Tối hậu thư cho dự án chậm tiến độ

Số dự án được phê duyệt quá ít

Dự án tu bổ di tích Chùa Cầu với tổng mức đầu tư 20,2 tỷ đồng, kế hoạch vốn phân bổ năm 2022 khoảng 2,4 tỷ đồng đã có quyết định đầu tư ngày 13.1.2022 đã không thể kịp phê duyệt đầu tư đúng thời hạn 31.3.2022. Dự án tôn tạo di tích Cây Thông Một (Hội An) với tổng mức đầu tư 15 tỷ đồng chưa đảm bảo thủ tục đầu tư nên không thể phân bổ 3,5 tỷ đồng như kế hoạch.

Ông Nguyễn Thế Hùng - Phó Chủ tịch UBND TP.Hội An cho biết, dự án trễ hạn do tính chất công trình (Cây Thông Một) phải đáp ứng 2 điều kiện là trùng tu và hình thành một bảo tàng nhỏ. Hội An cam kết sẽ trình trước 31.5 và khởi công trong tháng 8.2022 (kể cả dự án tôn tạo di tích Chùa Cầu).

Hai dự án đầu tư của Hội An thuộc trong số nhiều dự án có hạn định phải phê duyệt dự án đầu tư vào ngày 31.3.2022 không thể thực hiện được. Tường trình từ Sở KH&ĐT, kế hoạch năm 2022, Quảng Nam khởi công 83 dự án (gồm 7 dự án khởi công năm 2021 chưa đảm bảo thủ tục chuyển sang), nhưng chỉ mới phê duyệt chủ trương đầu tư 65 dự án và chỉ 28/65 dự án này đã được phê duyệt dự án đầu tư (3 dự án vốn trung ương)

Theo kế hoạch, đến 31.3.2022, có 53 dự án được phê duyệt dự án đầu tư, nhưng hiện số dự án được phê duyệt chiếm chưa tới 50% (25/53 dự án). Có 30 dự án thuộc hạn cuối phê duyệt là 31.5.2022 nhưng đến nay cũng chỉ mới phê duyệt được 3 dự án.

Ông Nguyễn Quang Thử - Giám đốc Sở KH&ĐT cho hay, hiện mới có 25 dự án thuộc thời hạn 31.3 của ngân sách tỉnh đảm bảo thủ tục đầu tư được phân bổ vốn để khởi công mới là 156,4 tỷ đồng. Số còn lại (28 dự án) không đảm bảo thủ tục đầu tư với kế hoạch vốn chưa được phê duyệt là 147,67 tỷ đồng.

Nguyên nhân của sự chậm trễ phê duyệt dự án đầu tư được các sở chuyên ngành, chủ đầu tư, địa phương viện dẫn do việc mua sắm trang thiết bị y tế gặp rất nhiều khó khăn về giá, thanh tra, kiểm tra, các thủ tục về môi trường mới nên thời gian lập dự án kéo dài. Việc lựa chọn phương án kiến trúc buộc báo cáo nhiều lần, xin các bên liên quan thống nhất hay báo cáo đề xuất chủ trương đầu tư, chủ đầu tư chưa khảo sát cụ thể, dẫn đến phải điều chỉnh, bổ sung.

Các dự án liên quan đến tôn tạo di tích phải tuân thủ nghiêm ngặt Luật Di sản văn hóa, chuyện lập hồ sơ đòi hỏi tính tỉ mỉ, chi tiết cao... Tất cả vấn đề này đã ảnh hưởng đến tiến độ lập dự án, chuẩn bị đầu tư.

Ngoài vướng mắc từ khách quan, nguyên nhân chậm trễ xuất phát từ sự chủ quan phải kể đến là các chủ đầu tư đã không thể lường hết được thực tế phát sinh khi xác định tổng mức đầu tư, mất thời gian xin ý kiến của Thường trực HĐND tỉnh. Các chủ đầu tư, tư vấn thiếu phối hợp thực hiện, cán bộ phụ trách không có chuyên môn nghiệp vụ đầu tư xây dựng.

