Tộc họ văn hóa ở Tiên Phước

Trong những năm qua, phong trào xây dựng tộc họ văn hóa, khuyến học khuyến tài trên địa bàn huyện Tiên Phước được chính quyền và các dòng tộc thực hiện. Qua đó, có không ít tộc họ đã bảo ban con cháu chí thú làm ăn, góp phần xây dựng làng xã ấm no sung túc…

Tộc họ Nguyễn làng Thanh Lâm

Tộc Nguyễn làng Thanh Lâm (thôn 9, xã Tiên Thọ) từ Nghệ An di cư vào sinh cơ, lập nghiệp, đến nay có 4 nhánh chính và trải qua 10 đời. Con cháu đông đúc, làm ăn sinh sống khắp nơi trên mọi miền Tổ quốc. Riêng tại huyện Tiên Phước có 26 hộ. Ông Nguyễn Khôi, trưởng tộc họ Nguyễn cho biết, năm 2005, tộc Nguyễn xây dựng lại nhà thờ tộc đặt tại thôn 9, Tiên Thọ. Đồng thời bầu hội đồng gia tộc gồm 5 người, hoàn thiện gia phả và tộc ước để làm kim chỉ nam cho con cháu thực hiện. Năm 2007, tộc Nguyễn phát động xây dựng tộc họ văn hóa. Hằng năm, vào ngày giỗ tổ (5.1 âm lịch), con cháu khắp nơi hội tụ về từ đường để tưởng nhớ ông bà, tổ tiên và cũng nhắc nhở nhau về mối quan hệ họ hàng thiêng liêng, đoàn kết giúp đỡ nhau trong đời sống lao động, sản xuất, không vi phạm tệ nạn xã hội. Trong năm 2015, tộc thành lập câu lạc bộ “Con, dâu hiếu thảo” với 29 thành viên có quy chế hoạt động riêng nhưng không nằm ngoài tộc ước. Hiện 100% hộ trong tộc có nhà cửa kiên cố, không có hộ nghèo, cận nghèo. Tộc họ còn tích cực vận động con cháu hiến đất đai, cây cối chung tay cùng với thôn xã xây dựng nông thôn mới.

Tộc họ Nguyễn thôn 9, xã Tiên Thọ ra mắt Câu lạc bộ “Con, dâu hiếu thảo”. Ảnh: HƯNG BÌNH

Từ khi phát động đến nay, 8 năm liên tục tộc Nguyễn đạt danh hiệu tộc họ văn hóa. Ông Nguyễn Khôi chia sẻ: “Hằng tháng, tộc đều tổ chức sinh hoạt phổ biến những công việc nội bộ và nhắc nhở con em không được sa ngã vào các tệ nạn xã hội, giúp nhau phát triển kinh tế gia đình, ổn định cuộc sống. Nhờ đó, những năm qua tộc họ không có con cháu bỏ học giữa chừng, không có người mắc các tệ nạn xã hội, tham gia tốt các phong trào do địa phương phát động”. Công tác khuyến học được tộc họ đặc biệt quan tâm, hằng năm, khen thưởng cho con cháu có thành tích cao trong học tập. Từ khi phát động tộc văn hóa đến nay đã có 1 người đỗ tiến sĩ tại Nhật, 4 thạc sĩ, 45 cử nhân đại học đã và đang sắp ra trường. Ngoài ra, tộc họ vinh dự có 5 Bà mẹ Việt Nam anh hùng, trong đó có một mẹ (100 tuổi) đang sống yên vui với con cháu, 15 người được công nhận liệt sĩ. Đó niềm tự hào lớn lao của toàn thể con cháu tộc Nguyễn đối với người ông, người bà những người đã hy sinh vì sự nghiệp giải phóng dân tộc; qua đó tạo động lực để thế hệ sau đóng góp công sức trong công cuộc xây dựng và bảo vệ đất nước.

