Ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý, kết nối cơ sở thuốc: Vì lợi ích của người bệnh

Quảng Nam và nhiều tỉnh thành trên cả nước đang tích cực đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin (CNTT) trong kết nối các cơ sở thuốc, hướng tới phục vụ tốt nhất lợi ích của người bệnh.

Khai trương một cơ sở thuốc tại Quảng Nam. Ảnh: CTV

Quyết liệt, đồng bộ

Toàn quốc có 61.867 cơ sở bán lẻ thuốc, trong đó 71,15% cơ sở có kết nối internet, 47,85% cơ sở sử dụng phần mềm để quản lý kinh doanh thuốc với 23 loại phần mềm được sử dụng. Nhằm tăng cường công tác quản lý, kiểm soát thị trường thuốc, khắc phục tồn tại trong việc bán thuốc mà không có đơn thuốc, đề án “Tăng cường kiểm soát kê đơn thuốc và bán thuốc kê đơn giai đoạn 2017- 2020” do Bộ Y tế xây dựng góp phần kiểm soát được đường đi, chất lượng và giá cả, xuất xứ của thuốc. Đề án triển khai thí điểm tại 4 tỉnh/thành và nhân rộng ra cả nước trong năm 2019. Ngành y tế cũng triển khai thí điểm giải pháp ứng dụng CNTT, thực hiện kết nối, đảm bảo kiểm soát xuất xứ, giá cả thuốc được mua vào, bán ra ở mỗi nhà thuốc và thí điểm tại 4 tỉnh: Phú Thọ, Hưng Yên, Vĩnh Phúc và Nam Định. Bộ Y tế cũng đã xây dựng cơ sở dữ liệu dược quốc gia và phần mềm, chuẩn hóa các danh mục thuốc y tế; xây dựng Platform quản lý core dược quốc gia và các chuẩn liên thông dữ liệu cho phép kết nối với các phần mềm nhà thuốc khác, phần mềm quản lý bệnh viện cho bệnh viện, phần mềm của các cơ sở sản xuất và xuất nhập khẩu. Ban hành chuẩn yêu cầu cơ sở dữ liệu đầu ra phần mềm ứng dụng CNTT kết nối liên thông cơ sở bán lẻ thuốc; kiện toàn văn bản quy phạm pháp luật về ứng dụng CNTT kết nối, quy định kê đơn và bán thuốc theo đơn. Bộ Y tế cũng đã kiến nghị sửa đổi Nghị định 176/2013 quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực y tế.

Tại Quảng Nam, đề án “Tăng cường kiểm soát kê đơn thuốc và bán thuốc kê đơn trên địa bàn Quảng Nam” (đề án) do Sở Y tế xây dựng, đã được UBND tỉnh phê duyệt theo Quyết định 3574/QĐ-UBND. Theo ông Lê Văn Thanh - Phó Chủ tịch UBND tỉnh, mục tiêu đề án hướng tới giúp công tác quản lý, kiểm soát chất lượng thuốc, tình trạng bán thuốc kê đơn, góp phần ngăn chặn tình trạng kháng thuốc kháng sinh, nâng chất lượng điều trị, chăm sóc sức khỏe nhân dân, đảm bảo an sinh xã hội. Đề án cũng góp phần nâng cao ý thức cộng đồng về việc sử dụng thuốc hợp lý, an toàn và hiệu quả, nâng cao trách nhiệm của cán bộ y tế, đặc biệt là người trực tiếp kê đơn thuốc và bán lẻ thuốc trong việc thực hiện nghiêm các quy định của pháp luật. UBND tỉnh đã chỉ đạo Sở Y tế phối hợp với các sở ngành, đơn vị liên quan tiến hành khảo sát thực trạng hoạt động kê đơn và bán thuốc kê đơn tại 18 huyện/thành phố/thị xã trên địa bàn tỉnh. Đối tượng khảo sát là nhà thuốc, quầy thuốc trong và ngoài cơ sở khám chữa bệnh, bệnh viện công lập, bệnh viện tư nhân, cơ sở khám chữa bệnh tư nhân khác, người bán lẻ thuốc, người kê đơn thuốc, người mua thuốc đủ 18 tuổi trở lên... Các bệnh viện đa khoa và bệnh viện chuyên khoa công lập, 2 bệnh viện tư nhân, 5 cơ sở khám chữa bệnh tư nhân khác, 200 nhà thuốc, quầy thuốc trên địa bàn... cũng là đối tượng khảo sát lần này nhằm tạo cơ sở triển khai đề án. Bên cạnh đó, giai đoạn 2019 - 2020, UBND tỉnh giao Sở Y tế phối hợp với các sở, ngành, đơn vị triển khai công tác truyền thông, tập huấn, đào tạo, giám sát hỗ trợ ứng dụng CNTT trong quản lý hoạt động mua, bán thuốc kê đơn tại các cơ sở kinh doanh thuốc tân dược. Năm 2020, kiểm tra, kiểm soát, đánh giá việc thực hiện kê đơn thuốc và bán thuốc kê đơn hàng quý, có giải pháp can thiệp; kiện toàn ứng dụng CNTT trong quản lý hoạt động kê đơn và bán thuốc kê đơn trên địa bàn...

