Xây dựng Nhà tưởng niệm cụ Hoàng Diệu

Sáng 13.3, UBND xã Điện Quang (Điện Bàn) phối hợp cùng thôn Xuân Đài và Hội đồng gia tộc - tộc Hoàng tổ chức lễ khởi công xây dựng công trình Nhà tưởng niệm danh nhân Hoàng Diệu. Giáo sư Hoàng Tụy - nguyên Viện trưởng Viện Toán học Việt Nam cũng về quê hương dự lễ khởi công. Nhà lưu niệm được quy hoạch trên diện tích 700m2, cạnh nhà thờ tộc Hoàng, tổng kinh phí dự toán 3,6 tỷ đồng.

Cụ Hoàng Diệu tên chữ là Kim Tích, tự Quang Viễn, hiệu Tỉnh Trai, sinh ngày 10 tháng 2 năm Kỷ Sửu (ngày 5.3.1829) tại làng Xuân Đài. Năm 25 tuổi, ông đỗ phó bảng khoa thi Đình, được triều đình giao giữ nhiều chức vụ quan trọng. Năm 1880, ông giữ chức Bộ binh Thượng thư, Tổng đốc Hà Nội và Ninh Bình kiêm Chưởng vụ Thương Chính, vừa lo huấn luyện quân, xây dựng thành lũy, bố phòng công sự chống giặc Pháp, vừa lo ổn định đời sống nhân dân. Rạng sáng ngày 25.4.1882, quân Pháp tấn công thành Hà Nội, ông trực tiếp chỉ huy quân kháng cự quyết liệt, nhưng do sức giặc quá mạnh, không quá nửa ngày Hà Nội thất thủ. Lúc bấy giờ, ông lên mình voi đi vào Hành cung thảo tờ Di biểu tâu vua rồi ra trước Võ Miếu dùng khăn bịt đầu thắt cổ tự vẫn, lúc đó ông mới 54 tuổi. Sau này, thi hài ông được đưa về an táng trên cánh đồng tại quê nhà. Năm 1994, lăng mộ Hoàng Diệu được công nhận Di tích lịch sử văn hóa cấp quốc gia.

Công Tú