Nhận xét về tộc Nguyễn, ông Nguyễn Văn Quý - Chủ tịch UBND xã Tiên Thọ nói: “Tộc Nguyễn ở làng Thanh Lâm là một tộc họ tiêu biểu điển hình của địa phương. Từ khi phát động tộc họ văn hóa cho đến nay con cháu trong tộc đều ý thức được vai trò trách nhiệm của mình trong việc phát triển kinh tế gia đình, tham gia các hoạt động xã hội. Vì thế, chúng tôi sẽ tạo điều kiện cho các tộc họ khác ở địa phương học tập kinh nghiệm để từ đó nhân rộng ra trên địa bàn”.

Nét đẹp tộc họ Võ Văn

Tộc Võ Văn có 56 hộ, trong đó, có 35 hộ đang sống trên địa bàn huyện Tiên Phước. Năm 2001, nhà thờ tộc Võ Văn tại thôn 2 xã Tiên Lộc được khánh thành đồng thời bầu ra hội đồng gia tộc gồm 11 người do ông Võ Ngọc Hương làm tộc trưởng. Năm 2007, tộc họ chính thức phát động xây dựng tộc họ văn hóa. Nhiều năm nay, tộc họ không có người sinh con thứ 3, thanh niên đến 17 tuổi đều được đăng ký nghĩa vụ quân sự. Nhờ chăm chỉ làm ăn nên đời sống của các thành viên trong tộc họ đều ấm no sung túc, xóa nghèo bền vững đạt 100%. Các hộ trong tộc đều xây nhà cửa khang trang, nhiều hộ có mô hình chăn nuôi và trồng trọt phát triển. Hằng năm, vào ngày mùng 10.3 âm lịch, con cháu nội ngoại gần xa hội tụ về nhà thờ tộc để dâng hương hoa lên bàn thờ ông bà tổ tiên, nhắc nhở con cháu mối quan hệ thiêng liêng gắn bó họ hàng, thực hiện tốt chủ trương chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước. Ông Võ Ngọc Hương, trưởng tộc họ Võ Văn, nói: “Từ khi phát động xây dựng tộc họ văn hóa đến nay, tộc luôn vận động con cháu đoàn kết, thương yêu, giúp đỡ nhau phát triển kinh tế, tích cực tham gia các phong trào do địa phương phát động”.

Để làm tốt điều đó, tộc họ thành lập tổ tự quản, trong đó quản lý không để con cháu vi phạm pháp luật, vận động các gia đình tham gia đầy đủ quyền và nghĩa vụ của công dân đối với Nhà nước. Hằng năm, vào ngày giỗ chạp con cháu tập trung về dâng hương lên bàn thờ tổ tiên, chia sẻ những kinh nghiệm về nuôi dạy con tốt và là dịp để hội đồng gia tộc trao thưởng cho con em có thành tích học tập xuất sắc. Ngoài việc chăm lo đời sống tinh thần cho bà con trong tộc, hội đồng gia tộc còn vận động các gia đình tham gia công tác xã hội, chung tay cùng với địa phương xây dựng nông thôn mới. Qua đó, bà con trong tộc hiến hơn 4.000m2 đất và cây cối trị giá hàng trăm triệu đồng”. Nhờ đẩy mạnh công tác khuyến học khuyến tài nên đến nay tộc họ có 62 người có trình độ đại học và trên đại học. Đặc biệt, ngoài chi hội khuyến học, tổ tự quản an ninh, mới đây tộc đã ra mắt “hội nàng dâu hiếu thảo” với 24 chị em dâu trẻ hoạt động là nơi giao lưu, chia sẻ tâm tư tình cảm, giúp nhau chăm sóc con trẻ, phát triển kinh tế. “Tộc họ Võ Văn, là tộc họ tiêu biểu trong phong trào xây dựng tộc họ văn hóa ở địa phương, có nhiều đóng góp trong công cuộc xây dựng nông thôn mới” - Ông Nguyễn Văn Học, Chủ tịch UBND xã Tiên Lộc nhận xét.

NGUYỄN HƯNG - NGUYÊN BÌNH