Trồng sen trên đất bạc màu

Mạnh dạn chuyển đổi

Ông Mai Văn Nhựt ở thôn Mỹ Sơn, xã Duy Phú (Duy Xuyên) kể, năm 2018, gia đình ông thuê xe múc đất cải tạo 7 sào ruộng lúa và đất hoa màu để trồng sen, kết quả mang lại khá bất ngờ. Sen sinh trưởng tốt, năng suất cao, năm đầu tiên mỗi sào ông Nhựt thu hoạch được gần 120kg sen hạt, với giá bán 45.000 - 50.000 đồng/ký hạt tươi, tổng số tiền thu được trên 5 sào ruộng sen khoảng 35 triệu đồng, chưa kể tiền bán cá, ốc nuôi trong ao, giá trị cao gấp 3 lần trồng lúa.

Theo ông Nhựt, trồng sen đơn giản và không tốn kém phân giống nhiều. Khoảng tháng Giêng, hồ được tháo khô nước để làm đất và giâm lại sen, sau hơn 2 tháng sen ra bông kết hạt. Từ tháng 3 âm lịch ông bắt đầu khai thác lứa đầu tiên, cứ vậy 3 ngày một lần sen được thu hoạch đến tầm tháng 7 âm lịch thì chấm dứt.

Kết hợp với trồng sen, ông Nhựt còn thả các loại cá rô, cá thát lát, cá tràu, ốc bươu đen xen canh, riêng tiền bán các loại ốc, cá ông Nhựt có thêm khoảng 10 triệu đồng.

“Trung bình mùa sen kéo dài hơn 4 tháng nhưng tôi chỉ bón khoảng 50 ký phân NPK, nếu so với trồng lúa thì thu nhập từ sen cao gấp 3 lần. Chưa kể đầu ra khá ổn định, chỉ cần hái sen búp về tách hạt sẽ có đại lý đến tận nhà thu mua” - ông Nhựt chia sẻ.

Tại thôn Mỹ Sơn hiện khoảng 100 hộ dân đã chuyển đổi đất bạc màu sang trồng sen, hộ ít vài sào, hộ nhiều diện tích có thể vài mẫu. Ông Trần Anh Lang, thôn Mỹ Sơn, xã Duy Phú khẳng định, trồng sen cho thu nhập gấp 3 lần trồng lúa. Trước đây gia đình ông trồng lúa bị chuột cắn phá, nguồn nước tưới không ổn định, năng suất thấp. Nhờ mạnh dạn chuyển đổi cây trồng, hiện gia đình ông làm 1,6 mẫu sen mỗi năm thu nhập hơn 100 triệu đồng.

Liên kết phát triển

Để giúp đỡ người dân, Trung tâm Kỹ thuật nông nghiệp huyện đã hỗ trợ tập huấn kỹ thuật trồng sen và phòng trừ sâu bệnh. Đặc biệt, năm 2019 Chi cục Quản lý chất lượng nông lâm, thủy sản đã hỗ trợ chương trình sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP đối với cây sen, các mẫu đất, nước và sản phẩm hạt sen được lấy phân tích. Qua kết quả sản xuất và giám sát của Chi cục Quản lý chất lượng nông lâm, thủy sản, cây sen xã Duy Phú đã được cấp giấy chứng nhận sản xuất theo quy trình.

Tính đến năm 2020, diện tích đất trồng sen trên địa bàn xã Duy Phú đạt hơn 43ha với 183 hộ tham gia. Năm 2018, UBND xã Duy Phú đã xây dựng dự án sản xuất cây sen theo chuỗi giá trị gắn với tiêu thụ sản phẩm trình UBND huyện Duy Xuyên. Sau khi được phê duyệt, đơn vị được giao là HTX Nông nghiệp Duy Phú đã tiến hành khảo sát ký kết hợp đồng liên kết sản xuất và tiêu thụ sản phẩm với hộ nông dân trồng sen thông qua hộ đại diện trên địa bàn từng thôn. Đồng thời, HTX cũng tiến hành ký hợp đồng tiêu thụ sản phẩm hạt sen khô với Công ty TNHH Nông trại An Phú (Đà Nẵng), ký hợp đồng tiêu thụ lá sen với HTX Nông nghiệp Thu Bồn (xã Duy Hòa), qua đó giúp đầu ra của hạt sen tươi được chủ động.

Theo ông Trần Minh Hải - Phó Chủ tịch UBND xã Duy Phú, từ năm 2013 người dân trong xã đã trồng sen và phát triển mạnh từ năm 2018 đến nay, tập trung cải tạo những diện tích đất trồng lúa, hoa màu không hiệu quả. Trong số 43ha sen hiện tại, ngoài 10,7ha chủ động được nguồn nước còn lại là đất màu khô thiếu nước chuyển đổi sang. “Sắp tới địa phương sẽ tiếp tục chuyển đổi khoảng 10ha đất canh tác không hiệu quả sang trồng sen” - ông Hải thông tin.

Ông Trần Huy Tường - Trưởng phòng NN&PTNT Duy Xuyên nhìn nhận, sen là loại cây dễ trồng nhưng hiệu quả mang lại cho người nông dân khá cao. Hiện tại, tổng diện tích sen trên địa bàn huyện ước khoảng 100ha, tập trung nhiều nhất ở 2 xã Duy Phú và Duy Sơn. Nhằm mở rộng diện tích sen, thời gian qua một số địa phương đã tiến hành khảo sát những vùng lúa trũng thấp để quy hoạch xây dựng chuỗi giá trị sen. Khi người dân đăng ký theo chuỗi giá trị liên kết sản phẩm sẽ được nhà nước hỗ trợ theo Quyết định 4129 của UBND tỉnh về giống, vật tư, chăm bón theo tỷ lệ. Đồng thời đảm bảo đầu ra cho sản phẩm nên người dân rất yên tâm.