Bản án sơ thẩm số 42 (ngày 2.8.2018) của Tòa án nhân dân (TAND) huyện Thăng Bình đã không công nhận hơn 3,7m2 đất và tường rào xây dựng trên đất đối với bà Nguyễn Thị Bích Hằng, cho dù có nhiều tình tiết chưa được tòa án làm rõ.
Tranh chấp tường rào
Vợ chồng bà Nguyễn Thị Bích Hằng - Nguyễn Đồng trú tại 563 Tiểu La, thị trấn Hà Lam (Thăng Bình) trình bày: Năm 1991, gia đình bà có nhận chuyển nhượng từ vợ chồng ông Bùi Niên - Lê Thị Bảy (trú tại 565 Tiểu La, thị trấn Hà Lam) diện tích đất xây dựng nhà ở và công trình trên đất như hiện nay thuộc thửa đất số 223, tờ bản đồ số 44 tổ 1, thị trấn Hà Lam. Năm 1996, bà Hằng xây nhà và tường rào. Năm 2002 do quốc lộ 14E mở rộng nên gia đình bà đã nâng nền nhà và tường rào. Năm 2005, gia đình bà Bảy xây nhà. Tuy nhiên, tranh chấp bắt đầu nảy sinh khi năm 2015, gia đình bà Bảy tự ý xây tường rào cao lên và đổ xối trên tường rào chung giữa 2 nhà.
Gia đình bà Hằng bức xúc vì tường rào do gia đình bà xây dựng nhưng bà Bảy lại cố tình biến thành tài sản riêng của mình. UBND thị trấn Hà Lam hòa giải 3 lần nhưng bất thành nên vợ chồng bà Hằng đã làm đơn khởi kiện lên TAND huyện Thăng Bình. “Chúng tôi kiện yêu cầu tòa án buộc vợ chồng ông bà Lê Thị Bảy - Bùi Niên không được sử dụng mốc giới tường rào ngăn cách giữa 2 bất động sản do gia đình tôi xây dựng. Đồng thời đề nghị gia đình bà Bảy tháo dỡ hết phần tường rào do gia đình bà Bảy xây dựng năm 2015 và trả lại nguyên trạng hàng rào trước đây do vợ chồng tôi xây dựng” - bà Hằng nói. Trong khi đó, Bản án số 42 của TAND huyện Thăng Bình đã bác toàn bộ yêu cầu khởi kiện của bà Hằng. Đồng thời công nhận tường rào có tổng diện tích 75,14m2 và diện tích đất xây dựng tường rào là 3,757m2 là thuộc quyền sở hữu, sử dụng của bà Bảy và ông Niên.
Tình tiết chưa được làm rõ
Tường rào mà bà Hằng cho là do mình xây dày 10cm, còn tường rào của bà Bảy xây sát bên cũng dày 10cm. Tường rào nhà bà Hằng nối liền với trụ cổng trước sân nhà; tường rào nhà bà Bảy nối liến với trụ cổng nhà bà Bảy. Hai trụ cổng này không ngang bằng nhau. Nhưng, phía bên trong tường rào bà Bảy đã xây 2 tường rào dính liền nhau lên cao và đổ trụ, đổ xối trên tường rào. Tại Biên bản họp cụm dân cư tổ 12 cũ ngày 10.8.2015, có nhiều ý kiến của hàng xóm. Ông Nguyễn Công Liêm - hàng xóm của các đương sự xác nhận: “Năm 1996, ông Đồng - bà Hằng có xây dựng tường rào do ông Hường (ông Võ Văn Hường, thị trấn Hà Lam - PV) làm thợ xây. Năm đó, ông già tôi xem ngày giờ để làm nhà cúng bỏ móng và gác đòn đông. Tôi có sang chơi nên biết rõ bờ tường rào là của ông Đồng - bà Hằng”. Một nhân chứng khác - bà Đinh Thị Thanh Danh khẳng định: “Năm 1996, ông Hường và đội thợ xây nhà và làm tường rào cho nhà ông Đồng và bà Hằng. Lúc đó tôi hay qua lại xem chơi. Sau đó vài tháng tôi cũng tiến hành làm nhà cũng do ông Hường nhận làm nên tôi khẳng định bờ tường rào là do ông Đồng và bà Hằng xây dựng”. Lời khai của ông Võ Văn Hường cũng thể hiện, do chính tay ông xây dựng tường rào cho vợ chồng bà Hằng. Về phía gia đình bà Bảy cũng đưa ra nhân chứng thợ xây dựng tường rào cho mình.
Bà Hằng cho biết, dấu gạch Nam Sơn gia đình bà mua để xây vẫn còn đó. Năm 1996, khi xây công trình, gia đình bà tận dụng gạch thẻ mua của kho lương thực xây nhà còn dư, tận dụng gạch khi tháo dỡ nhà tạm và mua gạch Nam Sơn để xây. “Năm 1996 tôi xây tường rào, phần móng có gạch thẻ thời bao cấp, có đoạn móng bằng đá núi, gạch tận dụng, chiều sâu móng khoảng 5cm, chiều cao 1m nhưng đoạn tường sau nhà khoảng 0,5m, tường xây bằng gạch 4 lỗ. Năm 2002 vợ chồng tôi sửa nhà và sửa sang lại tường rào, xây tường cao lên khoảng 2m. Thực tế đúng như vậy và các lời khai nhân chứng đều xác nhận tường rào do tôi xây nhưng TAND huyện Thăng Bình đã bỏ qua các tình tiết này” - bà Hằng phân bua. Bà Hằng còn đưa ra hình ảnh trước đây khi nhà sửa xong màu sơn vàng của tường nhà trùng với màu tường rào. Về diện tích đất tranh chấp, UBND huyện Thăng Bình đã có văn bản trả lời rằng không thể xác định được diện tích đất tranh chấp 3,7m2 nằm trong giấy chứng nhận quyền sử dụng đất của bà Hằng hay bà Bảy.
Biên bản xác định hiện trạng ranh giới, mốc giới thửa đất do Sở Địa chính cũ ghi nhận chủ sử dụng đất Nguyễn Đồng có xác định tứ cận cụ thể, nhưng do biên bản không ghi rõ ngày tháng lập nên TAND huyện Thăng Bình đã không lấy làm căn cứ để xem xét. Về việc này, Trung tâm Kỹ thuật tài nguyên và môi trường có văn bản xác nhận lỗi do sơ suất của người điều tra. Thêm nữa, kiểm tra diện tích thực tế của hộ bà Lê Thị Bảy có 965,98m2 so với giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tăng hơn 55m2. Còn diện tích hộ bà Hằng sử dụng 297,4m2 so với giấy chứng nhận quyền sử dụng đất thừa 15,6m2.
Lý do có sự biến động này là vì khi cấp giấy cho hộ bà Hằng cạnh mặt tiền thửa đất của bà giáp với phần đất có mồ mả và hiện mồ mả đã di dời. Hiện, bà Hằng đã kháng cáo lên TAND tỉnh với hy vọng cấp phúc thẩm xét xử công bằng, khách quan và trả lại quyền lợi hợp pháp cho gia đình bà.