Khỉ vàng quấy phá đời sống dân cư trên đảo Cù Lao Chàm

Việc khỉ vàng xuất hiện tại các khu dân cư gần bìa rừng thôn Bãi Làng (xã đảo Tân Hiệp) đã có từ khoảng 10 năm nay. Tuy nhiên việc chúng liều lĩnh tràn xuống các khu vực dân cư trên đảo chỉ có trong khoảng 3 năm qua, đặc biệt là trong những tháng gần đây với số lượng sinh sôi ngày càng nhiều.

Bà Nguyễn Thị Hạnh - trú thôn Bãi Làng cho biết, thời gian qua gia đình thường xuyên bị đàn khỉ tìm đến quấy phá. Nếu sơ sẩy, bất cứ thức ăn gì từ trái cây, bánh đến trứng gà chúng cũng lấy đi ngay. Không tìm thấy thức ăn thì chúng tìm cách quấy phá nhà cửa. Ném đá xua đuổi cũng không ăn thua. Gia đình phải lấy lưới bao hết các khoảng trống để chúng không lọt được vào nhà.

Bà Phạm Thị Mỹ Hương - Chủ tịch UBND xã Tân Hiệp nói: “Ở Cù Lao Chàm an ninh rất tốt nhưng hầu hết mọi nhà phải đóng cửa cả ngày bởi… sợ khỉ vào ăn trộm. Chúng không tìm kiếm được thức ăn trên rừng nên mò xuống nhà dân tìm thức ăn. Càng ngày chúng càng dạn dĩ, đi lại ngang nhiên trong khu dân cư thậm chí giật cả thức uống trẻ em đang mang trên tay. Địa phương mong muốn cơ quan chức năng tìm giải pháp nào đó vừa bảo tồn được đàn khỉ vừa tận dụng để thu hút du lịch”.

Theo người dân địa phương, thời gian qua người dân áp dụng biện pháp xua đuổi như dùng âm thanh, bắn bằng ná cao su, bắt và thả khỉ ở một số khu vực xa dân cư… Nhưng điều này càng khiến xung đột giữa con người và khỉ ngày càng tăng lên. 

Vừa qua các ngành chức năng và địa phương cũng đã tổ chức tham vấn, truyền thông để vận động người dân và du khách thực hiện các giải pháp nhằm cắt đứt nguồn thức ăn của khỉ vàng để chúng không tìm xuống khu dân cư. Tuy nhiên các giải pháp trên cũng chỉ mang tính tình thế.

Theo nghiên cứu khoa học và tham vấn ý kiến người dân xã Tân Hiệp, loài khỉ vàng (Macaca Mulatta) được ghi nhận xuất hiện ở rừng đặc dụng Cù Lao Chàm từ rất lâu. Chúng sống ở khu vực có rừng tự nhiên trên cao, có đặc tính nhút nhát và trước đây không có xung đột với người dân địa phương.

Ông Nguyễn Thế Hùng - Phó Chủ tịch UBND TP.Hội An cho hay, thành phố thiếu nguồn lực, kỹ thuật và kinh nghiệm để tiến hành đánh giá và đề xuất các giải pháp nhằm giải quyết vấn đề cấp bách này.

Qua tham vấn ý kiến của một số chuyên gia về linh trưởng thì cần có những dữ liệu cơ bản như mật độ, số lượng bầy đàn, nguồn thức ăn, tập tính của quần thể khỉ vàng cũng như có nghiên cứu xã hội để xác định nguyên nhân ảnh hưởng đến môi trường sống, thay đổi vùng phân bố, xung đột giữa cộng đồng và khỉ vàng…, thì mới có thể đưa ra được các giải pháp tối ưu nhất. 

Ông Nguyễn Thế Hùng thông tin thêm, thành phố đã có văn bản kiến nghị UBND tỉnh, các sở ngành liên quan quan tâm hỗ trợ kinh phí để tiến hành các nghiên cứu khoa học về khỉ vàng tại Cù Lao Chàm nhằm giảm thiểu xung đột giữa khỉ vàng và cộng đồng dân cư; đồng thời bảo tồn, phát triển bền vững loài khỉ này tại rừng đặc dụng Cù Lao Chàm trong từng giai đoạn phù hợp.

Trước mắt, cần có hướng dẫn các giải pháp để địa phương xử lý hạn chế ảnh hưởng đến đời sống của người dân địa phương cũng như du khách.