Xây đắp "thương hiệu" Quảng Nam

* Xuân Nhâm Dần - 2022 vừa tròn 25 năm tái lập tỉnh Quảng Nam, là người có mặt từ “cái thuở ban đầu lưu luyến ấy” - năm 1997, rồi trải nghiệm nhiều năm tháng cùng đời sống quê hương, ông cho biết cảm nhận đôi nét ấn tượng về hành trình phát triển của Quảng Nam?

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải: Điều đầu tiên cần ghi nhận là hành trình phát triển đột phá đi lên với nhiều dấu ấn quan trọng, chuyển mình toàn diện, góp phần vào việc thực hiện công cuộc đổi mới của đất nước.

Có thể tự hào là từ địa phương rất khó khăn, xuất phát điểm thấp so với nhiều tỉnh thành trong nước và khu vực Duyên hải miền Trung, đến nay Quảng Nam đã có vị thế khá, phát triển đa diện, đời sống nhân dân được cải thiện, cơ sở hạ tầng ngày càng đồng bộ, diện mạo nông thôn, đô thị đều khởi sắc.

Từ một tỉnh nhận hơn 60% trợ cấp ngân sách, Quảng Nam đã vươn lên, đứng vào tốp 16 tỉnh tự cân đối và có đóng góp cho ngân sách Trung ương; tỷ lệ hộ nghèo giảm nhanh; trật tự xã hội đảm bảo; an ninh quốc phòng vững mạnh...

* Qua nhiều nhiệm kỳ công tác, đặc biệt có hơn 10 năm đảm trách Chủ tịch UBND tỉnh rồi Bí thư Tỉnh ủy, ông tâm đắc về tư duy lựa chọn hướng đi lên của Quảng Nam như thế nào?

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải: Đảng bộ và nhân dân Quảng Nam đã sớm chọn con đường đột phá tư duy sáng tạo, quyết tâm “đi lên bằng cơ chế”. Nội dung quan trọng nhất là kiên trì và kiên quyết thực hiện việc chuyển dịch cơ cấu kinh tế lấy công nghiệp làm trọng tâm, du lịch là mũi nhọn, đồng thời coi trọng cả nông nghiệp, nông thôn và miền núi. Các kế hoạch cụ thể đặt trọng tâm là tập trung xây dựng Khu kinh tế mở Chu Lai, phát triển vùng Đông, khai thác lợi thế hai di sản văn hóa thế giới...

Một trong những yếu tố nền tảng là tập trung xây dựng hệ thống kết cấu hạ tầng đồng bộ, đến nay Quảng Nam có đủ loại hình giao thông, với sân bay, cảng biển, đường cao tốc, quốc lộ, đường ven biển, đường Hồ Chí Minh, Đông Trường Sơn, các trục kết nối tương đối hoàn chỉnh.

Cô đọng có thể nói như ấn tượng của các vị lãnh đạo cấp cao nhiều lần về thăm Quảng Nam nhận xét: Quảng Nam đã chọn hướng đi và cách làm đúng, tìm được lối ra trên con đường phát triển.

* Từ thành công và cả mặt tồn tại hạn chế trong thực hiện các mũi đột phá về kinh tế - xã hội, nhìn theo khía cạnh tích cực, đều đem lại những bài học giá trị từ thực tiễn. Theo ông, bài học nào cần ghi nhớ nhất?

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải: Bài học quan trọng nhất, theo tôi, là tư duy đột phá, tầm nhìn dài hạn, dám nghĩ, dám làm và tinh thần đoàn kết thống nhất, coi trọng nhân tố con người, vì con người, vì sự phát triển bền vững.

Để phát triển, cần tinh thần sáng tạo, mạnh dạn đổi mới nhưng rất cần sự cầu thị, phát huy dân chủ, biết lắng nghe, tôn trọng sự phản biện, phát huy mặt tích cực của tính “hay cãi” để có quyết sách đúng, tạo đồng thuận, kịp thời điều chỉnh sự nóng vội, chủ quan.

Một bài học thành công nữa là phải biết khơi thông nguồn lực tại chỗ đi đôi với thu hút nguồn lực bên ngoài. Không phải ngẫu nhiên mà các tập đoàn, thương hiệu lớn chọn Quảng Nam làm điểm đến. Nhiều nhà đầu tư đã nói họ chọn Quảng Nam vì yếu tố con người, bản chất cần cù sáng tạo của lực lượng lao động.

