Thụy Sĩ: Từ chối nhận thu nhập cơ bản

(QNO) - Thụy Sĩ vừa tiến hành trưng cầu dân ý về việc người dân có nên nhận một khoản thu nhập cơ bản vô điều kiện mỗi tháng hay không.

Người dân Thụy Sĩ bỏ phiếu để từ chối hay chấp nhận số tiền được phát không từ Chính phủ.

Mỗi năm, Viện Nghiên cứu Legatum Institute (Anh) công bố chỉ số thịnh vượng của các quốc gia trên thế giới. Năm 2016, tức nhiều năm liền Thụy Sĩ được công nhận nằm trong top những quốc gia giàu có và hạnh phúc nhất thế giới, xét từ nhiều góc độ khác nhau: kinh tế, khởi nghiệp - cơ hội, quản lý, giáo dục, sức khỏe, an ninh - an toàn, tự do cá nhân và tài nguyên xã hội. Hiện nay, thu nhập bình quân mỗi năm của người dân Thụy Sĩ là 57 nghìn USD và tỷ lệ thất nghiệp trên 3,5%.

Theo sáng kiến về khoản thu nhập cơ bản, số tiền chu cấp vô điều kiện này lên tới 2.500 USD (khoảng 55 triệu đồng) cho mỗi người lớn và hơn 60 USD cho mỗi trẻ em Thụy Sĩ. Ngoài ra, người nước ngoài là cư dân hợp pháp ít nhất 5 năm, cũng như tất cả công dân Thụy Sĩ, hội đủ điều kiện để nhận khoản tiền chu cấp. Tuy nhiên, người lao động làm công ăn lương có thu nhập hơn 2.500 USD/tháng sẽ không nhận được thu nhập cơ bản không điều kiện trên. Đối với những người ủng hộ thì đề xuất trên có thể cải thiện cuộc sống của nhiều người còn sống trong cảnh nghèo khó, xóa tỷ lệ nghèo đói tại Thụy Sĩ. Một trong những người đồng tình là Ralph Kundig - Chủ tịch chi hội Thụy Sĩ của Mạng lưới trái đất thu nhập cơ bản khi cho rằng, đề xuất trên được chấp nhận sẽ có tác dụng tích cực đối với nền kinh tế. Người dân sẽ ít rủi ro hơn và cởi mở hơn trong hoạt động kinh doanh. Ngoài ra, một số người cho biết, khoản trợ cấp đó giúp người nghèo Thụy Sĩ có thể mua sắm những nhu thiết yếu trong cuộc sống, giảm sự phụ thuộc vào trợ cấp xã hội, khuyến khích sáng tạo, trẻ em và người lớn tuổi được tạo điều kiện được chăm sóc tốt hơn…

Thế nhưng, kết quả cuộc bỏ phiếu diễn ra vào Chủ nhật vừa qua được công bố cho thấy có đến 78% công dân Thụy Sĩ lại nói không với khoản thu nhập cơ bản mà Chính phủ đề xuất. Bởi họ cho biết làm như vậy khiến ngân sách Chính phủ cạn kiệt và khủng hoảng nếu tình hình kinh tế không được phát triển như mong đợi. Ngay cả Chính phủ cũng muốn người dân phản đối đề xuất gây tranh cãi trên vốn giữa các quan chức Chính phủ đến người dân. Nếu như đề xuất trên được thực thi sẽ tiêu tốn ngân sách quốc gia hằng năm lên đến hàng chục tỷ USD. Do đó, việc cắt giảm chi tiêu hay tăng thuế mạnh sẽ là một số yếu tố không tránh khỏi. Hơn nữa, việc trợ cấp tài chính đó khiến nhiều người ỷ lại, không chịu khó làm việc, phá vỡ mối liên kết giữa lao động và tiền lương, tạo ra những ảnh hưởng không tốt cho xã hội. Đặc biệt, nhiều người Thụy Sĩ vẫn lo ngại đề xuất đó có thể trở thành “thỏi nam châm” thu hút hàng triệu lượt người di cư đến Thụy Sĩ. Như tờ Telegraph của Anh số ra mới đây thậm chí cho biết, làng Oberwil-Lieli, Thụy Sĩ hay ngôi làng giàu nhất châu Âu đã gây chấn động khi chấp nhận nộp phạt gần 300 nghìn USD thay vì chấp nhận 10 người tị nạn Syria theo hạn ngạch do Chính phủ quy định.

Dẫu vậy, Sergio Rossi - một chuyên gia kinh tế tại Thụy Sĩ nói, mặc dù đại đa số người dân Thụy Sĩ phản đối sáng kiến trên nhưng đây đã là một sự thành công. Đó là hơn 20% số người bỏ phiếu ủng hộ đề xuất, vượt tỷ lệ mong đợi là dưới 15%. Như vậy, vấn đề này sẽ được bàn thêm trong thời gian tới. Được biết, Utrecht - một trong những thành phố lớn nhất Hà Lan chuẩn bị thử nghiệm phát không 1.000 USD mỗi tháng vào năm 2017 mỗi người thuộc nhóm người có thu nhập thấp. 

QUỐC HƯNG