Dự báo thu ngân sách năm 2020 của TP.Tam Kỳ sẽ không đạt chỉ tiêu, thậm chí hụt thu không hề nhỏ. Vậy thành phố sẽ “ứng xử” ra sao trước tình hình khó khăn này?
Hụt thu lớn
Tính đến hết tháng 9, thu ngân sách nhà nước trên địa bàn Tam Kỳ là 1.113 tỷ đồng, mới đạt hơn 55% dự toán tỉnh và 52% dự toán HĐND thành phố giao năm 2020. Dù chưa thể đáp ứng so với kế hoạch, song đây được xem là nỗ lực lớn của địa phương trong công tác chỉ đạo tập trung đẩy mạnh thu ngân sách trong điều kiện dịch bệnh Covid-19 bùng phát trở lại.
Sau khi quyết định chủ trương đầu tư 15 dự án đầu tư công năm 2021 trong đó phần lớn là các dự án hạ tầng đô thị, khu dân cư với tổng mức gần 465 tỷ đồng từ nguồn khai thác quỹ đất, HĐND TP.Tam Kỳ vừa tiếp tục thông qua 7 dự án đầu tư từ ngân sách thành phố năm 2021 với số tiền hơn 25 tỷ đồng. Các dự án này sẽ góp phần hoàn thiện kết cấu hạ tầng đô thị, phát triển kinh tế xã hội của địa phương.
Hiện dịch bệnh Covid-19 đã được khống chế, song dư âm của nó vẫn ảnh hưởng dai dẳng đến hoạt động sản xuất, kinh doanh và cả thị trường bất động sản. Điều này khiến hầu hết nguồn thu trên địa bàn Tam Kỳ không đạt kế hoạch, nhất là thuế ngoài quốc doanh, tiền sử dụng đất, thuê đất, lệ phí trước bạ. Tình hình sẽ càng khó khăn hơn sau khi địa phương vừa hứng chịu nhiều thiệt hại do cơn bão số 9 và các đợt mưa lụt gây ra.
Theo tính toán của UBND TP.Tam Kỳ, số hụt thu phát sinh kinh tế ngân sách được hưởng theo phân cấp của thành phố năm 2020 dự kiến khoảng hơn 164 tỷ đồng; trong đó hụt thu do thành phố quản lý thu lên đến gần 161 tỷ đồng, còn lại hơn 3 tỷ đồng hụt thu do tỉnh quản lý. Nguồn hụt thu chiếm tỷ trọng lớn nhất vẫn là tiền sử dụng đất lên tới 105 tỷ đồng, tiếp theo là lệ phí trước bạ 39 tỷ đồng, thuế ngoài quốc doanh hơn 8 tỷ đồng, thuế thu nhập cá nhân hơn 6 tỷ đồng… Nguyên nhân là do thị trường bất động sản đóng băng, sản xuất kinh doanh giảm sút, chính sách gia hạn, giảm thuế…
Liệu cơm gắp mắm
Theo ông Bùi Ngọc Ảnh - Chủ tịch UBND TP.Tam Kỳ, thời gian qua, công tác điều hành và quản lý chi ngân sách được kiểm soát chặt chẽ với tinh thần tiết kiệm, hiệu quả, bám sát theo dự toán đã được giao và số thu qua từng tháng. Ngoài nhiệm vụ chi thường xuyên, địa phương đã chủ động bố trí kinh phí thực hiện các nhiệm vụ đột xuất phát sinh để đảm bảo nhiệm vụ chính trị, an sinh xã hội. Tình hình dự toán thu năm nay dự kiến sẽ hụt thu trên tất cả lĩnh vực, đặc biệt là các hoạt động của doanh nghiệp. Do đó, để đảm bảo cân đối thu - chi trong khi quỹ thời gian không còn nhiều, nhiệm vụ và giải pháp trên lĩnh vực tài chính ngân sách được thành phố chỉ đạo đó là tập trung quyết liệt cho công tác thu, nhất là thu nợ đọng. Đây được xem là nhiệm vụ quan trọng hàng đầu của địa phương trong tình hình khó khăn về nguồn thu.
Song song với các biện pháp tăng thu ngân sách để giảm tối đa hụt thu, cũng như cả tỉnh, trước tình hình này, địa phương phải “liệu cơm gắp mắm” bằng cách cắt giảm chi tiêu. Kể từ tháng 6 đến nay, thành phố đã thực hiện phương án cắt giảm chi, trong đó chủ yếu là cắt giảm chi đầu tư nhiều dự án với kinh phí 139 tỷ đồng từ các nguồn khai thác quỹ đất, tăng thu ngân sách, kiến thiết thị chính. Nhiều khoản chi thường xuyên cũng buộc phải cắt giảm nhằm góp phần khắc phục khó khăn.
Cạnh đó, thành phố tập trung chỉ đạo các ngành, địa phương điều hành dự toán chi theo khả năng cân đối ngân sách, hàng quý đánh giá khả năng thu để cân đối nhiệm vụ chi tương ứng. Đồng thời đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn theo đúng chỉ đạo của tỉnh, điều chuyển cắt giảm nguồn vốn đối với các công trình, dự án chậm giải ngân. Trong điều kiện cả tỉnh đều gặp khó khăn do hụt thu lớn, những giải pháp này giúp TP.Tam Kỳ đảm bảo nguồn chi cho các nhiệm vụ quan trọng của địa phương trong năm 2020, chờ đợi nét tươi sáng hơn ở năm 2021.