Nguồn nhân lực là yếu tố lợi thế để bù đắp những hạn chế về cơ sở hạ tầng, về khó khăn tiếp cận thị trường cũng như thiên tai lũ lụt. Tinh thần đồng hành với doanh nghiệp là điều tạo niềm tin cho nhà đầu tư mà không phải nơi nào cũng có.

Về hạn chế, cần nhận thức đầy đủ các bài học về quản lý rừng, tài nguyên khoáng sản, có lúc quy hoạch thủy điện ồ ạt, có dự án kém hiệu quả, gây ô nhiễm môi trường, quy hoạch treo, công tác cán bộ... để đánh giá lại một cách nghiêm túc và khắc phục sai lầm với tinh thần “phát triển bền vững, hài hòa các mục tiêu kinh tế - văn hóa - xã hội và môi trường, bao trùm là mục tiêu vì con người”.

* Như ông đã từng trao đổi trên Báo Quảng Nam rằng cần chú trọng phát triển văn hóa, nhưng điều tâm huyết ấy được thể hiện trong quyết sách ra sao và khi nào?

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải: Từ năm 2010, một vấn đề quan trọng đặt ra là xác định chủ đề Đại hội Đảng bộ tỉnh. Khi đó Tỉnh ủy dự thảo chủ đề là “Phát huy truyền thống cách mạng và bản sắc văn hóa Quảng Nam”. Lúc đầu cũng có một số tranh luận, ý kiến khác nhau nhưng cuối cùng đi đến sự thống nhất rất cao vì đó là truyền thống, là nền tảng. Thực tế hơn 10 năm qua đã chứng minh định hướng đó là đúng.

Gần đây, tại Hội nghị Văn hóa toàn quốc, đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng nhấn mạnh: “Khơi dậy mạnh mẽ hơn nữa tinh thần yêu nước, ý chí tự cường, tinh thần đoàn kết, khát vọng phát triển đất nước phồn vinh, hạnh phúc của toàn dân tộc; phát huy cao độ những giá trị văn hóa, sức mạnh và tinh thần cống hiến của mọi người Việt Nam, tạo nguồn lực nội sinh và động lực đột phá để thực hiện thành công mục tiêu phát triển đất nước”.

Vấn đề quan trọng là Quảng Nam cần tiếp tục xây dựng kế hoạch, chương trình cụ thể để triển khai chiến lược về văn hóa, làm sao kết hợp giữa bảo tồn và phát huy, giữa truyền thống và hiện đại, hội nhập và quảng bá nét đặc sắc văn hóa xứ Quảng, con người Quảng Nam ở trong nước và quốc tế, xây đắp “thương hiệu” Quảng Nam trên nhiều lĩnh vực.

* Quê hương, đất nước và cả nhân loại trải nỗi đau thiệt hại quá lớn vì đại dịch Covid-19, ông có niềm tin và nguyện cầu về ngày mai cùng xuân mới với điều gì?

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải: Đại dịch Covid-19 tác động hết sức nghiêm trọng, gây hậu quả nặng nề trên mọi mặt đời sống xã hội toàn cầu và đang còn diễn biến phức tạp, nhưng tôi tin trí tuệ nhân loại sẽ tìm ra phương thức hữu hiệu để đối phó có hiệu quả như những đại dịch từng xảy ra.

Việt Nam đã và đang huy động nguồn lực trong nước, đồng thời hợp tác quốc tế để phòng chống và kiểm soát dịch bệnh. Cả hệ thống chính trị vào cuộc, toàn dân chống dịch với tinh thần tương thân, tương ái.

Quốc hội cho phép Chính phủ áp dụng các cơ chế đặc biệt, đặc thù và đặc cách để huy động mọi nguồn lực. Quốc hội cũng đã họp phiên bất thường vào dịp đầu năm mới để bàn và quyết định những giải pháp của chính sách tài khóa và tiền tệ cho Kế hoạch tổng thể phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội thời gian tới, trong đó chú ý toàn diện các nội dung y tế, kinh tế, an sinh xã hội, nhằm hỗ trợ người dân và doanh nghiệp với chiến lược thích ứng linh hoạt và kiểm soát dịch bệnh một cách hiệu quả.

Có những gian nan khó khăn mà nhân loại, đất nước, quê hương phải đối mặt, nhưng tôi tin tưởng vào tương lai tươi sáng và tốt đẹp như mùa xuân sẽ mang đến khí sắc mới cho Tổ quốc Việt Nam và quê hương Quảng Nam với quyết tâm hành động vì sự giàu mạnh, phồn vinh và hạnh phúc.

Xin cảm ơn và trân trọng chúc ông đón mùa xuân mới an lành!