Vụ khai thác tận thu đất dự án nghĩa trang Nỗng Tranh: Chờ tỉnh phê duyệt hồ sơ mới thực hiện

Sự cần thiết của dự án

Tại cuộc làm việc với phóng viên Báo Quảng Nam vào cuối tuần qua, ông Nguyễn Hữu Sơn – Chủ tịch UBND xã Quế Cường cho biết, hiện nay toàn xã có 4 thôn với tổng dân số 2.899 khẩu. Hàng chục năm nay, địa phương chưa có quy hoạch xây dựng nghĩa trang nhân dân nên việc chôn cất người chết phải thực hiện trên những khu vực gò đồi, triền núi nằm rải rác ở các thôn trên địa bàn xã. Do vậy, không đảm bảo về vệ sinh môi trường và ảnh hưởng đến mạch nước ngầm.

Ông Sơn cho hay, những năm gần đây, quỹ đất do xã quản lý để phục vụ việc chôn cất người chết đã hết. Trong khi đó, theo kế hoạch đã đăng ký với UBND tỉnh, cuối năm 2019 địa phương sẽ về đích nông thôn mới. Thế nhưng, thời gian qua xã chưa thể hoàn thành tiêu chí số 17 về môi trường – vệ sinh an toàn thực phẩm vì không có nghĩa trang nhân dân.

Xuất phát từ thực tế trên, ngày 10.5.2016 UBND xã Quế Cường lập Tờ trình số 43/TTr-UBND đề nghị UBND huyện Quế Sơn thẩm định và phê duyệt chủ trương đầu tư dự án nghĩa trang nhân dân Nỗng Tranh tại địa bàn thôn Phú Cường 1.

Xét Tờ trình số 43 của UBND xã Quế Cường và báo cáo thẩm định số 175/BC-TCKH (ngày 30.5.2016) của Phòng Tài chính – kế hoạch huyện Quế Sơn, ngày 6.6.2016 ông Trần Đại Nghĩa – Chủ tịch UBND huyện Quế Sơn lúc bấy giờ ký ban hành Quyết định số 523/QĐ-UBND về việc phê duyệt chủ trương đầu tư dự án nghĩa trang nhân dân Nỗng Tranh. Đến ngày 7.3.2017, ông Nguyễn Văn Thắng – Phó Chủ tịch UBND huyện Quế Sơn ký ban hành Quyết định số 189/QĐ-UBND về việc phê duyệt báo cáo kinh tế - kỹ thuật xây dựng công trình này.

Ông Nguyễn Hữu Sơn – Chủ tịch UBND xã Quế Cường cho hay, dự án xây dựng nghĩa trang nhân dân Nỗng Tranh có quy mô diện tích 10ha thuộc khu vực đồi núi cao. Công trình này được UBND huyện Quế Sơn giao cho UBND xã Quế Cường làm chủ đầu tư với tổng kinh phí dự toán xấp xỉ 10 tỷ đồng. Số vốn đầu tư vừa nêu chủ yếu từ nguồn tận thu đất nguyên liệu trong quá trình san lấp mặt bằng của dự án và huy động các kênh vốn khác.

Vì sao xã ứng tiền của doanh nghiệp?

UBND huyện Quế Sơn thống nhất cho UBND xã Quế Cường ứng trước tiền

Theo ông Nguyễn Hữu Sơn – Chủ tịch UBND xã Quế Cường, việc ứng trước tiền của doanh nghiệp để chi trả bồi thường thiệt hại cho người dân bị ảnh hưởng bởi dự án không phải do chính quyền địa phương tự tiện làm mà UBND xã Quế Cường đã có Tờ trình số 09/TTr-UBND (ngày 20.2.2019) gửi Thường trực HĐND huyện Quế Sơn, UBND huyện Quế Sơn và Phòng Tài chính – kế hoạch huyện Quế Sơn xin ý kiến chỉ đạo. Ngày 6.3.2019, UBND huyện Quế Sơn có Công văn số 193/UBND-TH thông báo ý kiến của lãnh đạo UBND huyện về việc thống nhất cho UBND xã Quế Cường thực hiện việc này.    

Ông Nguyễn Hữu Sơn – Chủ tịch UBND xã Quế Cường cho biết, để giúp xã có nguồn kinh phí thực hiện dự án xây dựng nghĩa trang nhân dân Nỗng Tranh, UBND huyện Quế Sơn đã có biên bản thống nhất mức hỗ trợ lại cho ngân sách địa phương là hơn 10,6 tỷ đồng (1.015.000m3 x 10.500 đồng/m3) từ việc khai thác tận thu đất dư thừa trong quá trình triển khai san lấp mặt bằng dự án.

