Thuốc lá - mối đe dọa môi trường

Tổ chức Y tế thế giới (WHO) cho biết, chiến dịch toàn cầu năm 2022 nhân ngày Thế giới không thuốc lá nhằm nâng cao nhận thức của cộng đồng về tác động môi trường của toàn bộ quy trình thuốc lá, từ việc trồng trọt, sản xuất và phân phối đến chất thải độc hại mà thuốc lá tạo ra; những tác động tiêu cực đến sức khỏe, xã hội, kinh tế và môi trường của việc sản xuất và sử dụng thuốc lá.

Để sản xuất thuốc lá, mỗi năm 600 triệu cây bị chặt, 200.000 héc ta đất trồng bị tàn phá, 84 triệu tấn khí CO₂ phát thải ra bầu không khí, 22 tỷ tấn nước được sử dụng làm thuốc lá.

Toàn cầu hóa chuỗi cung ứng và bán thuốc lá có nghĩa là ngành công nghiệp thuốc lá phụ thuộc nhiều vào các phương thức vận tải sử dụng nhiều tài nguyên.

Cạnh đó, 4.500 tỷ tàn thuốc không được xử lý đúng cách mỗi năm trên toàn cầu, tạo ra 1,69 tỷ pound (1 pound = 0,45kg) chất thải độc hại và thải ra môi trường hàng nghìn hóa chất vào không khí, nước và đất.

Để ngăn chặn tác hại của thuốc lá tới môi trường, nhiều thành phố, nhiều quốc gia trên thế giới đưa ra quy định nghiêm ngặt đối với việc sử dụng thuốc lá. 

Ví như, Cộng hòa Ireland là quốc gia đầu tiên trên thế giới ban hành lệnh cấm hoàn toàn việc hút thuốc lá vào năm 2004. 

Từ năm 2007, việc cấm hút thuốc lá tại những nơi công cộng ở Scotland đi vào hiệu lực. Những người vi phạm phải nhận mức phạt lên tới 3.347 USD. 

Chính phủ Mỹ cấm bán thuốc lá cho người dưới 21 tuổi. Còn tại Singapore, chỉ những nơi có treo biển báo được phép hút thuốc lá thì mọi người mới có thể thoải mái hút thuốc. Những ai vi phạm quy định này có thể bị phạt từ 200 tới 1.000 SGD hoặc bị kết án tại tòa.

Các nước như Nhật Bản, Pháp... áp dụng chính sách tăng thuế đối với thuốc lá. 

Theo báo cáo, trong năm 2020, trên toàn thế giới có khoảng 1,3 tỷ người hút thuốc lá, giảm so với 1,32 tỷ người trong năm 2018. Con số này dự kiến giảm xuống 1,27 tỷ người vào năm 2025, ngay cả khi dân số toàn cầu gia tăng.

Tuy nhiên, gần 80% trong số hơn 1 tỷ người hút thuốc lá trên toàn cầu đang sống ở các nước có thu nhập thấp và trung bình - nơi đang phải gánh chịu phần lớn những hậu quả về bệnh tật và tử vong sớm do thuốc lá.

Do đó, WHO tiếp tục kêu gọi các chính phủ trên thế giới thực thi nghiêm quy định cấm hoàn toàn việc quảng cáo, khuyến mãi thuốc lá, và quy định hạn chế các hoạt động tài trợ của các công ty thuốc lá.

Nhân ngày Thế giới không thuốc lá năm nay, WHO công bố báo cáo "Thuốc lá: Đầu độc hành tinh của chúng ta", trong đó nêu rõ mức độ thuốc lá gây hại cho môi trường và sức khỏe con người.

Thuốc lá cướp đi sinh mạng của hơn 8 triệu người mỗi năm, riêng tại Việt Nam có khoảng 40.000 người. Ở Việt Nam, 97% người mắc ung thư phổi có hút thuốc lá, thuốc lá là nguyên nhân gây nên 90% các ca tử vong do ung thư phổi, 75% các ca bênh phổi tắc nghẽn mãn tính.