Vi phạm hành lang an toàn đường bộ: Thiếu trách nhiệm từ cơ sở

Đủ kiểu xâm phạm

Theo Phó Giám đốc Sở Giao thông vận tải - ông Trần Ngọc Thanh, các trường hợp vi phạm HLATĐB chủ yếu là xây dựng nhà ở, công trình trái phép; lấn chiếm để đậu đỗ phương tiện; mở đường vào khai thác nguyên liệu, kết nối vào nhà máy không phép; tự ý đào, đắp, san lấp mặt bằng; tràn ra đường để buôn bán...

Vậy nên, người điều khiển phương tiện tham gia giao thông bị che mắt bởi bảng hiệu của quán xá, gây mất an toàn giao thông (ATGT). Thậm chí nhiều bảng hiệu còn đặt trên mương thoát nước và sát mép đường để khỏi bị khuất..., khiến người đi bộ chỉ còn cách đi lại dưới lòng đường. Người dân còn tụ tập gầy chợ “chồm hổm” ngay trên HLATĐB. Như một chợ chiều tự phát ở xã Đại Hồng (Đại Lộc) đã lấn chiếm luôn lòng đường quốc lộ 14B, nguy cơ cao xảy ra tai nạn giao thông.

Quan sát ven các tuyến giao thông, hễ địa điểm nào sườn đồi không quá cao, vách không đứng lắm mà thấy đất, đá tràn ra thì y như rằng HLATĐB tại vị trí ấy đã bị san lấp mương, gạt đất mở đường đấu nối vào sâu bên trong để chở keo. Nếu rừng keo sát đường, cành, lá, vỏ sau khai thác thả lấp lòng mương khiến dòng chảy bị tắc nghẽn. Trong khi đó, việc xây dựng công trình kiên cố, công trình tạm thời thuộc phạm vi đất đường bộ và HLATĐB, đấu nối khi chưa được cấp phép cũng tiếp diễn hết sức phức tạp.

Chỉ tính riêng quốc lộ 40B, HLATĐB qua địa bàn Bắc Trà My và Nam Trà My đã có hàng chục điểm nham nhở bởi doanh nghiệp mở đường nhánh trái phép, như trường hợp vi phạm của Công ty CP Tư vấn và phát triển điện Cửu Long (chủ đầu tư 2 dự án thủy điện Đắk Di 1 và Đắk Di 2). Công ty này không đấu nối đường vào lý trình km85+150 như quy hoạch mà đấu nối trái phép vào km85+030 (xã Trà Giác, Bắc Trà My).

Ông Văn Anh Tuấn - Giám đốc Sở Giao thông vận tải, Phó Trưởng ban Thường trực Ban ATGT tỉnh cho rằng, đây là vị trí có độ dốc dọc lớn và đường cong nên rất nguy hiểm, tiềm ẩn nguy cơ mất ATGT, không đảm bảo các điều kiện để tổ chức đấu nối tạm và lâu dài.

Thiếu trách nhiệm từ cơ sở

Việc lấn chiếm, xây dựng công trình và đấu nối trái phép vào các tuyến giao thông đường bộ đang phá vỡ quy hoạch phát triển hạ tầng giao thông, quy hoạch dân cư đô thị. Nếu đấu nối lung tung, người tham gia giao thông sẽ bị bất ngờ khi xuất hiện yếu tố gây xung đột với phương tiện đang đi trên đường lớn. Làm nhà lấn hành lang, lấp cả chỗ nước chảy khiến nước ứ đọng sẽ nhanh chóng gây hư hỏng nền, lề đường.

Sau khi mở đường nhánh lên khai thác keo, chủ rừng “quên” khôi phục nguyên trạng. Cho nên, đường nhánh này trở thành “mương dẫn nước” từ trên đồi cao xuống, kéo theo đất đá đổ ra lề, lòng đường gây xói lở, tạo vật cản đe dọa sự an toàn của người điều khiển phương tiện khi lưu thông qua.

Lãnh đạo Chi cục Quản lý đường bộ III.1 (Cục Quản lý đường bộ III) cho biết, đơn vị đã phát hiện và xử lý các vi phạm theo lĩnh vực được phân công trên một số tuyến QL, đường Hồ Chí Minh hay cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi qua địa phận Quảng Nam. Phần lớn các vụ vi phạm về HLATĐB đều chuyển cho chính quyền địa phương xử lý. Tuy nhiên, một số nơi địa phương chưa quan tâm đến công tác bảo vệ kết cấu hạ tầng giao thông đường bộ; việc phối hợp xử lý vi phạm gặp không ít khó khăn.

Nhiều vụ việc sau khi chuyển cho địa phương không được xử lý hoặc chậm được giải quyết, xử lý dẫn đến vi phạm tồn đọng kéo dài. Vị lãnh đạo này nói: “Chi cục đã có nhiều văn bản đôn đốc và báo cáo cấp thẩm quyền, đồng thời đăng ký làm việc trực tiếp với chính quyền địa phương cấp huyện, xã để bàn biện pháp xử lý nhưng hiệu quả vẫn chưa cao”.

Còn nhớ, ngày 29.5.2018, UBND tỉnh đã có Quyết định số 1671 về ban hành Quy chế phối hợp xử lý vi phạm trong công tác quản lý, bảo vệ kết cấu hạ tầng giao thông đường bộ trên địa bàn Quảng Nam. “Theo đó, trách nhiệm chủ trì xử lý vi phạm thuộc UBND cấp xã, nhưng thực tế chưa có trường hợp nào chính quyền địa phương chủ động tổ chức kiểm tra xử lý” - nguyên Chánh Thanh tra Sở GTVT - ông Võ Quang Lâm thẳng thắn nêu thực trạng.

Ghi nhận tại Nam Trà My, các vụ vi phạm HLATĐB tuyến QL40B đã bị phát hiện, lập biên bản từ năm 2020, thậm chí từ năm 2019 (đơn cử như vi phạm của Công ty CP Tư vấn và phát triển điện Cửu Long với gần chục điểm đấu nối chưa được cấp phép), song đến nay vẫn còn nguyên trạng trước sự thiếu trách nhiệm trong việc yêu cầu tháo dỡ, cưỡng chế từ cấp có thẩm quyền, dễ dẫn đến tình trạng cá nhân, tổ chức, doanh nghiệp “nhờn luật”.