Cuộc trở về với cộng đồng, với thiện lương của những người đã từng lầm lỗi đang được tiếp sức bằng nhiều hoạt động tích cực, ý nghĩa, từ một đề án rất nhân văn hướng đến đối tượng này.
Thắp sáng ước mơ hoàn lương
Tuổi trẻ với những vết trượt dài trên con đường ăn chơi, Lê Phú Lâm (phường Cửa Đại, TP.Hội An) sớm phải trả giá cho những sa ngã lầm lỗi của mình. Nhận liên tiếp 2 án tù treo, đến năm 2009, Lâm phải vào tù với hành vi “cưỡng đoạt tài sản”. Nhờ nỗ lực cải tạo tốt, Lâm được ra tù sớm. Trở về với cộng đồng là hành trình đầy thử thách cho anh, khi gặp không ít những biến cố trong gia đình, cùng hàng loạt khó khăn trong công việc. Nhờ sự động viên của người thân, sự giúp đỡ từ chính quyền, Công an phường Cửa Đại, Lâm được nhận vào làm tài xế taxi. Cuộc sống dần ổn định, Lâm tích cực tham gia các hoạt động thiện nguyện cho cộng đồng, như một cách tri ân những người đã tiếp bước cho anh trở lại với cuộc đời lương thiện. “Trong quá khứ, mình đã từng có nhiều lầm lỗi. Trở thành người lương thiện là điều mà mình luôn tâm niệm những ngày tháng chấp hành án tù. Ra tù, chính nhờ gia đình và cộng đồng đã giúp mình vượt qua những mặc cảm, tự ti, trở thành một người tốt, được sống, lao động, đóng góp một phần nhỏ công sức cho xã hội” - Lâm chia sẻ.
Anh Lê Phú Lâm (áo trắng), tấm gương người hoàn lương tiêu biểu đóng góp tích cực cho các hoạt động vì cộng đồng. Ảnh: T.CÔNG |
Lê Phú Lâm, là một trong rất nhiều điển hình người chấp hành xong án phạt tù tiến bộ tiêu biểu trên địa bàn tỉnh, với thành tích hai lần tham gia trợ giúp Công an TP.Hội An truy bắt tội phạm, được UBND thành phố tặng giấy khen, đồng thời tham gia tích cực vào các hoạt động của cộng đồng. Hành trình hướng thiện của Lâm, có sự giúp đỡ của nhiều ban ngành, đoàn thể, nhất là Công an phường Cửa Đại, nằm trong các hoạt động của đề án “Bảo đảm tái hòa nhập cộng đồng đối với người chấp hành xong án phạt tù” do UBND tỉnh phê duyệt triển khai thực hiện vào năm 2014.
Đây là một trong những đề án nhận được sự ủng hộ tích cực của các cấp, ngành, đoàn thể, mang ý nghĩa nhân văn cao đẹp. Thượng tá Nguyễn Hà Lai - Phó Giám đốc Công an tỉnh cho biết, với mục tiêu tăng cường hỗ trợ, giúp đỡ cho người chấp hành xong án phạt tù trở về hòa nhập cộng đồng, đã có 16/18 huyện, thị xã, thành phố củng cố, xây dựng mô hình này, với tổng cộng 147 mô hình đang được triển khai. “Hầu hết địa phương đều nhận thức được ý nghĩa, tầm quan trọng của công tác này. Từ đó, đề ra các hình thức tập hợp, huy động sự chung tay của chính quyền, gia đình và xã hội cùng tham gia cảm hóa, giáo dục, giúp đỡ người chấp hành xong án phạt tù xóa bỏ mặc cảm, vươn lên hòa nhập cộng đồng. Nhiều mô hình đạt kết quả tốt, góp phần hạn chế tái phạm, bảo đảm giữ vững an ninh trật tự tại địa phương, cơ sở. Ngoài ra, công tác giáo dục, tư vấn cho phạm nhân sắp chấp hành xong án phạt tù và người chấp hành xong án phạt tù được tích cực thực hiện với nhiều hoạt động ý nghĩa, hiệu quả” - Thượng tá Nguyễn Hà Lai nói.
