Cuối tuần rồi, ra xã Bình An thuộc huyện Thăng Bình, Tư tôi thấy bà con nông dân đang hối hả thu hoạch những ruộng lúa đông xuân. Khác với mùa trước, vụ này nụ cười không còn hiện hữu trên khuôn mặt của nhà nông nơi đây. Chỉ tay về phía mấy bao lúa tươi vừa giê xong, anh Ba An Dưỡng than phiền: “Đông xuân năm nay gia đình tui sản xuất 6 sào lúa bằng loại giống ngắn ngày OM4900. Từ đầu đến cuối vụ mặc dù nước tưới dồi dào nhưng vì mưa lạnh xuất hiện nhiều đợt kéo dài khiến cây lúa sinh trưởng và phát triển rất kém. Đặc biệt, do năm ngoái không có lấy một cơn lụt nên thời gian qua lũ chuột đồng bùng phát mạnh và chúng liên tục cắn phá số diện tích lúa này. Vì thế, bây giờ các chân ruộng đều cho năng suất thấp, thấy mà nản lòng”.
Động viên anh Ba An Dưỡng vài câu, Tư tôi tiếp tục lội qua những cánh đồng khác của xã Bình An. Vừa nghe hỏi chuyện mùa màng, chị Tám An Thái liền chậc lưỡi: “Vụ ni thất bại rồi, chú em ơi. Giai đoạn đầu, do rét lạnh liên miên nên 5 sào lúa của tui đẻ nhánh rất kém. Đến lúc toàn bộ diện tích bước vào thời kỳ làm đòng - trổ bông rộ thì bệnh đạo ôn và rầy nâu, rầy lưng trắng ào ạt tấn công khiến tất cả ruộng lúa đều xảy ra hiện tượng cháy chòm từng vạt. Dù mới gặt xong, chưa tiến hành phơi nhưng tui đoan chắc đông xuân này năng suất bình quân mỗi sào chỉ đạt khoảng 250 - 260kg lúa khô, giảm 50 - 60kg so với cùng vụ sản xuất năm trước”.
Để tìm hiểu thêm, Tư tôi liền tìm gặp ông Nguyễn Xuân Vũ - Trưởng phòng NN&PTNT Thăng Bình để nắm kỹ thông tin. Ông Vũ cho biết, chẳng riêng gì xã Bình An, đông xuân 2015 - 2016 sản lượng lúa ở nhiều nơi khác trên địa bàn huyện cũng bị tụt giảm mạnh. Theo ông Vũ, vụ này nông dân Thăng Bình gieo sạ tổng cộng 8.400ha lúa, tuy hiện nay nhà nông chưa đồng loạt thu hoạch nhưng qua khảo sát đánh giá tại không ít địa phương cho thấy năng suất bình quân toàn huyện chỉ đạt chừng 51 tạ/ha, giảm 5 tạ/ha so với đông xuân năm ngoái. Nguyên nhân dẫn đến tình trạng trên là thời tiết quá cực đoan, nhất là mưa lạnh kéo dài nhiều đợt làm cho quá trình sinh trưởng của cây lúa bị ảnh hưởng rất lớn. Trong khi đó, từ đầu đến gần cuối vụ chuột, ốc bươu vàng và một số loại sâu bệnh nguy hiểm như đạo ôn, rầy nâu, rầy lưng trắng… cứ thay phiên gây hại trên diện rộng.
Lâu nay, đông xuân được xem là vụ sản xuất chính. Bây giờ, mùa màng thất bát, chắc chắn trong thời gian tới nhà nông ở vựa lúa Thăng Bình sẽ phải đối mặt với không ít khó khăn.
TƯ RUỘNG