Tìm giải pháp quản lý bệnh tua mực hại cây quế

Qua điều tra và phân tích mẫu sâu hại cây quế, các nhà khoa học của Viện Khoa học lâm nghiệp Việt Nam xác định, giai đoạn ở vườn ươm, sâu hại gây bệnh cho cây quế có 18 loài thuộc 16 họ, 5 bộ. Trong đó, bộ cánh vảy chiếm số lượng nhiều nhất với 9 loài, bộ cánh cứng 4 loài, bộ cánh nửa cứng 4 loài, bộ cánh đều và bộ cánh tơ 1 loài.

Tại rừng trồng cũng xác định 68 loài sâu hại thuộc 36 họ và 7 bộ. Trong đó, bộ cánh vảy chiếm số lượng nhiều nhất với 34 loài, bộ cánh cứng 16 loài, bộ cánh nửa cứng 10 loài, bộ cánh đều 5 loài, bộ cánh bằng, bộ cánh tơ và bộ bọ que 1 loài.

Về bệnh hại cây quế, qua điều tra về thành phần loài, định danh dựa vào phương pháp nghiên cứu đặc điểm hình thái và sinh học phân tử, các nhà khoa học tìm ra 50 loài nấm, oomycetes và tảo gây bệnh; trong đó có 44 loài lần đầu được ghi nhận ở Việt Nam, 3 loài mới cho khoa học.

Trong các yếu tố sâu, bệnh gây hại cho cây quế, đáng chú ý bệnh tua mực là tác nhân khiến cây chậm phát triển, còi cọc hoặc có thể dẫn đến chết. Triệu chứng điển hình của cây bị bệnh tua mực là thân, cành, cuống lá, gân lá xuất hiện các cục u bướu, sần sùi, sau đó mọc ra các tua dài hoặc phát triển thành những cụm chồi mọc bất thường. Một số trường hợp có thể xuất hiện cả tua mực và cụm chồi mọc bất thường trên cùng một cây, thậm chí trên cùng một vị trí.

Nguyên nhân xuất hiện bệnh tua mực trên cây quế ở Quảng Nam (và Quảng Ngãi) được xác định do Cinnamomum cassia witches’ broom phytoplasma. Các nhà nghiên cứu cũng điều tra, thu thập mẫu, giám định được 12 loài côn trùng chích hút gây hại cho cây quế ở 2 tỉnh. Qua đó, xác định được 3 loài côn trùng thuộc nhóm chích hút là véc tơ gây bệnh tua mực quế gồm: rệp sáp vảy Aulacaspis tubercularis, rệp sáp icerya aegyptiaca, rệp sáp bông icerya seychellarum.

Từ đó, các nhà khoa học đề xuất cách thức chăm sóc cây con ở vườn ươm, giải pháp phòng trừ các tác nhân gây bệnh tua mực cho cây ở giai đoạn vườn ươm. Đồng thời đề xuất các giải pháp phòng bệnh ở rừng trồng như kiểm dịch, kỹ thuật canh tác, tiêu hủy cây bị bệnh gây hại nặng và chết, phòng chống các loài rầy và véc tơ truyền bệnh… nhằm bảo vệ cây trồng, nâng cao chất lượng cây quế trên địa bàn tỉnh.