Vân Ánh, với hành trình đưa âm nhạc dân tộc ra thế giới

Với tình yêu, niềm đam mê và sự trân trọng nền âm nhạc dân tộc Việt Nam, nữ nghệ sĩ Mỹ gốc Việt - Vân Ánh (tên đầy đủ Vân Ánh Vanessa Võ) được xem là người góp phần giới thiệu nền âm nhạc truyền thống Việt Nam với bạn bè quốc tế.

Vân Ánh Vanessa may mắn sinh ra trong một gia đình có truyền thống với âm nhạc dân tộc Việt. Từ năm 4 tuổi, chị đã được làm quen với môi trường này, đặc biệt là các nhạc cụ dân tộc. Tốt nghiệp tại Học viện Âm nhạc Việt Nam, có thể chơi được 7 loại nhạc cụ dân tộc, nhưng đàn tranh giữ cho chị sở trường và lòng đam mê nhiều nhất. Năm 1995, khi là sinh viên năm cuối đại học, Vân Ánh có cơ hội biểu diễn lần đầu tiên ở nước ngoài. Thời gian 1 tháng ở Pháp đã bắt đầu cho những chuỗi ngày lưu diễn phổ biến âm nhạc dân tộc của Vân Ánh sau này, khi cũng năm đó chị đặt chân sang Mỹ trình diễn cùng đoàn múa rối nước Thăng Long. Vân Ánh cho biết, từ đó đến nay, chị đã đi  trình diễn khoảng gần 30 nước và chỉ duy nhất với nghệ thuật âm nhạc truyền thống Việt.

Nghệ sĩ Vân Ánh say mê nhạc cụ dân tộc.

Kể về kỷ niệm đáng nhớ trong nghiệp diễn của mình, Vân Ánh nói : “Được lưu diễn ở Mỹ, có một điều rất cảm động là khi mình trình diễn một bản dân ca miền Nam, bài “Lý con sáo”, khi kết thúc có một bác lớn tuổi lên sân khấu cầm tay mình vừa nói vừa khóc: Con ơi con, 20 năm nay rồi, bác mới nghe được một người chơi đàn tranh khiến bác nhớ quê hương quá”. Vân Anh cho biết thêm, khi đi lưu diễn tại nhiều nước, có rất nhiều bạn bè quốc tế khi nói đến Việt Nam là nói về các cuộc chiến tranh đau thương, mất mát đến tột cùng. Nhưng khi họ hỏi “âm nhạc này đến từ đâu” hay “bạn đến từ đâu”, câu trả lời “Việt Nam” khiến nhiều khán giả ngạc nhiên quá đỗi. Bởi, họ không thể tưởng tượng một đất nước qua nhiều cuộc chiến tranh khốc liệt như thế lại có một nét văn hóa rất đẹp, sâu sắc và đầy màu sắc trong khúc nhạc họ đang thưởng thức. Qua âm nhạc, họ biết thêm về Việt Nam, yêu mến đất nước Việt Nam nhiều hơn và mong được một lần đặt chân đến nơi này.

Đến nay, Vân Ánh đã làm rất nhiều chương trình để khuyến khích các bạn sinh viên ở Việt Nam học về nhạc cụ dân tộc để thế hệ đi sau tiếp tục phát triển. “Nhạc dân tộc” - với chị là cái cốt, cái hồn của người Việt, gắn liền với truyền thống và văn hóa người Việt Nam. Tuy nhiên, chị cũng muốn ngôn ngữ âm nhạc phải mới hơn, phù hợp và có tiếng nói chung, khiến người nghe tìm được sự quen thuộc và gần gũi với người nghệ sĩ hơn.

Thành tích mà Vân Ánh có được từ bao năm qua cũng thật đáng nể. Giải thưởng Emmy 2009 cho bài hát trong phim tài liệu Bolinao 52 của đạo diễn Đức Nguyễn, do chị đồng sáng tác và thu âm. Bên cạnh đó, bộ phim tài liệu “Daughter from Danang” (Người con gái Đà Nẵng) do hai đạo diễn Mỹ là Gail Dolgin và Vicente Franco thực hiện, với phần nhạc phim do chị sáng tác đã giành được giải phim tài liệu xuất sắc nhất của Liên hoan phim Sundance 2002 đồng thời được đề cử cho giải Oscar năm 2003. Sau đó, bộ phim “Daughter from Danang” đã được khởi chiếu tại Việt Nam. Gần đây nhất, bộ phim tài liệu “A Village Called Versailles”(Một ngôi làng mang tên Versailles) do chị đảm nhiệm vị trí đồng sáng tác nhạc và thu âm cũng đã giành giải do khán giả bình chọn tại Liên hoan phim New Orleans.

Vân Ánh quan niệm, chiến tranh luôn để lại quá nhiều vết đau cả tinh thần và thể xác mà năm tháng qua đi khó có thể nguôi. Vì thế, đừng để chiến tranh xảy ra thêm một lần nào nữa, dù bất cứ nơi đâu. Và, những tác phẩm âm nhạc của chị đều thể hiện khát vọng thiêng liêng của nhân loại, khát vọng hòa bình.

KIM OANH (Theo VOA)