Ủy ban Thường vụ Quốc hội chất vấn nhóm vấn đề thuộc lĩnh vực tòa án và kiểm sát

Các đồng chí Võ Văn Thưởng - Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch nước; Nguyễn Trọng Nghĩa - Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương; Trần Lưu Quang - Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Thủ tướng Chính phủ dự phiên chất vấn tại điểm cầu Trung ương.

Tại điểm cầu Quảng Nam, các ĐBQH Dương Văn Phước - Phó Trưởng đoàn ĐBQH tỉnh; Phan Thái Bình - Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy; Đặng Thị Bảo Trinh - Phó Bí thư Tỉnh đoàn cùng đại diện lãnh đạo Thường trực HĐND tỉnh, Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh, các cơ quan nội chính tỉnh dự phiên chất vấn.

Phát biểu khai mạc phiên chất vấn, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đánh giá về những kết quả, tồn tại, hạn chế trong thực hiện nhiệm vụ của ngành tòa án, kiểm sát thời gian qua.

Gợi mở để các ĐBQH tập trung chất vấn, từ đó có các giải pháp khắc phục được những tồn tại, hạn chế, đáp ứng yêu cầu trong tình hình mới đối với hoạt động của ngành tòa án, kiểm sát, Chủ tịch Quốc hội đề nghị các ĐBQH đặt câu hỏi ngắn gọn, đi thẳng vào vấn đề, tranh luận một cách thẳng thắn, trách nhiệm, mang tính xây dựng cao để góp phần làm rõ thực trạng và đề xuất được các giải pháp phù hợp, hữu hiệu, khả thi.

Chủ tịch Quốc hội nêu rõ, phiên chất vấn lần này là dịp để các trưởng ngành cung cấp đến công chúng cử tri những thông tin chính thống và kết quả công tác của ngành mình. Kết thúc phiên chất vấn, Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ ban hành nghị quyết để làm cơ sở thực hiện và giám sát.

Theo chương trình, sáng nay ĐBQH tập trung chất vấn đối với Chánh án TAND tối cao Nguyễn Hòa Bình.

Báo cáo 4 nhóm vấn đề chất vấn và trả lời chất vấn, TAND tối cao cho biết, từ năm 2018 đến nay, các tòa án đã giải quyết được 2.427.859 vụ án các loại trong tổng số 2.490.699 vụ án đã thụ lý. So với cùng kỳ 5 năm trước (2013 - 2017), số lượng vụ án tòa án phải giải quyết tăng 507.849 vụ; đã giải quyết tăng 487.903 vụ.

Mặc dù số lượng các loại vụ án phải thụ lý giải quyết tăng nhiều và có tính chất ngày càng phức tạp nhưng các tòa án đã chủ động triển khai thực hiện tốt 14 giải pháp đột phá để nâng cao chất lượng xét xử. Đặc biệt, năm 2022, số lượng các loại vụ việc thụ lý tăng 29.944 vụ so với năm trước nhưng các tòa án đã giải quyết đạt 88,9%, cao hơn năm trước 7,7%.

Hầu hết vụ việc được giải quyết trong thời hạn quy định của pháp luật. Chất lượng giải quyết, xét xử các vụ án tiếp tục được nâng lên; tỷ lệ các bản án quyết định bị hủy, sửa do nguyên nhân chủ quan được hạn chế ở mức thấp (dưới 1,5%).

Nhìn nhận về các tồn tại, hạn chế, theo TAND tối cao, vẫn còn một số vụ án giải quyết quá thời hạn luật định do nguyên nhân chủ quan. Chất lượng giải quyết, xét xử các loại vụ án tuy được nâng lên nhưng tỷ lệ bản án, quyết định hành chính bị hủy, sửa do nguyên nhân chủ quan chưa đạt chỉ tiêu Quốc hội đề ra. Tỷ lệ giải quyết đơn yêu cầu tuyên bố phá sản còn chưa cao.

Việc giải quyết các vụ án hình sự về kinh tế, tham nhũng còn gặp khó khăn, vướng mắc như: nhận thức giữa các cơ quan tố tụng về một số quy định của pháp luật còn chưa thống nhất; việc xác định thiệt hại thực tế trong một số trường hợp rất khó khăn, việc giám định thiệt hại thường bị kéo dài, ảnh hưởng đến tiến độ giải quyết vụ án…

Sáng nay, Chánh án TAND tối cao Nguyễn Hòa Bình đăng đàn trả lời chất vấn đối với 4 nội dung:

- Giải pháp tiếp tục nâng cao chất lượng xét xử, giải quyết các loại vụ án, nhất là vụ án hành chính, vụ án hình sự về kinh tế, tham nhũng; việc giải quyết đơn đề nghị giám đốc thẩm, tái thẩm.

- Công tác cán bộ của ngành tòa án; giải pháp nâng cao năng lực, trình độ, bản lĩnh, trách nhiệm của thẩm phán và công chức ngành tòa án; việc phòng ngừa và xử lý tham nhũng, tiêu cực trong nội bộ ngành tòa án.

- Công tác tổng kết thực tiễn xét xử; hướng dẫn áp dụng thống nhất pháp luật và phát triển án lệ.

- Tình hình triển khai thi hành Nghị quyết số 33/2021/QH15 của Quốc hội về tổ chức phiên tòa trực tuyến, nhất là việc chuẩn bị các điều kiện bảo đảm cho xét xử trực tuyến.