Chính trị, Bộ Tư lệnh Vùng 2 Hải quân) thay mặt cán bộ, chiến sĩ và đoàn công tác đọc diễn văn tưởng niệm, mà lòng nghẹn ngào cảm xúc.

Qua gần 35 năm, kể từ khi xây dựng các Nhà giàn DK1, có đến 4 vụ tai nạn thương tâm xảy ra bởi thiên tai vào các năm 1990, 1996, 1998 và 2000, khiến nhiều chiến sĩ hy sinh.

“Vào thời khắc giữa cái sống và cái chết chỉ trong gang tấc, các chiến sĩ đã tỏ rõ lòng trung thành với Đảng, với Tổ quốc và Nhân dân.

Họ đã phát huy bản chất, truyền thống tốt đẹp của người chiến sĩ Hải quân, quyết tâm bám trụ đến cùng và chấp nhận hy sinh vì Tổ quốc.

Một cái chết để muôn ngàn lần sống, một cái chết rực khí phách kiên cường, sáng lên lòng quả cảm, tình thương yêu đồng chí đồng đội, sáng ngời phẩm chất Bộ đội Cụ Hồ” - Trung tá Lê Xuân Tâm xúc động.

Đó là thời khắc không thể quên của rạng sáng 5/12/1990, khi cơn bão số 10 đổ bộ vào khu vực nam Biển Đông, có sức gió giật cấp 12. Lúc này, tại Nhà giàn DK1/3 cụm Phúc Tần có 8 cán bộ chiến sĩ đang làm nhiệm vụ.

Dưới sự chỉ huy của Trung úy - Trạm trưởng Bùi Xuân Bổng và Thượng úy - Trạm phó Chính trị Trần Hữu Quảng, các anh ra sức chống chọi với bão tố. Song, đêm đen ập xuống, bão mỗi lúc một mạnh lên, nhà giàn bị quật đổ cuốn trôi cả 8 cán bộ chiến sĩ xuống biển.

Sức người không chống lại thiên tai, sau một hồi quần với bão, cả 3 chiến sĩ gồm Thượng úy Trần Hữu Quảng, Thượng úy chuyên nghiệp quân y Trần Văn Là và chiến sĩ cơ điện Hồ Văn Hiền đã hy sinh.

Những đồng đội kể lại, trước lúc hy sinh, Thượng úy Trần Hữu Quảng luôn động viên anh em bám sát để hỗ trợ nhau chống chọi với sóng dữ. Trong cận kề giữa sự sống và cái chết, anh đã nhường chiếc phao cá nhân và miếng lương khô cuối cùng cho người chiến sĩ yếu nhất, dành lại sự sống cho người đồng đội đang bên bờ vực thẳm.

Không thể kể hết những nghĩa cử của các chiến sĩ Hải quân dành cho nhau trong lúc nguy khó. Năm 1998, bão dữ bất ngờ quần thảo Nhà giàn DK1/6, cụm Phúc Nguyên khiến mọi thứ rung lắc dữ dội.

Nhưng, các chiến sĩ nhà giàn vẫn kiên trì bám trụ, giữ vững thông tin liên lạc với Sở chỉ huy, động viên nhau kiên cường chống chọi với những trận cuồng phong giữa đêm đen mịt mùng. Với tinh thần “còn người, còn nhà giàn, quyết tâm bám trụ”, các anh đã chiến đấu đến hơi thở cuối cùng…

Nhưng, sức người có hạn, sau thời gian chống chọi với dông bão, khi nhà giàn bị sập đổ, cả 9 cán bộ chiến sĩ bị hất tung xuống biển. Lực lượng cứu hộ đã làm hết sức, nhưng chỉ cứu được 6 chiến sĩ.

Còn ba chiến sĩ khác gồm Đại úy, Trạm trưởng Vũ Quang Chương, Chuẩn úy chuyên nghiệp Lê Đức Hồng và Chuẩn úy chuyên nghiệp Nguyễn Văn An đã hòa thân mình cùng đại dương. Lúc ra đi, Chuẩn úy Nguyễn Văn An không kịp nhìn mặt người vợ trẻ và đứa con nhỏ vừa mới chào đời.

“Chúng ta quên sao được tấm gương hy sinh anh dũng của liệt sĩ - Chuẩn úy Lê Đức Hồng, anh đã cố gắng đến cùng để giữ vững thông tin liên lạc với Sở chỉ huy Quân chủng.

Khi Nhà giàn DK1/6 cụm Phúc Nguyên bị đổ sập, Chuẩn úy Lê Đức Hồng chỉ kịp gửi lời chào “Vĩnh biệt đất liền”, rồi mãi mãi nằm lại với biển khơi, bồi đắp vững chãi thêm tượng đài chủ quyền giữa biển trời Tổ quốc.

