Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và đầu tư Nguyễn Chí Dũng nhìn nhận, trong 20 năm qua, cùng với quá trình đổi mới kinh tế và hội nhập kinh tế quốc tế, khu vực kinh tế tập thể (KTTT) đã trải qua các giai đoạn phát triển khác nhau, trong đó có những thuận lợi và khó khăn, thách thức nhất định. Nổi bật nhất là sự thay đổi mô hình hợp tác xã (HTX) kiểu cũ kém hiệu quả sang mô hình HTX kiểu mới tự chủ, tự chịu trách nhiệm.

Theo Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng, khu vực KTTT với nhiều loại hình tổ chức kinh tế hợp tác đa dạng, trong đó nòng cốt là HTX - một trong những thành phần kinh tế quan trọng, đóng góp vào những thành tựu phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. Các tổ chức kinh tế hợp tác đã từng bước liên kết những người sản xuất - kinh doanh nhỏ lẻ để hợp sức, góp vốn, tạo điều kiện thuận lợi tương trợ lẫn nhau cùng phát triển nhằm chia sẻ nguồn lực, lợi ích, kinh nghiệm, tạo nên mối liên hệ hài hòa giữa các thành viên theo hướng liên kết cộng đồng, mở rộng hợp tác giữa thành phần KTTT với các thành phần kinh tế khác.

“Khu vực KTTT đã khắc phục được một phần tình trạng yếu kém kéo dài, từng bước đổi mới gắn với cơ chế thị trường, bước đầu khẳng định là nhân tố quan trọng góp phần bảo đảm an sinh xã hội, ổn định chính trị ở cơ sở và sự phát triển kinh tế của thành viên” – ông Nguyễn Chí Dũng đánh giá.

Tính đến 31.12.2021 toàn quốc có 27.342 HTX (gồm 18.327 HTX nông nghiệp và 9.015 HTX phi nông nghiệp), thu hút gần 6 triệu thành viên tham gia. Số lượng HTX tăng 16.420 đơn vị (khoảng 2,5 lần) so với năm 2001, số thành viên HTX tăng 465.603 người (khoảng 9%) so với năm 2001.

“Những năm gần đây, mặc dù đối diện với nhiều khó khăn nhưng hiệu quả hoạt động của các HTX ngày càng ổn định và có xu hướng phát triển. Qua thống kê cho thấy, năm 2021 doanh thu bình quân của một HTX trên toàn quốc đạt hơn 2,6 tỷ đồng, tăng hơn 1,6 tỷ đồng so với năm 2001. Năm 2021, mức lãi bình quân của một HTX đạt gần 215,7 triệu đồng, tăng 123,6 triệu đồng so với năm 2001. Thu nhập bình quân của lao động thường xuyên trong HTX cũng tăng từ 8,06 triệu đồng năm 2001 lên 51,67 triệu đồng năm 2021” – Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng thông tin.

Ngoài mô hình HTX, đến cuối năm 2021 cả nước có 69.294 tổ hợp tác (THT), trong đó có 34.871 THT hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp và 34.423 THT phi nông nghiệp, thu hút gần 1,1 triệu thành viên tham gia. Năm 2021, doanh thu bình quân của một THT xấp xỉ 295 triệu đồng, tăng 6,5 lần so với năm 2001; mức lãi bình quân của một THT là 49 triệu đồng, tăng 6,8 lần so với năm 2001.

Phát biểu chỉ đạo tại hội nghị, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính biểu dương những nỗ lực rất lớn của các bộ, ngành và cấp ủy đảng, chính quyền các cấp trong việc thực hiện Nghị quyết số 13 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa IX về tiếp tục đổi mới, phát triển, nâng cao hiệu quả KTTT. Đồng thời nhấn mạnh, kinh tế hợp tác, HTX có vai trò hết sức quan trọng trong quá trình phát triển nền kinh tế đất nước, đảm bảo an sinh xã hội và góp phần giảm nghèo bền vững, nhất là ở khu vực nông thôn. Vì vậy, các cấp ủy đảng, chính quyền phải thường xuyên chỉ đạo, đôn đốc, hỗ trợ đẩy mạnh phát triển KTTT.

Theo Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính, để tạo được bước chuyển biến mạnh mẽ trên lĩnh vực KTTT, thời gian tới phải tập trung thực hiện nhiều phần việc. Theo đó, cần chú trọng công tác đào tạo, bồi dưỡng nhằm nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, nhất là đối với đội ngũ cán bộ trực tiếp quản lý, điều hành của các HTX. Khi nguồn nhân lực đảm bảo, việc hoạch định chiến lược sản xuất – kinh doanh sẽ bài bản, cụ thể, hiệu quả hơn.

“Các cấp, các ngành cần quan tâm tạo điều kiện cho các HTX, THT tiếp cận những kênh vốn ưu đãi để đầu tư xây dựng, mở rộng cơ sở hạ tầng và mua sắm trang thiết bị máy móc phục vụ sản xuất. Cạnh đó, đẩy mạnh thực hiện công tác tích tụ ruộng đất để các HTX, THT có điều kiện liên doanh, liên kết với các doanh nghiệp tổ chức sản xuất theo phương thức hàng hóa tập trung. Đồng thời, quy hoạch xây dựng những vùng nguyên liệu quy mô lớn, phù hợp với điều kiện của từng địa phương nhằm giúp các HTX, THT chủ động nguồn cung đầu vào. Đặc biệt, các đơn vị liên quan cần tích cực hỗ trợ các HTX, THT trong việc xây dựng thương hiệu, thiết lập bao bì - nhãn mác hàng hóa, quảng bá sản phẩm và mở rộng thị trường tiêu thụ...” - Thủ tướng Phạm Minh Chính lưu ý.