Tìm đường đưa trầm hương “xuất ngoại”

Xây dựng vùng nguyên liệu ổn định

Tiên Phước là “thủ phủ” của cây dó bầu và là nguồn cung ứng sản phẩm trầm hương nhân tạo; nguồn nguyên liệu phục vụ chế biến các sản phẩm trầm hương xuất khẩu một thời. Trước kia, các sản phẩm trầm hương của xứ Quảng xuất qua Trung Quốc, Đài Loan, Ấn Độ, Dubai theo tiểu ngạch, khiến nhiều chủ vườn trồng dó bầu và các cơ sở sản xuất thủ công mỹ nghệ, chế tác trầm hương ăn nên làm ra. Song, các thị trường xuất khẩu theo đường tiểu ngạch gần đây hạn chế, một phần do thị trường bão hòa, một phần nhiều tư thương đã bán loại trầm hương giả mạo, có hàm lượng hóa chất cao, làm ảnh hưởng tới những người làm ăn chân chính.

Nhiều năm qua, HTX Nhật Linh do ông Nguyễn Văn Nhật làm Chủ tịch HĐQT kiêm Giám đốc HTX cung ứng ra thị trường sản phẩm trầm hương thô và các mặt hàng chế tác, gia công từ trầm hương Tiên Phước nói riêng, xứ Quảng nói chung. Ông Nhật và nhiều chủ vườn tại Tiên Phước đã làm chủ được công nghệ nuôi trồng và tạo trầm từ cây dó bầu. Người trồng dó bầu động viên nhau giữ lại vùng nguyên liệu, không phá bỏ cây dó bầu hàng loạt giữa lúc sản phẩm trầm nhân tạo khó khăn về đầu ra. Trầm hương Tiên Phước là nguồn nguyên liệu chế tác các sản phẩm thủ công mỹ nghệ, tạo các vật dụng phong thủy, sản phẩm trầm giác xông, bột trầm hương có thể sản xuất nhang trầm với giá từ bình dân tới cao cấp, tùy theo tỷ lệ bột trầm trong sản phẩm nhiều hay ít. Năm 2018 và 2019, HTX Nhật Linh cung ứng ra thị trường hơn 20 tấn trầm hương thô cho một doanh nghiệp chế tác trầm và các sản phẩm từ trầm hương tại TP.Hồ Chí Minh. HTX đã chứng minh được lý lịch vùng nguyên liệu, xây dựng thương hiệu trầm hương thô.

Ngoài hàng chục héc ta dó bầu của HTX, ông Nhật còn chủ động cung ứng giống cây dó bầu và liên kết sản xuất lẫn bao tiêu sản phẩm cho người dân các vùng Quảng Ngãi, Núi Thành, vùng núi rừng ở Đà Nẵng với tổng diện tích gần 100ha. “Vùng nguyên liệu của tôi và bà con có nhiều cây ôm không xuể. Nhờ nắm vững kỹ thuật tạo trầm, khoan, cấy chế phẩm sinh học vào cây dó bầu tạo trầm nên HTX đã liên kết cung ứng giống cây dó bầu, bao tiêu sản phẩm tạo nguồn nguyên liệu ổn định. HTX có 10ha dó bầu là điểm tham quan của các đoàn nghiên cứu, khảo sát, học tập trao đổi kinh nghiệm” - ông Nhật chia sẻ.

Tạo trầm thân thiện để xuất khẩu

Lâu nay, sản phẩm chính của HTX Nhật Linh và nhiều đơn vị chế tác, cung ứng trầm hương trên địa bàn Tiên Phước chủ yếu là cây phong thủy, sản phẩm trang trí nội thất, thủ công mỹ nghệ, hương trầm các loại với đủ giá cả. Hương (nhang) trầm là sản phẩm thứ yếu nhưng có đầu ra rất tốt. Song HTX Nhật Linh nỗ lực tìm hướng đi mới và khác biệt, đó là tạo dòng sản phẩm chăm sóc sức khỏe từ trầm hương nhân tạo được can thiệp bằng giải pháp tự nhiên, không có hóa chất, an toàn đối với sức khỏe con người để xuất khẩu sang thị trường Hàn Quốc. Nhờ chủ động vùng nguyên liệu dó bầu và vùng nguyên liệu được kiểm định chặt chẽ, được ngành kiểm lâm chứng nhận nên việc tiêu thụ sản phẩm của HTX có phần thuận lợi hơn. Thay vì bán thô trầm hương nguyên liệu cho một doanh nghiệp ở TP.Hồ Chí Minh như lâu nay, HTX Nhật Linh đang huy động nguồn lực đầu tư xây dựng xưởng sản xuất chế biến trầm hương, trầm mỹ nghệ, hương trầm, hương quế, phụ kiện trang trí nội thất xe ô tô bằng nguyên liệu trầm hương thô Tiên Phước và tạo sản phẩm xuất khẩu. “Đích đến là HTX muốn tạo sản phẩm trầm hương thân thiện với môi trường và an toàn đối với người sử dụng. Cây dó bầu trong tự nhiên bị thương mà tạo trầm, nhưng can thiệp bằng giải pháp tự nhiên vốn không đơn giản. Tôi đang nỗ lực làm việc với chuyên gia Úc nghiên cứu, nếu thành công, sẽ nhân rộng” - ông Nhật nói.

Với hướng đi của HTX sắp tới, bột trầm, tinh dầu trầm sẽ được nén thành viên, sử dụng để xông, chăm sóc sức khỏe, trị liệu tại các trung tâm chăm sóc sức khỏe, spa, có thể sử dụng tại nhà. HTX từng bước xây dựng đầy đủ các thủ tục, thực hiện tốt các yêu cầu về niêm yết sản phẩm, hướng tới truy xuất nguồn gốc sản phẩm để sản phẩm xuất khẩu thuận lợi. Theo ông Nhật, nhà xưởng và dây chuyền sản xuất viên nén trầm hương và các sản phẩm từ trầm sẽ được hoàn thành trong năm 2020, chi phí đầu tư có tổng giá trị vài tỷ đồng. “HTX hướng tới xây dựng chuỗi liên kết sản xuất lẫn tiêu thụ, bao tiêu sản phẩm cho chủ rừng với điều kiện người trồng tuân thủ theo kỹ thuật với HTX. Chúng tôi cũng mong Nhà nước quan tâm, hỗ trợ, tạo điều kiện để HTX được tiếp cận các cơ chế, chính sách ưu đãi nhằm có điều kiện phát triển sản xuất, giải quyết việc làm cho lao động địa phương” - ông Nhật nói.