Sau 3 năm xây dựng mô hình nông thôn mới (NTM) trên diện rộng, dù đạt nhiều thành tựu đáng kể, nhưng so với cả nước thì tiến độ thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia này ở Quảng Nam vẫn còn rất chậm, hiệu quả mang lại chưa cao.
Quy hoạch phát triển hạ tầng giao thông là khâu quan trọng trong xây dựng NTM. Ảnh: ĐẠO SỰ |
Chậm tiến độ
Có một thực tế là, sau 3 năm triển khai thực hiện, kết quả lập quy hoạch xây dựng xã NTM trên địa bàn toàn tỉnh chỉ đạt tỷ lệ 31%, trong khi đó mức bình quân của cả nước là 83,5%. Không chỉ vậy, bình quân số tiêu chí NTM đạt chuẩn trên một xã trong tổng số 208 xã đang xây dựng mô hình này ở Quảng Nam còn rất thấp (chỉ khoảng 4,8 tiêu chí/xã) và có đến 25 xã “trắng tiêu chí”, tức là không đạt tiêu chí nào. Ông Lê Ngọc Kích - Phó Chủ tịch UBND huyện Nam Trà My cho biết: “Tại Nam Trà My mới chỉ có 2/10 xã tiến hành xây dựng NTM là Trà Mai và Trà Don. Tuy nhiên, qua khảo sát, đánh giá cho thấy hiện nay cả 2 xã này chưa có một tiêu chí nào đạt hoàn hảo. Xã Trà Mai chỉ có 2 tiêu chí đạt 65%, còn xã Trà Don thì quá mơ hồ”. Theo ông Kích, việc thiếu vốn đầu tư và cán bộ xã vừa thiếu vừa yếu kém về chuyên môn nghiệp vụ chính là nguyên nhân dẫn đến sự ì ạch này.
Theo thống kê, tính đến giữa tháng 5.2013 toàn tỉnh có 64 xã được UBND các huyện, thành phố phê duyệt đồ án quy hoạch xây dựng NTM, 22 xã chưa phê duyệt quy hoạch chi tiết khu trung tâm, 142 xã đang triển khai lập quy hoạch. Hiện nay, Quảng Nam có 195 xã triển khai lập đề án xây dựng NTM, trong đó 121 xã đã được phê duyệt. Đến thời điểm này có 4 xã đạt 14 - 18 tiêu chí, 23 xã đạt 9 - 13 tiêu chí, 61 xã đạt 5 - 8 tiêu chí, 120 xã đạt dưới 5 tiêu chí và 25 xã chưa đạt tiêu chí nào. |
Theo Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh kiêm Trưởng ban Chỉ đạo Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM cấp tỉnh - Nguyễn Ngọc Quang, tiến độ xây dựng NTM của Quảng Nam so với bình quân cả nước là quá chậm. Trong đó nổi lên tình trạng chậm thực hiện cơ chế lồng ghép nguồn vốn của các chương trình, dự án và quy định mức hỗ trợ từ ngân sách nhà nước cho các nội dung trong chương trình xây dựng NTM. Cạnh đó, việc kiện toàn bộ máy giúp việc ban chỉ đạo các cấp cũng diễn ra rất chậm. Ngoài ra, công tác chỉ đạo, điều hành của nhiều địa phương, nhiều thành viên ban chỉ đạo các cấp, ban quản lý xã chưa được tập trung, thiếu tính quyết liệt; đặc biệt là một số địa phương thiếu trách nhiệm với công tác xây dựng NTM.
Ngoài những khó khăn và bất cập nêu trên, công tác giải ngân vốn chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM trong thời gian qua bị chậm trễ cũng ảnh hưởng rất lớn đến tiến độ thực hiện. Theo thống kê, tính đến ngày 30.4.2013, vốn chương trình xây dựng NTM năm 2012 (bao gồm cả vốn năm 2011 chuyển sang) đã giải ngân được 123,728 tỷ đồng, đạt 88%. Tuy nhiên, đáng nói là nhiều địa phương có tỷ lệ giải ngân thấp, như Tây Giang 66%, Duy Xuyên 68%, Núi Thành 73%…
Quy hoạch phát triển hạ tầng giao thông là khâu quan trọng trong xây dựng NTM. Ảnh: Đ.ĐẠO |
Cần quyết liệt vào cuộc
Không nên đầu tư dàn trải Tại cuộc làm việc với lãnh đạo tỉnh về kết quả thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM, Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Cao Đức Phát cho rằng thời gian tới muốn tạo được bước đột phá trên lĩnh vực này, Quảng Nam phải đặc biệt chú trọng chất lượng nguồn nhân lực. Trong đó, đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao trình độ quản lý và chuyên môn cho đội ngũ cán bộ ở tuyến cơ sở là hết sức cần thiết. Trong xây dựng cơ sở hạ tầng thiết yếu ở khu vực nông thôn, Quảng Nam cần ưu tiên thi công những công trình thực sự bức xúc, có tác động lớn đến quá trình sản xuất và đời sống dân sinh chứ không nên đầu tư dàn trải dẫn đến hiệu quả thấp. |
Trước tình trạng tiến độ xây dựng mô hình NTM quá chậm, vừa qua Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã ban hành Chỉ thị số 30/CT-TU về tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện tốt chương trình mục tiêu quốc gia này. Theo đó, vấn đề quan trọng nhất là phải tập trung đẩy mạnh hơn nữa công tác tuyên truyền, vận động, thông tin có hiệu quả những chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước cho cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân nhằm tạo sự chuyển biến mạnh mẽ về nhận thức, hành động, góp phần thực hiện thắng lợi công cuộc xây dựng NTM. Chỉ thị cũng nhấn mạnh, cần tuyên truyền để người dân hiểu việc xây dựng NTM không phải là một hình thức đầu tư của Nhà nước mà chủ yếu dựa vào nội lực của nhân dân là chính; phải khơi dậy tính tích cực, tự giác của cộng đồng và các thành phần kinh tế với sự hỗ trợ từ phía Nhà nước.
Mới đây, tại cuộc họp Ban Chỉ đạo chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Nguyễn Ngọc Quang yêu cầu các sở, ban, ngành và chính quyền các địa phương nhanh chóng giải quyết những vướng mắc trong việc quy hoạch xây dựng xã NTM. Đồng thời, giao Sở Nội vụ khẩn trương tham mưu UBND tỉnh ban hành đề án kiện toàn bộ máy giúp việc ban chỉ đạo các cấp và giao Sở Kế hoạch - đầu tư tham mưu việc ban hành cơ chế lồng ghép các nguồn vốn đầu tư… Bên cạnh đó, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Ngọc Quang cũng đề nghị các thành viên Ban Chỉ đạo cấp tỉnh, cấp huyện phải tăng cường công tác kiểm tra, đôn đốc công tác lập quy hoạch xây dựng NTM và tình hình triển khai chương trình theo sự phân công của trưởng ban. Lãnh đạo các huyện, thành phố phải chỉ đạo các phòng, ban liên quan giúp chính quyền cấp xã tiến hành rà soát, đánh giá kết quả thực hiện các tiêu chí và kết quả thực hiện chương trình đến tháng 6.2013, báo cáo Thường trực Ban Chỉ đạo tỉnh trước ngày 25.6.
VĂN SỰ - ĐOÀN ĐẠO