Zalo Báo Quảng NamGửi bình luận
Câu hỏi trên thường gặp khi chuyện trò với các bạn trẻ khởi nghiệp (start-up). Và thời gian qua, trong các tác phẩm tham dự cuộc thi viết về những tấm gương khởi nghiệp sáng tạo đăng tải trên Báo Quảng Nam, vẫn trở đi trở lại đâu đó có đề xuất về chính sách hỗ trợ vốn, hoặc cho vay ưu đãi.
Đã có những cuộc tọa đàm, hội thảo bàn luận về khởi nghiệp, trong đó việc tìm vốn cũng được đặt ra. Ai cũng nhận thấy việc tìm vốn không khó. Chính phủ cũng đã có chỉ đạo hỗ trợ vay vốn ưu đãi với các dự án khởi nghiệp.Tỉnh Quảng Nam cũng đang xúc tiến thành lập quỹ hỗ trợ khởi nghiệp sáng tạo. Ngoài ra, các câu lạc bộ khởi nghiệp hình thành từ các địa phương cũng có thể tạo nhóm liên kết đầu tư, hỗ trợ lẫn nhau, hợp tác về vốn, nhân lực, tiếp thị thị trường…
Một điều đáng quan tâm nữa, nhất là với doanh nghiệp ở xa các trung tâm tài chính lớn, là có thể tìm hiểu về các quỹ đầu tư mạo hiểm ngày một mở rộng tại Việt Nam. Theo các chỉ dẫn dễ dàng tìm kiếm trên mạng, cho thấy loại hình đầu tư mạo hiểm có thể giúp cung cấp tài chính cho các công ty ở giai đoạn khởi động cấp vốn gieo mầm ban đầu cho đến vòng tài trợ tăng trưởng. Với các doanh nghiệp lớn bước vào giai đoạn khởi nghiệp mới thì các quỹ đầu tư mạo hiểm sẽ góp vốn theo hình thức thỏa thuận sở hữu cổ phần và chia sẻ cổ tức. Còn các doanh nghiệp mới, với lịch sử hoạt động hạn chế, quá nhỏ để huy động vốn trên thị trường công cộng và đã không đạt đến điểm để có thể đảm bảo một khoản vay ngân hàng hoặc hoàn thành một lời đề nghị nợ, thì cũng được các quỹ đầu tư mạo hiểm lưu tâm góp vốn nếu có ý tưởng và phương án đầu tư tốt. Thực tế hiện nay các mô hình công nghệ mới hoặc mô hình kinh doanh trong ngành công nghiệp công nghệ cao (như công nghệ sinh học, công nghệ thông tin, phần mềm…) không khó thu hút vốn đầu tư mạo hiểm.
Việt Nam đã hiện diện nhiều quỹ đầu tư mạo hiểm, trong đó nổi bật là IDG Ventures Vietnam (IDGVV), CyberAgent Ventures và DFJ VinaCapital. IDGVV có mặt sớm nhất, hiện là quỹ đầu tư mạo hiểm tiên phong trong lĩnh vực công nghệ tại Việt Nam. Quy mô vốn đầu tư của quỹ lớn nhất với hơn 100 triệu đô. CyberAgent Ventures là công ty quản lý quỹ đầu tư vốn mạo hiểm Nhật Bản, có tổng cộng 5 quỹ đầu tư mạo hiểm, trong đó quỹ CA Asia Internet Fund I với vốn đầu tư hơn 20 triệu đô, thành lập vào tháng 9. 2011, chuyên đầu tư vào thị trường Đông Nam Á, trong đó có Việt Nam. Còn DFJ VinaCapital hoạt động vào năm 2006, quản lý số vốn 30 triệu USD. Đây là quỹ liên doanh giữa Draper Fisher Jurvetson tại Silicon Valley và VinaCapital tại Việt Nam. Ngoài ra, mới đây có thêm PVNI (Prosperous Vietnam Investment) là quỹ đầu tư mạo hiểm dành cho các cá nhân và đội ngũ mới khởi nghiệp. PVNI đặc biệt quan tâm đến việc đầu tư giai đoạn đầu cho các nhóm khởi nghiệp có nhiệt huyết, đam mê, có kỹ năng chuyên môn tốt cũng như xác định rõ hướng đi trong tương lai và tiềm năng phát triển của sản phẩm. PVNI có khả năng đầu tư từ 5.000USD đến 250.000USD cho mỗi dự án, hoặc có thể nhiều hơn tùy thuộc mỗi trường hợp.
Chúng tôi muốn kể thêm câu chuyện khác về cách tìm nguồn vốn cho các start-up từ việc… xem truyền hình. Đó là câu chuyện mới - Thương vụ bạc tỷ (Shark Tank), được phát vào 20 giờ tối thứ Tư hàng tuần trên VTV. Mới qua mùa đầu, và nay bắt đầu mùa hai, chương trình này đã thu hút sự quan tâm của hàng ngàn hồ sơ start-up tham dự. Trong mùa thứ nhất, đã có 22 thương vụ được cam kết đầu tư tới 116,6 tỷ đồng. Shark Tank mùa hai vừa khởi động đã có hơn 1 nghìn hồ sơ gửi đến xét chọn, và ở cuộc lên sóng đầu tiên mùa này, có dự án khởi nghiệp được cam kết hỗ trợ 300 nghìn USD (trong đó một nửa số tiền đổi 15% cổ phần). Đặc biệt, đến với chương trình truyền hình thực tế này, các start-up có dịp được mô tả về ý tưởng sản xuất kinh doanh, về sản phẩm, cách tổ chức sản xuất rồi đưa ra thị trường, và được “chất vấn”,“tư vấn” bởi những “cá mập” trong giới đầu tư là chủ các tập đoàn, doanh nghiệp lớn. Cái vốn thu lại ở đây không chỉ là tiền đầu tư mà còn là kiến thức, những gợi mở hay phản biện để các start-up nhận ra điểm mạnh hay yếu của ý tưởng và dự án khởi nghiệp.
Các bạn trẻ khởi nghiệp ở Quảng Nam có thể còn mặc cảm tự ti rằng những quỹ đầu tư mạo hiểm hay cách hỗ trợ khởi nghiệp qua chương trình Shark Tank là xa tầm tay với. Nhưng theo tôi, cứ thử tiếp cận xem sao. Nếu không gọi vốn được thì cũng thu hoạch thứ vốn khác là kỹ năng xây dựng và thực thi ý tưởng cùng dự án khởi nghiệp.
ĐĂNG QUANG