Báo Quảng Nam số ra ngày 2.6 đăng bài “Giải quyết tranh chấp đất rừng trồng tại khu vực Khe Hoa - Suối Lấm (Đại Lộc): Chờ xác định nguồn gốc và quá trình sử dụng đất” phản ánh vụ việc tranh chấp đất giữa một số hộ dân trong và ngoài xã Đại Sơn khi UBND tỉnh thu hồi đất, cấp cho Nhà máy xi măng Xuân Thành (thuộc Tập đoàn Xuân Thành) xây dựng bãi tập kết nguyên liệu. Tuy nhiên, vụ việc chưa được các cơ quan chức năng của huyện giải quyết nên một số hộ dân vẫn tiếp tục khiếu kiện.
Truy nguyên nguồn gốc đất, Lâm trường Đại Lộc có Văn bản số 09/QĐ-LT ký ngày 6.8.1996, giao cho nhóm hộ ông Lê Tranh - cán bộ nhân viên lâm trường 120ha đất trống đồi trọc tại tiểu khu 80 (xã Đại Sơn) để trồng rừng trong thời hạn 20 năm. Ngày 18.1.2002, UBND tỉnh Quảng Nam có Quyết định số 145/QĐ-UB về việc thu hồi diện tích 16.984ha đất của Lâm trường Đại Lộc giao cho UBND huyện Đại Lộc quản lý. Trong đó, diện tích đất rừng bị thu hồi tại xã Đại Sơn là 8.7154ha (bao gồm cả diện tích mà Lâm trường Đại Lộc đã giao cho nhóm hộ ông Lê Tranh - PV). Ngày 20.4.2002, Hội đồng kiểm kê của huyện Đại Lộc cùng đại diện Lâm trường Đại Lộc và UBND xã Đại Sơn đã lập biên bản thống nhất bàn giao rừng, đất rừng và các hồ sơ có liên quan cho UBND xã Đại Sơn. Theo đó, UBND xã Đại Sơn có trách nhiệm đóng mốc phân chia lô, khoảnh đã được xác định kiểm tra đo vẽ. Đồng thời kiểm tra, bảo vệ không cho người dân lấn chiếm phá hoại các khu rừng trồng, rừng tái sinh, đất trống... Như vậy, Văn bản số 09/QĐ-LT về việc giao 120ha cho nhóm hộ ông Lê Tranh trồng rừng đã hết hiệu lực pháp lý. Diện tích đất tại khu vực Khe Hoa - Suối Lấm thuộc quyền quản lý của UBND huyện Đại Lộc, mà trực tiếp là UBND xã Đại Sơn.
Qua hiện trạng thực tế sử dụng đất còn cho thấy, Lâm trường Đại Lộc giao 120ha cho nhóm hộ ông Lê Tranh nhưng nhóm hộ này chỉ trồng được 30ha tại khu vực Khe Hoa - Suối Lấm, diện tích còn lại do các hộ dân trong và ngoài địa phương phát trồng. Ngoài ra, nhóm hộ ông Lê Tranh quản lý, sử dụng đất rừng không hiệu quả nên diện tích 30ha cũng đã bị nhóm hộ ông Hồ Văn Cảnh xâm lấn, phát dọn, canh tác từ nhiều năm nay. Theo ông Dương Tài Liệu - Chủ tịch UBND xã Đại Sơn, năm 2007, UBND xã Đại Sơn phối hợp với đoàn đo đạc của tỉnh đã đo đạc đất theo hiện trạng thực tế để lập thủ tục cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho các hộ dân. Khi đó, nhóm hộ ông Lê Tranh không thực hiện việc đo đạc thực tế để xét cấp đất và cũng không có ý kiến gì. Qua kiểm tra, nhóm hộ ông Lê Tranh chỉ có trích lục bản đồ, chưa có quyết định giao đất của cơ quan có thẩm quyền. Nhóm hộ ông Tranh cho rằng, các hộ trên lấn chiếm đất của các ông vào năm 2013 là không đúng thực tế. Bởi các hộ bị ông Lê Tranh khiếu nại tranh chấp đất đều thể hiện ở bản đồ lâm nghiệp 1/10.000 năm 2007 của xã. UBND xã Đại Sơn cho rằng, từ năm 2010 đến nay, không có đơn tranh chấp giữa các hộ dân, nhưng khi có chủ trương thu hồi đất giao cho Tập đoàn Xuân Thành làm bãi tập kết nguyên liệu mới xảy ra tranh chấp.
UBND xã Đại Sơn đã báo cáo vụ việc lên các ngành chức năng của huyện để có hướng giải quyết dứt điểm. Hiện Phòng TN&MT huyện Đại Lộc tiến hành thẩm tra, xác minh các chứng cứ pháp lý để tham mưu UBND huyện Đại Lộc có hướng giải quyết. Nếu không thống nhất với kết quả giải quyết của UBND huyện, các nhóm hộ có thể khởi kiện ra tòa án để bảo vệ quyền lợi chính đáng của mình.
HÀN GIANG