Về Tam Thanh thi hô hát bài chòi

Hội thi hô hát bài chòi do UBND xã Tam Thanh (TP.Tam Kỳ) tổ chức hằng năm đã thu hút hàng ngàn người dân trong và ngoài địa phương đến xem, cổ vũ tạo nên không khí tươi vui trong ngày tết.

Mới 5 giờ chiều nhưng tại khu vực sân ủy ban xã đã đông kín người, tiếng nói, tiếng cười cùng những lời chúc nhau năm mới xen lẫn tiếng loa phóng thanh của ban tổ chức tạo nên không khí vui tươi và rộn rã của những ngày xuân. Ông Trương Thành Nhân, cán bộ chuyên trách công tác văn hóa xã Tam Thanh cho biết, diễn viên là những ngư dân, dù công việc bận rộn nhưng bà con vẫn dành thời gian luyện tập cùng với sự đầu tư về trang phục tạo nên sân chơi đầy sắc màu cả về nội dung lẫn hình thức. Phong trào hô hát bài chòi được bà con ngư dân duy trì tổ chức thường xuyên vào dịp Tết Nguyên đán nhưng đây là lần đầu tiên xã tổ chức hội thi. Điệu hát ru, điệu lý thương nhau, lý tang tình, khoan hỡi hò khoan là những giai điệu được thể hiện nhiều nhất. Lời hát là những bài thơ bốn chữ theo điệu vè và nhiều nhất là thơ lục bát, không có nét nhạc cố định mà tùy theo thanh giọng của câu thơ. Động tác trên sân khấu áp dụng các điệu múa sắc bùa, lục cúng, bát dạo. Ngôn ngữ bình dân trong hô hát bài chòi có thể bày tỏ tình cảm trai gái lứa đôi, ve vãn, phê phán những thói hư tật xấu, nói chuyện thời tiết mùa màng, chuyện chính sự, phụ sự...   

Quang cảnh hội thi hô hát bài chòi.

Ông Nguyễn Thanh Lâm - Chủ tịch UBND xã Tam Thanh chia sẻ, để duy trì loại hình nghệ thuật dân gian truyền thống đặc sắc này, năm nay địa phương tổ chức hội thi nhằm giúp bà con nâng cao nghiệp vụ hô hát cũng như diễn xuất. Có thể nói rằng bài chòi được phổ biến và là món ăn tinh thần không thể thiếu đối với nhân dân xã biển Tam Thanh. Bài chòi có hình thức chơi tương tự như chơi lô tô với 32 tấm thẻ bài và không gian chơi diễn ra trong các chiếc chòi làm bằng tre lợp tranh thường được tổ chức vào ngày mùng 1 tết đến mùng 7. Ban đầu, trò chơi chỉ mang tính chất gia đình, về sau cứ mỗi độ xuân về, người ta dựng những chòi cao trên bãi đất trống thu hút khách thập phương đến tham gia. Chính vì tính dân dã, mộc mạc và vui nhộn nên trò chơi dân gian này thu hút rất nhiều người đến tham gia và xem; đông nhất là những người già, phụ nữ và trẻ em. Họ đắm mình trong những làn điệu dân ca quen thuộc, thả hồn theo những câu hò, điệu hát; đồng thời cũng muốn tìm may mắn đầu năm. Cái thú vị của trò chơi bài chòi ở chỗ: là nơi trổ tài vừa biểu diễn, vừa hát hò, đối đáp; là nơi gặp gỡ của bà con làng trên xóm dưới và đây còn là nơi để cho những nam thanh, nữ tú gặp gỡ, tìm hiểu, trao duyên.
Hội thi kết thúc, giải nhất đã thuộc về thôn Thanh Đông, thôn Thượng Thanh và Tỉnh Thủy giành giải nhì và ba. “Nhưng giá trị không phụ thuộc vào thứ hạng mà quan trọng là giúp cho các thế hệ con em địa phương giữ gìn và phát huy trò chơi truyền thống của cha ông” - ông Nguyễn Thanh Lâm nói.

NGUYỄN ĐIỆN NGỌC