Thông tin về các biến thể của vi rút SARS-CoV-2

Đột biến vi rút

Vào cuối năm ngoái, một biến thể mới của vi rút corona (SARS-CoV-2) gây ra đại dịch Covid-19 được báo cáo. Kể từ đó, các biến thể khác được xác định. Đáng chú ý, vi rút biến thể đầu tiên được phát hiện tại Anh đến nay xuất hiện tại hơn 70 quốc gia trong khi biến thể từ Nam Phi lan ra hơn 30 quốc gia.

Theo các nhà nghiên cứu, các biến thể của vi rút xảy ra khi có sự thay đổi (đột biến) đối với gen của vi rút. Bản chất của vi rút RNA (loại vi rút có RNA hay a xít ribonucleic làm chất liệu di truyền của nó) như vi rút corona sẽ tiến hóa và thay đổi dần dần. Sự tách biệt về địa lý có xu hướng dẫn đến các biến thể khác biệt về mặt di truyền.

Nhà nghiên cứu Robert Cyril Bollinger của Đại học John Hopkins giải thích: “Tất cả vi rút RNA đều biến đổi theo thời gian, một số biến đổi nhiều hơn những vi rút khác. Ví dụ, vi rút cúm thay đổi thường xuyên. Đó là lý do tại sao các bác sĩ khuyên bạn nên tiêm chủng ngừa cúm mới mỗi năm”.

Mức độ nguy hiểm của biến thể vi rút SARS-CoV-2

Điển hình như có 17 thay đổi di truyền trong biến thể B.1.1.7 từ Anh và nhiều bằng chứng cho thấy biến thể này lây lan rất nhanh từ người này sang người khác. Các ca mắc Covid-19 tăng đột biến ở những khu vực mà các biến thể xuất hiện. Có nhiều người nhiễm Covid-19 thì tỷ lệ tử vong cũng có thể cao hơn.

Tuy nhiên, hiện vẫn chưa có bằng chứng rõ ràng cho thấy bất kỳ biến thể mới được phát hiện đến nay có khả năng gây bệnh nặng hơn hay làm tăng nguy cơ tử vong.

Giáo sư Stuart Campbell Ray lưu ý rằng vào năm 2020, một số đột biến thu hút sự chú ý của các nhà nghiên cứu và gây lo ngại, nhưng nghiên cứu sâu hơn cho thấy không có thay đổi lớn nào về cách hoạt động của vi rút corona và các biến thể cũng tự biến mất.

Dẫu vậy, một trong những mối quan tâm chính là liệu bất kỳ biến thể nào có thể ảnh hưởng đến việc điều trị và phòng ngừa vắc xin khi chúng tồn tại và lây lan. Bởi các đột biến có thể cho phép các vi rút corona thoát khỏi các kháng thể trong các liệu pháp hiện có và những kháng thể chống vi rút nhờ vào tiêm phòng vắc-xin. Cần thêm dữ liệu để điều tra khả năng này. (Như các công bố bước đầu, biến thể của vi rút SARS-CoV-2 tại Nam Phi đã làm giảm hiệu quả của vắc xin hãng Novavax và Johnson & Johnson).

Cách phòng ngừa

Đến nay vẫn chưa có bất kỳ chiến lược bổ sung nào được khuyến nghị cho phòng ngừa Covid-19, bao gồm có các vi rút biến thể. Việc cần tiếp tục làm là đeo khẩu trang, giữ khoảng cách và thường xuyên vệ sinh tay, duy trì các biện pháp y tế công cộng cơ bản khác. Cạnh đó, thế giới cần tiêm chủng vắc xin Covid-19 hiện có cho càng nhiều người, càng sớm càng tốt.

Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu khẳng định, chúng ta phải tiếp tục cảnh giác với những hiện tượng biến thể của vi rút corona. Như với bất kỳ loại vi rút nào, những thay đổi là điều cần được theo dõi để đảm bảo rằng việc xét nghiệm, điều trị và vắc xin vẫn có hiệu quả.

Ngoài ra, những người đã tiêm vắc xin Covid-19 vẫn được theo dõi y tế, đồng thời tiếp tục các biện pháp phòng ngừa an toàn trước corona. Các nhà khoa học sẽ tiếp tục kiểm tra các phiên bản mới của trình tự gen của vi rút corona này khi nó phát triển.