Trở về ngôi nhà Việt

Vào những đêm thao thức chớp bể mưa nguồn, nhất là mỗi dịp tết cận kề, lòng kẻ lữ khách tha hương lại khao khát được trở về ngôi nhà của mẹ. Thì đây, Mẹ Việt Nam qua hàng thế kỷ đã dựng lên ngôi nhà che nắng mưa cho những đứa con. Có bao vùng đất thì bấy nhiêu kiểu dáng, có các vùng sinh thái thế nào thì sinh ra vật liệu phù hợp thế ấy, ngôi nhà Việt trở thành biểu tượng độc đáo của sức sáng tạo và tâm hồn dân tộc. Giờ đây, bạn có thể tìm về một nơi như một bảo tàng nhà Việt, do Vinahouse của Lê Văn Vĩnh xây dựng trên vùng đất Điện Bàn, Dinh trấn Quảng Nam xưa.

Phối cảnh tổng thể không gian nhà Việt của Vinahouse.

Hành trình đi tìm và sưu tập nhà cổ của Vĩnh là cả dặm dài thời gian hàng chục năm đằng đẵng. Chàng trai trẻ này phải có niềm đam mê và tình yêu ngôi nhà Việt sâu thẳm lắm mới đủ sức bỏ quá nhiều tâm lực và tiền bạc để góp công bảo tồn các kiến trúc cổ khắp nơi đang đối diện nguy cơ biến mất vì “cơn lốc” đô thị hóa. Thực chứng một cách nhẹ nhàng nhất, khi dừng chân bên đường tránh Vĩnh Điện, khách bộ hành sẽ thấy ngôi làng Việt với đủ các kiểu nhà cổ của đồng bằng Bắc Bộ, Nam Bộ và miền Trung. Trong đó, có những tuyệt tác như  ngôi nhà tam gian tứ hạ là căn nhà duy nhất tại Quảng Nam có kích thước lớn nhất cũng như số cột nhiều nhất (108 cột). Theo thông tin Di sản UNESCO khảo sát, đây là ngôi nhà lớn nhất thuộc hàng độc đáo tại miền Trung… Ngạc nhiên hơn, ngôi nhà tranh tre một gian hai chái có tuổi hơn trăm năm đã được mua về phục chế như một “kỳ quan” của con người ở miền đất Thu Bồn. Dáng vóc Mẹ Thu Bồn cũng in trên những ngôi nhà ba gian, ngũ gian, nhà chờ thuyền,… trong không gian đẫm đầy kỷ niệm với chiếc chõng tre, cối xay bột, cối đá, lu nước, thúng, bồ…

Nhà chờ thuyền Quảng Nam.

Vinahouse Space đã định vị một Không gian nhà Việt độc đáo với hơn 30 nếp nhà cổ ba miền, được bố trí hài hòa trong cảnh vật đặc trưng. Đó là lối trúc quanh co của làng quê Bắc Bộ, là hàng cau cao vút của nhà vườn Trung Bộ, những hồ sen, vũng trâu đằm, bức bình phong voi phục, những mai, lan, dâm bụt, chè tàu… Du khách vừa có thể thưởng lãm cảnh vật, vừa nhâm nhi chén trà sen trong sương sớm, hay một mai đây được nhấm nháp hương vị ẩm thực ba miền trong những căn nhà như hình nón lá Việt Nam. Một chút lặng lòng trong Không gian nhà Việt có thể giúp vơi đi nỗi nhớ quê, thêm thương yêu nếp nhà mưa nắng dãi dầu và để hồi ức về tuổi thơ bên mẹ. Bước chân lữ thứ sẽ ngập ngừng...

Ngôi nhà có 108 cột.

Lê Văn Vĩnh kỳ vọng Không gian nhà Việt sẽ trở thành một sản phẩm đặc hiệu, đón bước chân của du khách gần xa trong mùa Festival Di sản Quảng Nam, khởi động sau mùa xuân này. Một thương hiệu vùng đất có thể bắt đầu được gieo trên lối cũ nhà xưa, góp xanh thêm một góc làng La Qua, để “Qua La Qua, qua thương, qua nhớ…”.

LÊ NGA