Trung Quốc bị phản đối mạnh mẽ tại Shangri-La 2014

Sau 3 ngày nhóm họp, Đối thoại Shangri-La 2014, một diễn đàn an ninh quan trọng và có uy tín nhất khu vực châu Á vừa kết thúc tại Singapore. Đáng chú ý, sau bài phát biểu của Phó Tổng tham mưu trưởng quân đội Trung Quốc, ông Vương Quán Trung, đã xuất hiện nhiều tiếng nói bất bình.

Bài độc diễn 10 phút của ông Vương Quán Trung vào “giờ chót” của đối thoại đã vấp phải sự chỉ trích kịch liệt từ nhiều nhà chính trị, ngoại giao, quân sự, chuyên gia và dư luận quốc tế. Mở đầu diễn văn, Tướng Trung nhấn mạnh nhu cầu cấp thiết của việc duy trì ổn định khu vực cùng những thông điệp hòa bình, hữu nghị. Thậm chí, Trung Quốc kêu gọi các nước cần tôn trọng an ninh ở nước khác, không sử dụng vũ lực hay đe dọa vũ lực, ủng hộ việc đối thoại và hợp tác…

Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ (trái) và người đồng cấp Nhật Bản tại Shangri-La 2014. (ảnh: AP)

Nhưng, Tướng Trung lại “to tiếng” lên án Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Chuck Hagel và Thủ tướng Nhật Shinzo Abe vì đã có “những lời lẽ khiêu khích không thể chấp nhận được” khi tố cáo Bắc Kinh gây bất ổn trong vùng biển Hoa Đông và biển Đông. Tại diễn đàn này, Mỹ không để yên cho hành động ngang ngược của Trung Quốc trong khi Nhật ủng hộ cách ứng xử của Việt Nam. Rõ ràng, không phải tự nhiên mà Mỹ, Nhật phải lên tiếng quyết liệt khi ngay trong thời điểm “đối thoại”, Trung Quốc lại đưa tàu tuần duyên áp sát quần đảo Senkaku/Điếu Ngư, tranh chấp với Nhật Bản. Còn trên biển Đông, Trung Quốc vẫn huy động 100 tàu tuần biển, 40 tàu quân sự bao vây, tấn công gây hư hại tàu cảnh sát biển và tàu cá Việt Nam.

Trên thực tế, Trung Quốc không ngần ngại sử dụng vũ lực kiểu “lấy thịt đè người” khi đặt giàn khoan trái phép Hải Dương-981 vào sâu trong thềm lục địa và vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam. Hành động “thất hứa” của nước lớn đang trỗi dậy - Trung Quốc không những làm mất lòng tin các nước láng giềng mà “điệu múa vũ lực” của Trung Quốc trên biển Đông gây nguy hiểm, quan ngại cho cả khu vực. “Nói một đường làm một nẻo” là nhận xét gần đây của dư luận quốc tế dành cho hành động của Trung Quốc đối với các nước láng giềng.

Sự mất lòng tin đối với Trung Quốc còn thể hiện qua việc trả lời những câu hỏi mà các phóng viên, chính trị gia, các chuyên gia quốc tế đã chất vấn tướng Trung tại đối thoại lần này. Đại diện của báo Financial Times: “Tôi không biết, không hiểu đường 9 đoạn là gì. Xin ông giải thích căn cứ nó ở đâu”. Một đại biểu từ Ấn Độ nói thẳng: “Đường 9 đoạn thách thức mọi luật pháp, thông lệ quốc tế”… Rất nhiều câu hỏi đặt ra nhưng rất tiếc Tướng Vương chỉ trả lời lòng vòng mà không nêu ra được bất cứ căn cứ pháp lý hợp lý nào. Chuyên gia Christian Le Miere của Viện Nghiên cứu chiến lược quốc tế, đơn vị tổ chức Đối thoại Shangri-La 2014 đánh giá: “Rất ngạc nhiên là phần trả lời của ông Vương về đường 9 đoạn đã hoàn toàn phủ nhận hết Luật biển quốc tế”.

KIM OANH