Đến 31.5 không hoàn thành sẽ bị cắt, chuyển vốn

Tỷ lệ giải ngân gần 4 tháng qua chưa quá 10% là một con số thấp, chứng minh tình trạng ì ạch của các dự án đầu tư khởi công mới năm 2022. Ông Huỳnh Ngọc Bá - Phó Giám đốc Sở Xây dựng nói, các bản thiết kế, bản vẽ thi công yếu, buộc sửa, trả lại hồ sơ, chất lượng tư vấn tệ hại thì làm sao thẩm định dự án được, chưa kể hồ sơ dự án cứ đổ dồn trong thời gian ngắn nên khó thẩm định nhanh, chưa có hồ sơ thì làm sao có thể bố trí vốn, giải ngân.

Các chủ đầu tư, địa phương đều xin gia hạn đến 31.5.2022 sẽ hoàn tất hồ sơ phê duyệt dự án đầu tư cho các dự án bị trễ so với thời hạn 31.3.2022, cam kết giải ngân hết vốn ngay trong năm 2022.

Ông Lê Văn Sinh - Chủ tịch UBND huyện Núi Thành cho biết, dự án đường vào bãi rác Nam Quảng Nam đã bị buộc phải đổi hướng kéo theo chiều dài tuyến thay đổi và phải chạy qua địa hình đá sỏi nên điều chỉnh tăng tổng mức đầu tư. Nếu được thống nhất sẽ trình dự án ngay trong tuần này.

Quan điểm của Sở KH&ĐT thì chỉ 9/28 dự án không đảm bảo thủ tục đầu tư sẽ được gia hạn phê duyệt dự án đến ngày 31.5.2022. Đó là các dự án có tính chất quan trọng, cấp thiết về đối ngoại, mua sắm trang thiết bị y tế, phòng chống dịch, xử lý môi trường, bồi thường giải phóng mặt bằng, sẽ được phân bổ kế hoạch vốn tiếp tục thực hiện đầu tư.

Nếu đến thời gian đã được gia hạn, nhưng dự án chưa được cấp có thẩm quyền phê duyệt, sẽ không bố trí kế hoạch vốn thực hiện đầu tư. Các chủ đầu tư sẽ phải chịu trách nhiệm trước Chủ tịch UBND tỉnh khi triển khai dự án chậm trễ.

Ông Nguyễn Quang Thử - Giám đốc Sở KH&ĐT nói, số dự án còn lại, chỉ bố trí kế hoạch vốn thực hiện công tác chuẩn bị đầu tư, thực hiện bước thiết kể, bản vẽ thi công - dự toán trong năm 2022. Sẽ bố trí kế hoạch vốn thực hiện đầu tư trong năm 2023. Kế hoạch vốn còn lại sẽ phân bổ cho các dự án đang có nhu cầu giải ngân.

Không chỉ số lượng phê duyệt dự án đầu tư chậm trễ so với 31.3, các dự án thời hạn 31.5 cũng chỉ mới 3 dự án được phê duyệt, trong khi chỉ còn hơn 1 tháng nữa là đến hạn cuối, nguy cơ không hoàn thành kế hoạch, dẫn tới không thể giải ngân là điều đã được báo trước.

Phó Chủ tịch UBND  tỉnh Nguyễn Hồng Quang tuyên bố không thể để tình trạng các dự án đầu tư ì ạch kéo dài. Dứt khoát, tất cả dự án (kể cả các dự án được gia hạn) đến 31.5 là thời hạn cuối cùng phải hoàn thành các thủ tục, phê duyệt đầu tư. Nếu không thì buộc phải cắt, chuyển sang năm 2023 đầu tư.

“Các chủ đầu tư nếu thấy không đảm bảo tiến độ sẽ phải báo cáo để dừng thực hiện. Vốn sẽ được điều chuyển sang các công trình chuyển tiếp hay dồn vốn cho các công trình đã hoàn thành nhưng có kế hoạch vốn thấp thanh toán khối lượng. Dự án chuyển tiếp nào có khối lượng chắc chắn sẽ được bố trí, phân bổ vốn nhanh. Phấn đấu đến 30.6.2022 phải giải ngân ít nhất 40% vốn kế hoạch” - ông Quang nhấn mạnh.