Ngày 23.9.2014, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Đinh Văn Thu khảo sát 5 dự án đầu tư ven biển khu vực Điện Bàn gặp vướng mắc, khó triển khai đầu tư. Chính quyền sở tại cam kết đẩy nhanh tiến độ hoàn chỉnh các khu tái định cư (TĐC) và nhà đầu tư “hứa” sẽ triển khai dự án đúng tiến độ. Tuy nhiên, từ cam kết đến thực hiện còn khoảng cách khá lớn.
Vướng mặt bằng và thiếu đất TĐC
Chưa có sự thay đổi đáng kể nào tại 5 dự án được cho là vướng mắc so với cuộc khảo sát, kiểm tra mấy tháng trước. Khu du lịch sinh thái Vina Capital Hội An vẫn chỉ là hai ngôi nhà mẫu và mấy trăm cọc nhọn nổi trên mảnh đất trống rộng 7,9ha có tường rào bao bọc chung quanh. Dự án khu biệt thự, căn hộ, khách sạn nghỉ dưỡng của Công ty CP Hạ tầng và dịch vụ truyền thông Logi 3 và Công ty Đầu tư phát triển hạ tầng viễn thông T.I.D.I (23ha) tại Điện Dương hay dự án khu du lịch sinh thái Hòn Ngọc II của Công ty TNHH Thương mại, du lịch và dịch vụ Sông Hàn tại Điện Ngọc (3,8ha) ngổn ngang cây cối và nhà của dân. Các chủ đầu tư những dự án này cho rằng đã có mặt bằng sạch, nhưng còn vướng giải phóng mặt bằng vệt cây xanh trước dự án hoặc đang trong quá trình thương thảo giải phóng mặt bằng nên không thể đẩy nhanh tiến độ dự án.
Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Đinh Văn Thu kiểm tra các dự án đầu tư ven biển. Ảnh: T.D |
Theo Trung tâm Phát triển quỹ đất Điện Bàn, với dự án Vina Capital, cơ quan này đã công bố phương án đền bù, tiến hành chi trả tiền bồi thường nhưng nhân dân không thống nhất nhận tiền với lý do đền bù giá đất ở quá thấp (chỉ 810 nghìn đồng/m2, trong khi giá đất ở Hội An lại đến 2 triệu đồng/m2). Còn các dự án khác thì lại vướng phương án bồi thường, hỗ trợ phê duyệt từ năm 2006 áp dụng theo đơn giá cũ nên không còn phù hợp với năm 2014. Do đó, việc đề nghị nhân dân nhận tiền theo phương án bồi thường cũ là rất khó khăn. Cá biệt là Logi 3 và T.I.D.I khó có thể giải tỏa và TĐC cho khoảng 400 hộ dân cần giải tỏa… Ông Nguyễn Khá, người dân nằm trong diện 22 hộ phải giải tỏa của dự án Vina Capital (Điện Dương) cho rằng nếu đền bù thỏa đáng, giống như Hội An thì mọi người dân sẽ di dời ngay. Anh Đặng Quý Giáp (thuộc diện giải tỏa dự án du lịch sinh thái Hòn Ngọc II) nói chỉ cần đền bù đủ tiền, có đất xây nhà thì sẵn sàng dọn đi nơi khác, nhưng họ không nghe chủ đầu tư hay ai nói gì về chuyện này.
Chính quyền sở tại, cơ quan quản lý và chủ đầu tư đổ lỗi cho nhau đã không còn là chuyện lạ. Trong khi phía chính quyền cho rằng các chủ dự án thiếu tiềm lực tài chính, “lần lữa” xin điều chỉnh hồ sơ dự án, tăng vốn đầu tư, xin kinh doanh bất động sản du lịch hoặc găm đất để chờ sang nhượng… nên cố tình trì hoãn tiến độ đầu tư thì chủ đầu tư các dự án này cho rằng vì vướng giải phóng mặt bằng, TĐC kéo dài hoặc không có đường vào thi công dự án… nên không thể triển khai công trình đúng tiến độ. Ông Thân Trọng Phúc – Tổng Giám đốc Vina Capital nói công ty đã bỏ ra hơn 240 tỷ đồng đầu tư cho dự án lâu nay, thanh toán toàn bộ tiền thuê đất, ứng tiền giải tỏa. Điều đó thể hiện nhà đầu tư đã quyết tâm xây dựng dự án. Chỉ cần chính quyền, cơ quan quản lý của Điện Bàn cam kết đẩy nhanh tiến độ giải phóng mặt bằng thì chủ đầu tư sẽ chuyển tiền, tiếp tục thi công công trình.
