Vụ việc một hộ dân chờ bố trí đất tái định cư gần 20 năm:Thanh tra tỉnh Quảng Nam đề xuất hướng xử lý dứt điểm

Một thửa đất “cấn” 3 dự án

Thửa đất của hộ gia đình ông Nguyễn Tấn Đây có diện tích 360m2² (loại đất thổ cư) đã sinh sống ổn định từ lâu ở khối phố Hà My Đông B, phường Điện Dương (Điện Bàn).

Đến năm 2005, một phần đất của hộ gia đình ông Đây “cấn” dự án đường du lịch ven biển Cẩm An - Điện Dương - Điện Ngọc. Ở thời điểm đó, cơ quan chức năng đã thu hồi 177,9m² của hộ ông Đây để triển khai dự án này tuy nhiên UBND huyện Điện Bàn lại không ban hành quyết định thu hồi đất.

Ngày 11/12/2006, UBND huyện Điện Bàn ban hành Quyết định số 1689 về việc phê duyệt phương án bố trí tái định cư cho các hộ dân bị giải tỏa trắng trong các vùng dự án tại xã Điện Dương.

Theo quyết định này, hộ gia đình ông Nguyễn Tấn Đây được bố trí 1 lô đất tái định cư theo diện lô chính (diện tích 200m²), do bị ảnh hưởng bởi vệt 20m² cây xanh đoạn qua khu nghỉ mát và dịch vụ du lịch.

Sau đó, hộ ông Nguyễn Tấn Đây đã nộp đủ số tiền tạm thu tái định cư hơn 106 triệu đồng (tương ứng với số tiền bồi thường 177,9m² đất cơ quan chức năng đã tiến hành thu hồi trước đó của gia đình ông Đây để triển khai dự án đường ven biển) cho Ban bồi thường giải phóng mặt bằng và tái định cư huyện Điện Bàn (nay là Trung tâm Phát triển quỹ đất thị xã Điện Bàn).

Tuy nhiên hộ ông Đây chưa được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất lô đất tái định cư này vì còn nợ tiền sử dụng đất 22,1m² đất chênh lệch giữa diện tích đất bố trí tái định cư với diện tích đất thu hồi (200 - 177,9m²).

Theo ông Nguyễn Tấn Đây, sở dĩ gia đình ông chưa nộp là do gia cảnh quá khó khăn đã có đơn xin nợ tiền sử dụng đất nhưng chưa được UBND huyện Điện Bàn lúc đó xem xét, giải quyết.

Đến tháng 11/2009, UBND huyện Điện Bàn ban hành các quyết định thu hồi hết 182,1m2² đất còn lại của gia đình ông Đây để làm vệt cây xanh của đường du lịch ven biển (178,8m²) và giao cho Công ty Indochina Hoi An Beach Villas làm dự án.

Tuy nhiên, vì những nhùng nhằng trước đó với diện tích đất 177,9m² đã thu hồi nhưng chưa giải quyết xong, hộ gia đình ông Nguyễn Tấn Đây chưa nhận bồi thường, hỗ trợ, chưa bàn giao mặt bằng và vẫn tiếp tục sinh sống tạm bợ ở thửa đất này đến nay.

Qua quá trình giải quyết vụ việc, đến năm 2023 UBND thị xã Điện Bàn ban hành Quyết định số 5185 điều chỉnh nội dung của Quyết định số 1689 (năm 2006), hủy 1 lô đất tái định cư 200m² cho hộ ông Đây do chưa đủ điều kiện bố trí tái định cư.

Trong đơn khiếu nại đến Chủ tịch UBND tỉnh, ông Nguyễn Tấn Đây yêu cầu hủy Quyết định số 5185 của UBND thị xã Điện Bàn, đồng thời bố trí tái định cư và cấp chứng nhận quyền sử dụng đất cho hộ ông theo Quyết định số 1689 mà UBND huyện Điện Bàn đã ban hành năm 2006.

