Xây dựng Hội An - Thành phố văn hóa: Nhiều thách thức

Phong trào chỉ đạt bề nổi và diện rộng, thiếu độ bền và chiều sâu nên các mô hình văn hóa chưa đủ độ mạnh để tác động đến các lĩnh vực khác của đời sống… Đó là đánh giá của Ban chỉ đạo xây dựng Hội An - Thành phố văn hóa.

Thượng tá Lê Ngọc Lưu - Trưởng Công an TP.Hội An cho biết, môi trường văn hóa, xã hội tại Hội An đang có những biến động phức tạp. Các biểu hiện không văn minh trong kinh doanh dịch vụ, trong giao tiếp ứng xử; tình trạng suy thoái đạo đức, lối sống, nếp sống; các tệ nạn xã hội đang có chiều hướng gia tăng đã làm cho quan hệ gia đình, cộng đồng, xã hội nảy sinh nhiều tiêu cực. Bên cạnh đó, tình trạng xâm hại các di tích, thắng cảnh, môi trường, các công trình công cộng vẫn còn xảy ra; vi phạm pháp luật tăng về số lượng các vụ việc, tính chất và mức độ phạm tội cũng nghiêm trọng hơn. Các băng nhóm tội phạm, hư hỏng trong thanh thiếu niên cũng chưa giảm.

Ở một khía cạnh khác liên quan đến các tiêu chí xây dựng thành phố văn hóa, Ban chỉ đạo xây dựng Hội An – Thành phố văn hóa cũng đã nhận thấy hệ thống thiết chế văn hóa từ thành phố đến xã phường, thôn khối phố, cơ quan đơn vị còn yếu kém. Cơ sở vật chất, trang bị, phương tiện, kinh phí, hạng mục công trình, nguồn lực cho sự nghiệp phát triển văn hóa cũng còn thiếu, nhất là những điều kiện phục vụ nhu cầu vui chơi giải trí, đào tạo và bồi dưỡng tài năng.

Phân tích nguyên nhân của những tồn tại này, ông Nguyễn Văn Lanh - Trưởng phòng VH&TT Hội An cho rằng, trong thời kỳ phát triển năng động và hội nhập hiện nay, thành phố đứng trước nhiều nhiệm vụ kinh tế, xã hội bức thiết đòi hỏi phải đầu tư cả công sức và kinh phí trong điều kiện còn khó khăn nên chưa thể huy động tối đa các nguồn lực cho phát triển văn hóa. Quá trình đô thị hóa cùng với nhu cầu hướng tới một cuộc sống tiện nghi trong xã hội hiện đại cũng đã kéo theo không ít vấn đề phức tạp liên quan đến rất nhiều lĩnh vực của đời sống. Từ đó, các giềng mối truyền thống của gia đình, dòng tộc, láng giềng, nghề nghiệp, tín ngưỡng, phong tục, tập quán, lề thói, tục lệ dần biến đổi theo hoàn cảnh, điều kiện mới với chiều hướng bất lợi, làm cho một số giá trị truyền thống bị mờ nhạt dần...

Theo ông Nguyễn Sự - Bí thư Thành ủy Hội An, cũng cần phải thấy những nguyên nhân chủ quan ảnh hưởng đến chất lượng, hiệu quả của cuộc vận động. “Đó chính là công tác chỉ đạo, quản lý văn hóa có những mặt thiếu tính chiến lược, nhất là trong công tác quy hoạch phát triển chung cho ngành và các quy hoạch chi tiết từng lĩnh vực của ngành. Chủ trương xã hội hóa văn hóa hiện chưa thật sự được quan tâm, đầu tư các nguồn lực cho văn hóa chưa đúng tầm, chưa gắn kết một cách hữu cơ giữa mục tiêu phát triển văn hóa với phát triển kinh tế-xã hội” – ông Sự nói.

Ông Nguyễn Hoàng Bích - Phó Giám đốc Sở VH-TT&DL cho biết: “Đi tìm nguyên nhân của những tồn tại, hạn chế trong quá trình triển khai xây dựng Hội An - Thành phố văn hóa là việc cần phải làm để Hội An tiếp tục đẩy mạnh phong trào giai đoạn 3. Ban chỉ đạo xây dựng đời sống văn hóa tỉnh đang tiếp tục hỗ trợ, tạo điều kiện cho Hội An sớm hoàn thành các mục tiêu mà đề án đã đề ra. Một khi Hội An khắc phục được những tồn tại này, chúng ta có thể tin vào những đổi thay của một thành phố văn hóa đầu tiên của cả nước”.

Quốc Hải