Nhân rộng
Đề án “Bảo đảm tái hòa nhập cộng đồng đối với người chấp hành xong án phạt tù trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2015 - 2020” được UBND tỉnh phê duyệt vào tháng 12.2014, do Công an tỉnh chủ trì phối hợp các sở, ban ngành đoàn thể có liên quan tổ chức thực hiện. Qua hai năm triển khai thực hiện, 3 mục tiêu cơ bản của đề án đều hoàn thành và hoàn thành vượt mức chỉ tiêu. Bao gồm: 147 mô hình được xây dựng trên tổng số 234 xã, phường, thị trấn có người chấp hành xong án phạt tù về cư trú, đạt tỷ lệ gần 63%; 361 người được giúp đỡ học nghề, vay vốn, cấp kinh phí, tìm kiếm việc làm, ổn định đời sống; chỉ 125 người trên tổng số hơn 6.700 người chấp hành xong án phạt tù tái phạm, chiếm tỷ lệ chỉ 1,8%. |
Từ một đề án nhân văn, hàng loạt mô hình hỗ trợ tái hòa nhập cộng đồng cho những người từng lầm lỗi được triển khai trên địa bàn tỉnh. Tại Hội An, Thành đoàn thành phố phối hợp với Công an và Ủy ban MTTQ thành phố xây dựng kế hoạch gặp mặt, đối thoại giữa lãnh đạo thành phố với 164 thanh thiếu niên vi phạm pháp luật, chấp hành xong án phạt tù trở về địa phương và phối hợp hỗ trợ học nghề giải quyết việc làm đối với nhiều trường hợp. Tiên Phước, Đại Lộc, Đông Giang cũng triển khai hỗ trợ giới thiệu cho các đối tượng này vào làm việc tại công ty, xí nghiệp, hỗ trợ vay vốn phát triển sản xuất… Các hoạt động này không chỉ là cơ hội để nắm bắt tâm tư nguyện vọng của người chấp hành xong án phạt tù, mà còn giải quyết những khó khăn, giúp họ trở lại hoàn lương.
Đại tá Doãn Bá Hồng - Trưởng phòng Cảnh sát thi hành án hình sự và hỗ trợ tư pháp Công an tỉnh (PC81) chia sẻ, quá trình triển khai thực hiện đề án đã xuất hiện nhiều mô hình tiêu biểu về hòa nhập cộng đồng ở các địa phương. Điển hình là mô hình “4 trách nhiệm” ở phường Thanh Hà (TP.Hội An), quản lý, giáo dục, giúp đỡ hiệu quả cho 103 đối tượng, đa số đạt được nhiều tiến bộ, có việc làm ổn định; mô hình “1+5” ở xã Duy Sơn, Duy Xuyên, giúp đỡ nhiều trường hợp được vay vốn làm ăn, xây dựng nhà ở đại đoàn kết, hỗ trợ học nghề… “Phòng đã chủ động phối hợp với các đơn vị, địa phương liên quan để triển khai có hiệu quả các mô hình hỗ trợ tái hòa nhập cộng đồng. Ngoài ra, cán bộ của phòng cũng thường xuyên nắm tình hình, hướng dẫn việc tổ chức thực hiện, tham mưu chỉ đạo chấn chỉnh những tồn tại, thiếu sót, hỗ trợ nhân rộng các mô hình, cách làm hay để phát huy hiệu quả của đề án này” - Đại tá Hồng cho biết.
Trong giai đoạn 2 của đề án (từ năm 2017 - 2020), Công an tỉnh tiếp tục đặt mục tiêu triển khai hiệu quả các giải pháp, huy động sự vào cuộc của các ban ngành, đoàn thể và toàn xã hội nhằm chung tay cảm hóa, giáo dục, hỗ trợ giúp người chấp hành xong án phạt tù vươn lên hòa nhập cộng đồng. “Thời gian tới, Công an tỉnh sẽ tập trung phối hợp, triển khai các giải pháp để tạo công ăn việc làm và thu nhập chính đáng cho người chấp hành xong án phạt tù, hạn chế thấp nhất tỷ lệ tái phạm và vi phạm pháp luật. Phấn đấu khống chế kéo giảm tỷ lệ tái phạm tội, vi phạm pháp luật xuống dưới mức 10% trên tổng số người chấp hành xong án phạt tù và tăng tỷ lệ được giúp đỡ đào tạo nghề, tìm kiếm được việc làm ổn định cuộc sống mỗi năm từ 150 đến 200 người” - Đại tá Nguyễn Hà Lai, Phó Giám đốc Công an tỉnh nhấn mạnh.
THÀNH CÔNG