Lo ngại về tình trạng vệ sinh an toàn thực phẩm trong nước, nhiều người dân Trung Quốc đổ xô tìm mua gạo “sạch” từ một số nước khác.
Những năm trở lại đây, nhiều vụ tai tiếng về vệ sinh an toàn thực phẩm tại Trung Quốc từ thức ăn, nước uống, sữa dành cho trẻ em bị nhiễm độc đến công nghệ chế biến dầu ăn “siêu bẩn” khiến người tiêu dùng Trung Quốc và nhiều nước lo ngại. Nay, thông tin về gạo trong nước nhiễm độc do đất nông nghiệp bị ô nhiễm và người trồng trọt sử dụng hóa chất vượt mức cho phép khiến người tiêu dùng Trung Quốc phải tìm mua gạo từ nước khác.
Kết quả điều tra của Bộ Bảo vệ môi trường, Bộ Đất đai và tài nguyên Trung Quốc vào năm 2014 được công bố cho thấy, gần 1/5 đất nông nghiệp nước này bị ô nhiễm, chủ yếu do tích tụ chất độc thải ra từ các nhà máy, hoạt động khai thác mỏ và nông nghiệp trong nhiều năm. Trong đó, hơn 80% đất đai ô nhiễm là do chất độc vô cơ gây ra, trong đó 3 chất phổ biến là cadimi, niken và thạch tín. Kết quả công bố này càng làm dấy lên mối lo về vệ sinh an toàn thực phẩm, nhất là lúa gạo.
Nhiều nông dân Trung Quốc không dám ăn lúa gạo do chính họ sản xuất. (Ảnh: Dreamstime) |
Liên đoàn Các hiệp hội hợp tác nông nghiệp quốc gia Nhật thống kê, vào năm 2014, mặc dù Trung Quốc nhập khẩu gạo Nhật Bản còn ở mức khiêm tốn với số lượng 160 tấn nhưng con số này đã gấp tới 3 lần so với năm 2013. Ying Ying, một chủ cửa hàng ở Trung Quốc bán gạo Nhật trực tuyến Taobao nói: “Ngoài những nguyên nhân khiến đất nông nghiệp bị ô nhiễm, người nông dân Trung Quốc quá lạm dụng thuốc trừ sâu khiến cho gạo bị nhiễm độc, trong khi gạo từ Nhật Bản được xem là rất an toàn”.
Còn nhớ, các quan chức của tỉnh Quảng Đông, miền bắc Trung Quốc từng xác nhận 44% mẫu gạo được kiểm tra cho thấy đã bị nhiệm cadimi (là dạng kim loại nặng) vượt quá mức cho phép, gây hại cho sức khỏe người tiêu dùng. Vào tháng 6.2013, tại tỉnh Hồ Nam, nơi được coi là vựa lúa và cá trù phú ở Trung Quốc bỗng dưng phát hiện trong gạo có hàm lượng chất cadimi. Nhiều tỉnh khác như Quảng Châu cũng xảy ra trường hợp tương tự. Tại nhiều khu vực, ngay cả nông dân cũng không dám ăn cái gì mà họ đã trồng trọt. Bên cạnh gạo Nhật thì gạo Thái cũng là mặt hàng rất thu hút giới tiêu dùng Trung Quốc.
Ngoài chợ trực tuyến Taobao, nhiều chợ khác cũng được thành lập như Alibaba để mua trực tiếp gạo tư nhân ở Nhật Bản bán tại Trung Quốc và khách hàng mỗi lúc một tăng. Mặc dù giá cả các loại gạo này rất cao nhưng nhiều người bất chấp để bảo vệ sức khỏe. Ngoài ra, để đáp ứng nhu cầu lúa gạo, nhiều nhà sản xuất nông nghiệp bắt đầu sử dụng các hạt giống của Nhật Bản và tăng tốc cải thiện đất nông nghiệp. Tuy nhiên, nhiều chuyên gia cho rằng, với mức độ ô nhiễm trầm trọng, quá trình công nghiệp hóa vẫn diễn ra ồ ạt tại Trung Quốc, nhiều người dân vẫn có thói quen dùng hóa chất để tăng năng suất sản lượng thì việc cải thiện chất lượng đất nông nghiệp lại càng khó khăn.
Dữ liệu hải quan Trung Quốc cho biết, người Trung Quốc tiêu thụ khoảng 120 triệu tấn gạo một năm, trong đó nhập hơn 2 triệu tấn gạo từ Việt Nam và hơn 600 nghìn tấn từ Thái Lan.
NAM VIỆT