Theo kết quả từ tổ xác minh Thanh tra tỉnh, chính quyền thị xã Điện Bàn điều chỉnh Quyết định số 1689 là phù hợp, do ở thời điểm ban hành quyết định (năm 2006) việc bố trí cho hộ ông Đây 200m² đất tái định cư là không đảm bảo về trình tự, thủ tục.

Tuy nhiên, tổ xác minh cũng cho rằng đến nay toàn bộ diện tích 360m² đã có quyết định thu hồi (giải tỏa trắng) mà UBND thị xã Điện Bàn chưa giải quyết bố trí tái định cư gây bức xúc cho gia đình.

Sớm có phương án xử lý thấu tình, đạt lý

Sự việc nhùng nhằng trong thời gian dài, khi UBND thị xã Điện Bàn đề nghị hộ ông Đây bàn giao toàn bộ mặt bằng 360m² đất bị thu hồi thì mới có căn cứ, phương án bố trí tái định cư, còn gia đình ông Đây thì đề nghị giải quyết dứt điểm một phần diện tích bị thu hồi trước đó (177,9m²) mới tính tiếp.

Theo Hội Luật gia tỉnh, đây là vụ việc hết sức trăn trở, lỗi của cơ quan chức năng trong thời kỳ trước đây nhưng để lại hệ lụy khiến tài sản, đời sống hộ gia đình ông Đây bị ảnh hưởng lớn.

Bên cạnh việc làm rõ trách nhiệm của việc tạm thu tiền sử dụng đất tái định cư (hơn 106 triệu đồng) của ông hộ Đây không đúng quy định thì điều quan trọng nhất là cần sớm có phương án giải quyết để đảm bảo quyền lợi hợp pháp của trường hợp này. Trong đó, cần cân nhắc phương án bồi thường để phù hợp với thời điểm thu hồi đất cách đây đã gần 20 năm.

Ông Nguyễn Xuân Hà - Phó Chủ tịch UBND thị xã Điện Bàn cho biết, trong trường hợp tiếp tục thu hồi 182,1m²2, để đảm bảo quyền lợi tối đa cho gia đình ông Đây trong bối cảnh hiện tại thì có thể xem xét áp dụng nội dung của Quyết định số 42 do UBND tỉnh ban hành kèm theo Quyết định số 29 về sửa đổi, bổ sung một số điều của Quyết định số 42.

“Trong trường hợp này, nếu bố trí theo phương án của Quyết định số 42 và có Quyết định số 29 bổ sung để đảm bảo tối đa quyền lợi cho công dân thì tổng diện tích bố trí được cho hộ ông Đây khoảng 250m2². Nếu bố trí 2 lô đất theo phương án này thì không bố trí tái định cư ở vị trí hiện tại được” - ông Hà nói.

Còn theo Trung tâm Phát triển Quỹ đất thị xã Điện Bàn, nên xem xét phương án 1 thửa đất có các quyết định thu hồi riêng để phục vụ 3 dự án thì xét lấy diện tích cộng dồn từ việc thu hồi cả 3 dự án này để bố trí tái định cư, đảm bảo quyền lợi cho hộ ông Đây.

Đã từng có trường hợp tương tự được xử lý như vậy tại địa phương những năm trước đây. Tuy nhiên, các phương án trên đều phải chờ hướng dẫn giải quyết từ Sở TN-MT để đảm bảo đúng quy định của pháp luật hiện tại.

Ông Huỳnh Ngọc Tiên - Phó Chánh Thanh tra tỉnh cho hay, Thanh tra tỉnh sẽ sớm tham mưu Chủ tịch UBND tỉnh có quyết định giải quyết khiếu nại vụ việc này theo hướng báo cáo của tổ xác minh.

Bên cạnh đó, UBND thị xã Điện Bàn cần sớm rà soát, có giải pháp, phương án bố trí tái định cư, xử lý số tiền hơn 106 triệu đồng đã thu của hộ gia đình ông Nguyễn Tấn Đây cân nhắc theo hướng có lợi cho người khiếu nại và đúng quy định của pháp luật.