Cam kết từ hai phía
Không ngoài chuyện nhà đầu tư gặp khó khăn tài chính giữa thời khủng hoảng, dẫn đến tiến độ dự án chậm thì câu chuyện vướng mắc bồi thường, giải tỏa quá nhiều năm không giải quyết nổi cũng bởi địa phương đã không trả lời được câu hỏi: đất quy hoạch cho TĐC ở đâu? Lẽ ra, trước khi giải phóng mặt bằng, bồi thường, giải tỏa phải xác định cho được các khu TĐC hoàn chỉnh, nhưng điều này dường như đã không được tính tới. Tại cuộc kiểm tra này, 5 nhà đầu tư đều cam kết sẽ đẩy nhanh tiến độ thi công công trình. Phía Logi 3 và T.I.D.I hứa nếu cuối năm nay không tìm được nguồn, vượt thoát khủng hoảng sẽ “xin trả đất” lại cho Nhà nước. Ông Hà Tấn Vĩnh – Giám đốc Công ty TNHH Thương mại, du lịch và dịch vụ Sông Hàn nói chỉ cần giải tỏa mặt bằng được trước khu du lịch và bố trí được 19 hộ dân tái định cư thì sẽ thi công công trình ngay trong tháng 11 năm nay…
Tuy nhiên, quan điểm của chính quyền hiện tại đã có nhiều thay đổi theo thực tế dự án. Ông Lê Trí Thanh – Chủ tịch UBND huyện Điện Bàn nói nhà đầu tư đưa ra những vướng mắc để trì hoãn tiến hành đầu tư chỉ là cách biện hộ cho việc cố tình không triển khai dự án. Song ông Thanh cũng cho rằng, chính quyền địa phương không đủ kinh phí để đầu tư xây dựng hoàn chỉnh các khu TĐC. Các phương án giải phóng mặt bằng, áp giá bị vướng đủ thứ từ việc áp dụng luật đất đai mới. Ngay cả việc chênh lệch giá đất giữa hai vùng gần nhau (Điện Dương và Hội An) thì chính quyền cũng không có cách gì vận dụng được. Ông Thanh đề nghị tỉnh hỗ trợ ứng vốn để giúp địa phương đẩy nhanh việc hoàn thiện các khu TĐC để bố trí cho dân. Trong một góc nhìn khác, theo ông Thanh, quan điểm của địa phương là dự án của Logi 3 và T.I.D.I hiện tại chắc chắn chủ đầu tư không đủ khả năng tài chính để có thể tiến hành dự án. Chủ đầu tư không cần phải chờ đợi đến cuối năm để trả đất cho Nhà nước mà tiến hành ngay vì không thể nào giải tỏa ngay hơn 400 hộ dân ấy được. Khu vực này, chính quyền sẽ quyết định không tiến hành xây dựng các resort mà xây dựng một khu chỉnh trang cho làng chài, xây dựng những mô hình homestay cho dân.
Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Đinh Văn Thu tuyên bố sẽ lần lượt kiểm tra cụ thể từng dự án dọc ven biển Quảng Nam. Mục đích là tìm cách tháo gỡ khó khăn cho các dự án. Quan điểm là Nhà nước chịu trách nhiệm giải phóng mặt bằng vệt cây xanh, nhưng nguồn lực tài chính chưa có thì doanh nghiệp nào có nhu cầu bỏ tiền ra ứng trước sẽ lại được khấu trừ. Những vướng mắc của các nhà đầu tư sẽ được chính quyền và các cơ quan quản lý nhanh chóng gỡ bỏ. Chính quyền địa phương dừng việc đầu tư khu TĐC cho dự án thương mại mà chỉ tập trung hoàn chỉnh khu TĐC cho 115 hộ dân thuộc diện giải tỏa cho các dự án đầu tư. Tuy nhiên, một khi đã đủ điều kiện, các nhà đầu tư sẽ phải cam kết thời hạn, nhanh chóng triển khai dự án. Không thể viện lý do để trì hoãn, chậm nhất đến ngày 1.1.2015 sẽ phải tiến hành đầu tư. Nếu vẫn còn để tình trạng dự án ì ạch như hiện nay, chính quyền sẽ ra quyết định thu hồi dự án.
TRỊNH DŨNG