Từ "Ru con tình cũ" đến "Sông quê"

Là người con của Điện Bàn, anh sinh năm 1943, sáng tác và đăng thơ nhạc từ rất sớm trên nhiều báo ở Sài Gòn. Ngoài tập thơ tuổi học trò “Mắt đêm” in roneo năm 1969 được đánh giá cao, thơ anh vẫn tiếp tục được giới thiệu trên các báo tạp chí từ sau 1975 đến nay.

Với âm nhạc, anh có hơn 100 ca khúc đã giới thiệu từ trước ngày thống nhất đất nước. Và người yêu âm nhạc dành tình cảm sâu đậm cho những ca khúc như “Ru con tình cũ”, “Sông quê”, “Bay đi những cơn mưa phùn”, “Phượng buồn”, “Mưa La Qua mưa Vĩnh Điện”…

Những ca khúc này từng được các ca sĩ nổi danh như Khánh Ly, Lệ Thu, Hồng Nhung, Phương Hồng Quế, Phi Nhung… trình bày trên các sân khấu trong và ngoài nước, hoặc trên các đĩa CD mấy chục năm qua.

Đặc biệt, “Ru con tình cũ” và “Sông quê” là hai ca khúc anh gởi gắm nhiều kỷ niệm, được khán giả yêu mến. Khi anh còn khỏe, danh ca Lệ Thu mỗi lần về biểu diễn đều vào thăm gia đình anh. Ca sĩ Bảo Yến, khi nghe anh nằm bệnh đã liên lạc với gia đình anh để gởi tiền về trợ giúp và thăm hỏi. Đó là hai ca sĩ đã hát rất thành công hai ca khúc nói trên, kể cả trước và sau năm 1975.

Có những cuộc tình đã đến trong đời anh, để thăng hoa thành những bài thơ, những ca khúc. Từ người con gái Điện Bàn đầu tiên sau này thấp thoáng trong “Sông quê”, mối tình đi và đến bất ngờ ở Thăng Bình, để mãi vang vọng vào “Ru con tình cũ”…

Đynh Trầm Ca nói, ca khúc “Bay đi những cơn mưa phùn”, ban đầu là tên một truyện ngắn của Phạm Công Thiện. Nó đã lặm vào anh, để có những ca từ sâu lắng: “Hãy bay đi kỷ niệm xưa trong đời tình mòn mỏi/ Người dẫu khuất cuối chân mây rồi/ Tình dẫu chết lúc xuân xanh đời/ Dòng nước mắt vẫn không ngừng lại trong trái tim…”.

“Ru con tình cũ” của Đynh Trầm Ca in và phổ biến cho giới yêu nhạc năm 1972, nhưng trước đó đã được ca sĩ Lệ Thu hát với phần hòa âm phối khí của ban nhạc Shotguns. Nó có tên đầy đủ là “Bài cho nàng/ Ru con tình cũ” - cũng là viết cho “nàng” Thu ở thị trấn Hà Lam. Anh đã “viết chơi” cho một mối tình thật, dang dở và người con gái thật đã ở phía xa lòng.

Bài hát ra đời lúc anh được mời dự đám thôi nôi của con người yêu cũ, rồi đưa cho cô bạn là em gái nhà văn Cung Tích Biền giữ. Nào ngờ sau được bạn của “nàng” mang vào Sài Gòn và (không biết vì lý do gì) lại lọt vào tay ban nhạc nổi tiếng Shotguns lúc bấy giờ để nó thêm nổi tiếng. Và sau đó nổi đình nổi đám bởi giọng ca Lệ Thu.

Với “Sông quê”, dù Đynh Trầm Ca viết bằng giai điệu đậm chất dân ca Nam Bộ, nhưng lại khởi đi bằng chính những kỷ niệm về quê hương, con sông, ngôi làng và mối tình đầu đời bên dòng sông Vĩnh Điện. Có lẽ khi “vọng cố hương” và “vọng mỹ nhân” thì người nghệ sĩ trở nên da diết!

Quy luật thời gian nghiệt ngã và Mạc Phụ - Đynh Trầm Ca cũng không thể chọi lại. Sau vài lần bệnh, bây giờ, anh phải ngồi xe lăn. Nhưng một tấm lòng vẫn êm đềm, xao xuyến trôi bên dòng sông quê Vĩnh Điện cùng những mối tình đã thăng hoa trong âm nhạc, đủ để tên anh luôn là một tự hào của người xứ này...