Đẩy mạnh ứng dụng CNTT

Theo ông Huỳnh Thế Vịnh - Phó Giám đốc Sở Y tế, mục tiêu quan trọng của đề án là đẩy mạnh ứng dụng CNTT trong quản lý kinh doanh thuốc, quản lý hoạt động kê đơn và bán thuốc kê đơn. Xây dựng tiêu chí kỹ thuật đáp ứng yêu cầu về chuyên môn và quản lý hoạt động kê đơn, bán thuốc kê đơn. Sở Y tế đang phối hợp với các đơn vị liên quan chọn đơn vị thầu cung ứng phần mềm quản lý hoạt động kê đơn, bán thuốc kê đơn đúng quy định của pháp luật; hướng dẫn, giám sát hỗ trợ các đơn vị kinh doanh thuốc cài đặt, sử dụng phần mềm quản lý hoạt động kê đơn, bán thuốc kê đơn. Sở Y tế đã mời 2 đơn vị gồm Viễn thông Quảng Nam và Chi nhánh Viettel Quảng Nam bàn kế hoạch triển khai ứng dụng CNTT, xây dựng phần mềm kết nối mạng các cơ sở cung ứng thuốc. Sở Y tế cũng lên kế hoạch tuyên truyền, tập huấn, nâng cao nhận thức cho các đơn vị, các cơ sở cung ứng thuốc, bán lẻ thuốc, doanh nghiệp dược trên địa bàn và người dân về kiểm soát thuốc theo đơn và bán thuốc kê đơn. “Việc ứng dụng CNTT kết nối các cơ sở thuốc giúp khâu quản lý tình trạng cung ứng thuốc sỉ, bán lẻ chặt chẽ, tránh tình trạng thuốc giả, bán thuốc theo đơn, hàng tồn kho được chặt chẽ hơn, góp phần bảo vệ sức khỏe người dân” - ông Vịnh nói.

Việc ứng dụng CNTT kết nối các cơ sở thuốc nhằm đảm bảo hoàn thiện kết nối liên thông từ nhà thuốc, quầy thuốc, tủ thuốc trạm y tế xã và các doanh nghiệp kinh doanh thuốc trong tỉnh đến Cục Quản lý dược. Các cơ sở bán lẻ thuốc phải có thiết bị và triển khai ứng dụng CNTT, thực hiện kết nối mạng. Các cơ sở bán buôn thuốc phải có phần mềm quản lý bán hàng và kết nối với cơ quan quản lý. Quảng Nam phấn đấu đến năm 2020, tăng tỷ lệ tuân thủ các quy định của pháp luật về kê đơn thuốc trong điều trị ngoại trú. Đảm bảo 100% kê đơn thuốc ngoại trú đủ nội dung theo quy định của Bộ Y tế đối với cơ sở khám chữa bệnh công lập, bệnh viện tư nhân, 80% đối với cơ sở khám chữa bệnh tư nhân khác; 90% đơn thuốc có sử dụng kháng sinh đối với cơ sở khám chữa bệnh công lập, bệnh viện tư nhân; 70% đối với cơ sở khám chữa bệnh tư nhân khác tuân thủ đúng quy định của Bộ Y tế về hướng dẫn sử dụng kháng sinh trong điều trị các bệnh nhiễm trùng. Tăng tỷ lệ thực hiện bán thuốc kháng sinh có đơn thuốc. Đến cuối năm 2020, phấn đấu đạt 100% cơ sở bán thuốc kháng sinh phải lưu đơn thuốc tại quầy thuốc, nhà thuốc. Đến cuối năm 2020 có 100% cơ sở bán lẻ thuốc sử dụng phần mềm quản lý thuốc kê đơn; trên 70% cơ sở bán lẻ thuốc sử dụng phần mềm quản lý hoạt động kinh doanh thuốc.

HOÀNG LIÊN