Vì cuộc sống xanh hơn

Từ khi còn nhỏ, Naruporn Khemthong (Thái Lan) đã biết giúp mẹ trồng cây chuối trong trang trại của gia đình ở Ban Klong Krachong, quận Sawankhalok, tỉnh Sukhothai miền bắc Thái Lan. Nhiều nông dân ở đây trồng chuối không phải để lấy quả, mà bán lá chuối tươi để tạo thu nhập. Ở Sukhothai, giá của lá chuối tươi dao động từ 5baht (gần 3.800 đồng) đến 25baht (19.000 đồng)/1kg, phần lớn bị thương lái chi phối. Song, điều này thôi thúc và truyền cảm hứng để Naruporn tăng giá trị của lá chuối bằng cách lập một hội nông dân để thu gom nguyên liệu này và trực tiếp sản xuất chúng thành đĩa, chén bát thân thiện với môi trường.

Naruporn nói: “Mục tiêu của tôi là tạo ra thứ gì đó hữu ích. Sẽ tốt hơn nữa nếu thứ đó có thể giúp thay thế việc sử dụng hộp đựng thức ăn bằng nhựa hay xốp vốn gây hại cho môi trường”. Ý tưởng về sản phẩm lá chuối của Naruporn được bình chọn là dự án thí điểm hay sáng kiến xanh của tỉnh Sukhothai năm 2019.

Ban Klong Krachong trở thành nơi sản xuất, cung cấp lá chuối tươi lớn nhất Vương quốc Thái Lan. Trong số đó, hơn một nửa các trang trại chuối là ở Sukhothai, mang về doanh thu 179 triệu baht cho địa phương này vào năm ngoái. Tại đây, nông dân chủ yếu trồng một loại chuối hột hoang dã, không phải để ăn vì quả có hạt to nhưng lá của nó có kích thích lớn hơn các loại lá chuối phổ biến khác nên rất phù hợp trong việc sản xuất các thành phẩm, hay được sử dụng trực tiếp để gói thức ăn, thực phẩm khác…

Naruporn cho biết, từ hàng chục năm trước, nông dân Sukhothai phơi khô lá chuối xuất khẩu sang Trung Quốc dùng để cuộn thuốc lá. Tuy nhiên, hoạt động này đã chấm dứt khoảng 40 năm trước khi thuốc lá đóng gói phổ biến hơn. Người nông dân ở huyện Sawankhalok bắt đầu mở rộng thị trường các vùng lân cận, đến cả các chợ hoa lớn ở thành phố Bangkok… Khi kinh doanh bùng nổ, nông dân mở rộng quy mô sản xuất lá chuối, tăng nguồn thu nhập chính của các hộ gia đình.

Việc sản xuất chén bát, đĩa bằng lá chuối của Naruporn đang góp phần làm phong phú thêm sản phẩm thân thiện môi trường cho thị trường và người tiêu dùng trên thế giới. Sử dụng chén đĩa làm từ những chiếc lá khiến người tiêu dùng cảm nhận thiên nhiên trong tay mình và tận hưởng thức ăn theo cách xanh hơn, góp phần đẩy lùi rác thải nhựa trên hành tinh. Naruporn thành lập tổ hợp tác với hơn 40 thành viên là các hộ trồng chuối, và thu gom lá chuối tươi ở địa phương với giá cả có lợi hơn cho nông dân bởi không bị thương lái ép giá như trước. Tổ hợp tác của Naruporn sản xuất được hàng trăm thành phẩm là chén bát và đĩa đa dạng mẫu mã như hình tròn, vuông, bầu dục, hình chữ nhật bằng lá chuối mỗi ngày.

Naruporn cho hay, các công đoạn làm ra thành phẩm từ chiếc lá chuối tươi bao gồm: lá chuối tươi khô trên cát nóng ít nhất một ngày, đặt chồng lá chuối lên khuôn của máy làm đĩa, chén và ép nóng bằng máy ở nhiệt độ 130 độ C trong 90 giây. “Các sản phẩm này vẫn rất bền trong nhiều tháng. Chúng có thể được sử dụng để phục vụ súp nóng hoặc để hâm nóng thức ăn trong lò vi sóng và thậm chí có thể được tái sử dụng” - Naruporn nói.

Mặc dù việc kinh doanh sản xuất chén, đĩa lá chuối mới ở giai đoạn bắt đầu, chính thức từ cách đây nửa năm, tổ hợp tác của Naruporn đã nhận được nhiều đơn đặt hàng cả trong và ngoài nước. Naruporn cho biết cô đang mở rộng sản xuất để đáp ứng nhu cầu, đồng thời sẵn sàng chia sẻ kinh nghiệm với bất kỳ ai quan tâm đến việc giảm rác thải nhựa sử dụng một lần để bảo vệ môi trường.