Theo ông Sơn, xét đề nghị của UBND huyện Quế Sơn, ngày 16.10.2018 UBND tỉnh có Công văn số 5849/UBND-KTN về việc thống nhất chủ trương cho Công ty TNHH MTV Xây dựng Quảng Phú (trụ sở đóng tại xã Quế Xuân 1) là đơn vị trúng thầu xây dựng nghĩa trang nhân dân Nỗng Tranh lập các thủ tục liên quan về việc khai thác tận thu đất dư thừa của dự án. Trên cơ sở Công văn số 5849 đó, Công ty TNHH MTV Xây dựng Quảng Phú tiến hành ký kết với một đơn vị tư vấn lập hồ sơ chi tiết về việc khai thác tận thu đất của dự án gửi UBND tỉnh và Sở Tài nguyên – môi trường xem xét quyết định. Trao đổi với chúng tôi, ông Nguyễn Hữu Sơn – Chủ tịch UBND xã Quế Cường và ông Lê Minh Tú – Giám đốc Công ty TNHH MTV Xây dựng Quảng Phú đều khẳng định, đến thời điểm này UBND tỉnh vẫn chưa có quyết định về việc cho phép khai thác tận thu đất dư thừa của dự án trên.

Trả lời câu hỏi của phóng viên Báo Quảng Nam về việc có hay không chuyện UBND xã Quế Cường đã ứng tiền của Công ty TNHH MTV Xây dựng Quảng Phú, trong khi UBND tỉnh vẫn chưa cho phép khai thác tận thu đất dư thừa của dự án xây dựng nghĩa trang nhân dân Nỗng Tranh? Ông Nguyễn Hữu Sơn – Chủ tịch UBND xã Quế Cường thừa nhận là có.

Ông Sơn cho biết, dự án này ảnh hưởng đến đất sản xuất lâm nghiệp và cây cối của tổng cộng 23 hộ dân ở địa phương với tổng số tiền phải bồi thường thiệt hại hơn 5 tỷ đồng. Ngày 26.7.2017, UBND huyện Quế Sơn có Thông báo số 112/TB-UBND về việc thu hồi hơn 103.598m2 đất rừng sản xuất và đất giao thông để phục vụ việc triển khai thực hiện dự án này. Chấp hành chủ trương trên, hầu hết hộ dân bị ảnh hưởng đều thống nhất bàn giao mặt bằng cho chính quyền địa phương. Thế nhưng, 2 năm qua UBND xã Quế Cường vẫn chưa thể tiến hành việc chi trả tiền bồi thường thiệt hại cho người dân vì không có nguồn kinh phí.

“Trước tình hình đó, UBND xã Quế Cường mời lãnh đạo Công ty TNHH MTV Xây dựng Quảng Phú đến làm việc và hai bên đã thống nhất ứng trước tiền của công ty để chi trả bồi thường thiệt hại nhằm ổn định tư tưởng của người dân. Đến nay, việc chi trả bồi thường đã hoàn thành với tổng số tiền hơn 5,4 tỷ đồng. Trong đó, hơn 5 tỷ đồng là mức bồi thường thiệt hại được phê duyệt lúc ban đầu và gần 382,5 triệu đồng là lãi suất phát sinh trong thời gian qua” – ông Sơn nói.

Cũng theo lời ông Nguyễn Hữu Sơn, sở dĩ UBND xã Quế Cường phải ứng trước tiền của doanh nghiệp chi trả bồi thường thiệt hại cho người dân là vì 2 năm nay việc thực hiện khâu này cứ kéo rê khiến nhiều hộ dân bị ảnh hưởng bức xúc và không tin tưởng vào tính khả thi của dự án. Thậm chí, không ít hộ dân tuyên bố với chính quyền địa phương rằng, họ sẽ không bàn giao mặt bằng xây dựng nghĩa trang nhân dân Nỗng Tranh nếu như việc chi trả tiền bồi thường thiệt hại tiếp tục chậm trễ. Ngoài lý do trên, nếu việc chi trả tiền bồi thường thiệt hại cho dân không thực hiện sớm thì số tiền phát sinh tính theo lãi suất ngân hàng sẽ tiếp tục tăng lên và lúc đó ngân sách xã Quế Cường sẽ không kham nổi.

Ông Lê Minh Tú – Giám đốc Công ty TNHH MTV Xây dựng Quảng Phú cho rằng, mặc dù phía chính quyền địa phương đã ứng trước kinh phí của doanh nghiệp chi trả đủ số tiền bồi thường thiệt hại cho người dân nhưng thời gian qua việc khai thác tận thu đất dư thừa của dự án xây dựng nghĩa trang nhân dân Nỗng Tranh vẫn chưa động tới. Khi nào UBND tỉnh có văn bản đồng ý cho phép khai thác tận thu đất dư thừa của dự án thì lúc đó doanh nghiệp mới triển khai thực hiện.

Để kiểm chứng lời nói của ông Sơn và ông Tú, phóng viên Báo Quảng Nam lên tận khu vực dự kiến triển khai dự án. Tại đây, chúng tôi thấy người dân đang tiến hành khai thác những diện tích keo lai để chuẩn bị bàn giao mặt bằng cho chủ đầu tư là UBND xã Quế Cường. Trong phạm vi dự án, nhìn quanh không thấy nhân lực, phương tiện cơ giới khai thác tận thu đất...