Hợp tác xã (HTX) Nấm công nghệ cao miền Trung (nhãn hiệu CENMUSH) ở tổ 4, thôn Thọ Tân, xã Tam Ngọc (TP.Tam Kỳ) là cơ sở tiên phong trong việc nuôi trồng nấm ứng dụng công nghệ cao theo tiêu chuẩn VietGAP, quy trình sản xuất tự động hóa, sản phẩm truy xuất được nguồn gốc xuất xứ… ở Quảng Nam.
HTX Nấm công nghệ cao miền Trung thành lập vào năm 2018. Ông Huỳnh Văn Phong - Giám đốc HTX cho biết, nắm bắt xu hướng tiêu dùng nông sản sạch của khách hàng và được biết các loại nấm linh chi, bào ngư nằm trong danh mục dược liệu quốc gia, có công dụng tốt đối với sức khỏe con người nên ông Phong quyết định đầu tư dự án nuôi trồng nấm ứng dụng công nghệ cao.
Ứng dụng công nghệ cao
Dự án nuôi trồng nấm sạch tiêu chuẩn VietGAP theo công nghệ cao của HTX Nấm công nghệ cao miền Trung thực hiện trên quy mô 2.000m2, tổng vốn đầu tư giai đoạn 1 khoảng 4 tỷ đồng. Bước đầu, dự án đã cho “quả ngọt”. Sản phẩm nấm nhãn hiệu CENMUSH (đã được chứng nhận của Cục Sở hữu trí tuệ) của HTX qua kiểm nghiệm của cơ quan chức năng được công nhận đạt tiêu chuẩn về chất lượng, đạt chuẩn VietGAP, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm, được tiêu thụ rộng rãi.
Quy trình sản xuất sạch luôn được chú trọng. HTX ứng dụng công nghệ tự động hóa trong nuôi trồng, từ xử lý nguyên liệu đến thành phẩm. Công nhân và đội ngũ kỹ thuật mặc đồng phục bảo hộ, đeo găng tay trong suốt quá trình sản xuất. Nguồn nguyên liệu đầu vào (từ mùn cưa cây cao su, cám gạo, cám bắp…) được phân loại và lựa chọn kỹ càng, bảo đảm tiêu chuẩn sản xuất sạch trước khi nhập kho bảo quản. Phôi giống đảm bảo tiệt trùng và đủ chất dinh dưỡng. Trong chế biến, HTX dùng công nghệ sấy lạnh nhằm đảm bảo hàm lượng dinh dưỡng, dược chất và màu sắc nguyên bản của nấm.
HTX hiện có 6 nhà nuôi trồng nấm bào ngư, 2 nhà nuôi trồng nấm linh chi, mỗi nhà 100m2. Kỹ sư trưởng của HTX - ông Thái Viết Hiếu cho biết, nấm linh chi khó trồng hơn so với nấm bào ngư, vì phải thực hiện theo quy trình nghiêm ngặt, kỹ thuật chuyên sâu. Ngay từ giai đoạn ươm phôi phải thực hiện trong nhà lạnh. Nấm vốn ưa mát, ẩm, thoáng khí, khi nhiệt độ bên ngoài cao, nhất là mùa hè ở xứ Quảng, phải dùng hệ thống máy móc tự động tạo môi trường ẩm nhân tạo liên tục.
Mở rộng thị trường
Sản phẩm nấm bào ngư sấy khô CENMUSH được đăng ký sản phẩm OCOP năm 2020. HTX cũng tính đến phương án chế biến sâu. Hiện tại, các sản phẩm nấm CENMUSH chủ yếu ở dạng thái lát, nguyên tai. Tương lai, HTX đầu tư các sản phẩm chế biến sâu từ nấm như trà túi lọc, mật ong, cao… để tiện lợi và phù hợp với nhiều đối tượng sử dụng. Từ sản phẩm đạt chuẩn VietGAP, HTX đang có kế hoạch xây dựng quy chuẩn sản xuất theo tiêu chuẩn quốc tế ISO:22.000; nghiên cứu ứng dụng công nghệ blockchain trong truy xuất nguồn gốc, tiến đến sản xuất đạt tiêu chuẩn quốc tế GlobalGAP.
HTX Nấm công nghệ cao miền Trung thực hiện nuôi trồng, chế biến sâu và phân phối các sản phẩm nấm theo mô hình chuỗi giá trị. Ngoài các sản phẩm nấm thành phẩm, HTX còn cung cấp phôi nấm bào ngư và nấm linh chi cho hơn 20 hộ trồng nấm tại Quảng Nam và các tỉnh thành lân cận. Sáu tháng đầu năm 2020, HTX cung ứng 80 nghìn phôi nấm ra thị trường.
Phôi nấm của HTX có tỷ lệ ra nấm cao, sinh trưởng tốt, nhưng giá rẻ hơn 1.000 – 2.000 đồng/phôi so với thị trường nhờ HTX tự động hóa sản xuất trên quy mô lớn. HTX còn bù tỷ lệ hao hụt 1% và cam kết chịu trách nhiệm nếu phôi hư hỏng trong quá trình nuôi. HTX tạo chuỗi liên kết sản xuất, từ tư vấn hướng dẫn người dân mua phôi nấm, thiết kế kỹ thuật và thi công, đến hướng dẫn thu hoạch, hỗ trợ tìm kiếm thị trường tiêu thụ.
Hiện HTX có các sản phẩm: nấm bào ngư tươi và khô; nấm linh chi đỏ Việt Nam (nguồn giống của Viện Di truyền nông nghiệp Việt Nam), nấm linh chi đỏ Nhật Bản. Toàn bộ sản phẩm được chế biến, đóng gói, bao bì theo hệ thống nhận diện quy chuẩn. Sản phẩm của HTX có mặt tại siêu thị Co.opmart Tam Kỳ, Big C Đà Nẵng và hơn 20 siêu thị, cửa hàng thực phẩm sạch tại Quảng Nam và TP. Đà Nẵng; ngoài ra, còn được tiêu thụ tại thị trường Quảng Nam và các tỉnh thành trong cả nước qua nhiều kênh phân phối.
Đợt rằm, mùng một, HTX bán nấm bào ngư tươi với giá từ 65 - 80 nghìn đồng/kg. Nấm linh chi đỏ giá từ 1,6 triệu - 2 triệu đồng/kg. Mức giá này rẻ hơn các sản phẩm cùng loại trên thị trường và cũng rẻ hơn nhiều so với nấm linh chi nhập khẩu. Ông Phong cho biết, mong muốn của ông là đưa ra thị trường những sản phẩm sạch, truy xuất được nguồn gốc với mức giá chấp nhận được. Từ cuối tháng 7 đến 5.8.2020, HTX góp phần phòng chống dịch Covid-19 bằng chương trình khuyến mãi giảm 20% giá bán nấm bào ngư xám tươi và giảm 10% giá bán nấm linh chi đỏ.