Xã Tam An: Đồng ngập úng, dân gặp khó

Hộ ông Lê Đình Hùng (52 tuổi, thôn An Mỹ, xã Tam An) có 2 sào đất tại đồng Trà Giăng, đã canh tác lúa hơn 30 năm, cho năng suất rất cao nhờ đất đai khá màu mỡ. Tuy nhiên, năm 2013, khi Công ty TNHH MTV Khai thác thủy lợi Quảng Nam tiến hành nâng cấp đập Rung để chủ động nước tưới cho hơn 120ha đất tại 2 xã Tam An và Tam Thành thì đồng Trà Giăng bị ngập nặng.

Theo ông Hùng, nguyên nhân vì trước đây nước ở đồng Trà Giăng đều theo mương thoát ra suối Xã Lào. Nhưng việc nâng cấp đập Rung khiến dòng suối hiện tại nằm cao hơn ruộng; việc đóng đập lấy nước sản xuất khiến nước suối tràn vào đồng Trà Giăng không thể thoát ra được, gây ngập úng thường xuyên. Ngoài ra, khi đập xả thì ruộng lại khô nên không thể chủ động nước tưới.

“Thời gian đầu đồng Trà Giăng ngập, người dân chúng tôi đã cố dùng máy bơm đưa nước ra suối để canh tác. Tuy nhiên, giải pháp này cũng chỉ hiệu quả trong thời gian ngắn vì đập đóng thì đồng lại ngập, lúa giống ngâm nước đều hư hỏng. Khoảng 3 năm gần đây, chúng tôi đành bỏ hoang đất vì không thể sản xuất” - ông Hùng nói.

Còn ông Nguyễn Bá Lý (80 tuổi, thôn An Mỹ) cho biết: “Tôi có hơn 4 sào tại đồng Trà Giăng. Khi đồng ngập nước, chúng tôi nhiều lần kiến nghị lên xã, huyện xin hướng giải quyết để chúng tôi có thể tiếp tục sản xuất hoặc chuyển đổi cây trồng; hỗ trợ bồi thường thu hồi đất. Tuy nhiên, đến nay vẫn chưa có phương án nào được thông qua khiến kinh tế gia đình gặp khó khăn”.

Theo UBND xã Tam An, khi người dân kiến nghị, địa phương đã làm việc với 10 hộ dân có đất sản xuất bị ngập úng tại đồng Trà Giăng để tìm hướng giải quyết. Theo đó, 3 phương án được đưa ra, gồm: đổi đất công ích tại khu vực khác, chuyển đổi cây trồng, thu hồi đất có bồi thường cho người dân. Tuy nhiên, do xã Tam An không có quỹ đất lúa công ích và đồng Trà Giăng hiện tại không thể chủ động nước tưới, không thể chuyển đổi cây trồng hiệu quả nên 2 phương án đầu tiên không thể thực hiện.

Vì vậy, ngày 2.7.2019, UBND xã Tam An đã có báo cáo trình UBND huyện Phú Ninh xin chủ trương bồi thường hỗ trợ để thu hồi đất cho 10 hộ dân tại đồng Trà Giăng với tổng kinh phí khoảng 1,7 tỷ đồng. Tuy nhiên, ngày 9.9.2019, UBND huyện ra Công văn số 974 với nội dung không thống nhất chủ trương trên vì Nhà nước chưa có quy định về chính sách bồi thường thu hồi đất đối với trường hợp tại đồng Trà Giăng.

Ông Huỳnh Tuấn Nhật - Chủ tịch UBND xã Tam An cho biết: “Nâng cấp đập Rung phục vụ mục đích công cộng gây nên tình trạng ngập úng tại đồng Trà Giăng hơn 6 năm nay khiến đất đai bỏ hoang, ảnh hưởng đến kinh tế người dân. Trong khi đó, người dân khu vực này hiện có nhu cầu sản xuất nhưng lại không sản xuất được. Địa phương đề nghị UBND huyện Phú Ninh quan tâm, có phương án giải quyết hoặc xin ý kiến từ UBND tỉnh để hỗ trợ bồi thường thu hồi đất, tránh tình trạng người dân khiếu kiện kéo dài”.

Cũng theo ông Nhật, trước phương án hỗ trợ bồi thường thu hồi đất chưa được thông qua, người dân liên tục kiến nghị, UBND xã Tam An cũng đang xây dựng phương án kè kết hợp với cống thoát nước để giải quyết tình trạng ngập nước, chủ động nước tưới tại khu vực đồng Trà Giăng với tổng kinh phí khoảng 700 triệu đồng.