Nỗi đau tột cùng, hẳn sẽ còn in mãi trong niềm riêng của những người vợ và ký ức mơ hồ của những đứa con đợi cha về. Nỗi đau ấy, niềm thương nhớ ấy vẫn đeo đuổi ngày đêm” - Trung tá Lê Xuân Tâm bồi hồi kể lại.

Giữ khí phách kiên cường

Những nén nhang lần lượt được thắp lên, tưởng nhớ các anh hùng liệt sĩ. Từng thông tin về đồng đội được gợi nhắc, trong phút giây nghẹn ngào, rất nhiều cán bộ chiến sĩ và thành viên đoàn công tác không kìm được cảm xúc. Những cặp mắt đỏ hoe, theo từng câu chuyện cũ, lễ tưởng niệm để lại rất nhiều cảm xúc cho người ở lại.

Từng nhiều năm công tác ở tuyến nhà giàn và các cụm đảo Trường Sa, Trung tá Phan Chí Trà - Phó Tiểu đoàn trưởng Tiểu đoàn DK1 (Bộ Tư lệnh Vùng 2 Hải quân) nói, sự hy sinh mất mát nào cũng đều xót xa. Điều đó càng đau thương hơn khi những người ngã xuống là cán bộ chiến sĩ đang làm nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền biển đảo của Tổ quốc. Bởi quanh năm ở biển, các chiến sĩ thường xuyên xa gia đình, có người lúc hy sinh chưa một lần được nhìn mặt con thơ vừa mới chào đời.

“Khí phách kiên cường của các chiến sĩ nhà giàn luôn được thể hiện trong mọi hoàn cảnh. Bởi vậy, sự hy sinh anh dũng của các anh luôn là tấm gương sáng để các thế hệ sau như chúng tôi noi theo, phấn đấu và học tập, cùng góp sức cho bảo vệ chủ quyền biển ở thềm lục địa phía Nam của Tổ quốc luôn được vững chắc, an toàn” - Trung tá Phan Chí Trà tâm sự.

Sóng gió đi qua, các cụm Nhà giàn DK1 bây giờ dần “thay da đổi thịt” với một công trình bề thế mới đầy vững chắc giữa đại dương. Nhưng, mỗi lần nhắc về quá khứ, cán bộ chiến sĩ nhà giàn đều bày tỏ niềm thương tiếc lẫn cảm phục, xem đó như những tấm gương sáng sẵn sàng hy sinh vì nhiệm vụ trong hành trình bảo vệ chủ quyền biển đảo.

Đại tá Trần Chí Tâm - Phó Tham mưu trưởng Bộ Tư lệnh Vùng 2 Hải quân nói, từ công sức, mồ hôi và cả xương máu đổ xuống của các thế hệ đi trước, các Nhà giàn DK1 hôm nay đã có những đổi thay rõ nét. Nhiều chương trình hướng về biển đảo được triển khai mạnh mẽ và rộng khắp, tạo niềm tin cho cán bộ chiến sĩ vững chắc tay súng, quyết tâm bảo vệ vững chắc chủ quyền biển đảo thiêng liêng.

“Mỗi lần đoàn công tác của Bộ Tư lệnh Vùng 2 Hải quân đi qua các nhà giàn khu vực cụm Phúc Tần đều tổ chức lễ tưởng niệm các anh hùng liệt sĩ đã hy sinh vì sự nghiệp bảo vệ chủ quyền biển đảo trên thềm lục địa phía Nam Tổ quốc.

Đây là dịp để tri ân công lao của các liệt sĩ; đồng thời giáo dục các thế hệ trẻ hôm nay noi gương, tiếp tục phấn đấu, đoàn kết, khắc phục mọi khó khăn trong nhiệm vụ bảo vệ vững chắc chủ quyền trên biển” - Đại tá Trần Chí Tâm nhấn mạnh.

Trong rưng rức niềm nhớ, bốn câu thơ vang lên giữa không gian tổ chức lễ tưởng niệm: “Ngỡ ngưng bom đạn chiến trường/ Mà sao sinh tử vẫn thường xảy ra/ Trong cơn hồng thủy phong ba/ DK1 - bản hùng ca lưu đời”.

Các chiến sĩ nhẹ nhàng thả vòng hoa bất tử in hình cờ Tổ quốc và những nhánh hoa cúc xuống biển. Giữa nhịp sóng êm, những nhánh hoa tươi màu nắng dịu dàng trôi, mênh mông theo sóng nước đại dương, vỗ về...