Xem xét lợi - hại của thủy điện nhỏ

Ông Trần Anh Tuấn - Chủ tịch UBND huyện Bắc Trà My: Ủng hộ đưa vào quy hoạch 4 thủy điện vừa và nhỏ

Vì là loại thủy điện siêu nhỏ nên ít tác động đến môi trường, diện tích đất bị mất khi xây dựng thủy điện cũng không đáng kể. Nhà máy thủy điện Sông Tranh 2 thời gian qua gây ra hiện tượng động đất, có thời điểm khiến người dân hoang mang, nhưng theo giải thích của chính quyền huyện Nam Trà My, Sở Công Thương việc phát triển thủy điện nhỏ không ảnh hưởng đến phía hạ du, thủy điện Sông Tranh 2. Phát triển thủy điện mà phục vụ phát triển đời sống kinh tế - xã hội, không “bức tử” môi trường nên Bắc Trà My hoàn toàn ủng hộ đưa vào quy hoạch.

Ông Lê Minh Hưng - Phó Giám đốc Sở NN&PTNT: Cần thẩm định rõ hơn về đường dây 110kV của 4 thủy điện ở Nam Trà My

Bốn dự án thủy điện UBND tỉnh đề xuất HĐND tỉnh đưa vào quy hoạch qua rà soát, xem xét kỹ nói chung ít ảnh hưởng đến rừng nhất nên mới để lại, chứ mấy dự án ảnh hưởng rừng nhiều đã bị loại hết rồi. Khoảng 60ha rừng bị ảnh hưởng sẽ yêu cầu các doanh nghiệp phải trồng rừng thay thế với số tiền khoảng 6 tỷ đồng. Sở NN&PTNT đề xuất với UBND tỉnh buộc các doanh nghiệp phải bồi thường thiệt hại rừng theo quy định nhằm bổ sung công quỹ nhà nước, ước tính mỗi héc ta khoảng 1 tỷ đồng đối với rừng giàu, còn rừng bình thường khoảng vài trăm triệu đồng. Nếu 4 thủy điện này được chấp thuận, các doanh nghiệp phải bỏ ra vài chục tỷ đồng bồi thường rừng.

Việc ảnh hưởng đến 60ha rừng này là do các dự án thủy điện mới chỉ được xem xét ảnh hưởng đến tài nguyên rừng ở các lưu vực, chứ chưa có hồ sơ tuyến đường dây đấu nối nên chưa xác định được toàn bộ mức độ ảnh hưởng. Nếu đường dây 110kV mà xây dựng sẽ ảnh hưởng rừng thêm nữa, nhưng cả 4 thủy điện kéo chung một đường dây thì ảnh hưởng rừng ít, còn cả 4 mà mỗi người kéo một đường dây thì số lượng rừng ảnh hưởng sẽ nhiều lên. Việc này, ngành nông nghiệp đề nghị Sở Công Thương phải tổ chức họp với các sở, ban ngành liên quan để thẩm định rõ hơn về đường dây 110kV của 4 thủy điện ở Nam Trà My. Do các dự án thủy điện mới chỉ được xem xét ảnh hưởng đến tài nguyên rừng các lưu vực, chưa có hồ sơ tuyến đường dây đấu nối nên chưa xác định được toàn bộ mức độ ảnh hưởng.

Ông Nguyễn Viễn - Giám đốc Sở Tài nguyên môi trường:  Lo ngại ra đời quá nhiều thủy điện

Các nhà máy thủy điện phát triển ào ạt trên địa bàn tỉnh giờ tiếp tục đưa 4 nhà máy loại vừa và nhỏ ở huyện Nam Trà My vào quy hoạch cũng đáng phải cân nhắc, nhất là việc quản lý quy hoạch, xây dựng, vận hành thủy điện thời gian qua còn nhiều bất cập. Nói hiệu quả, xây dựng 4 thủy điện trên đáp ứng nhu cầu phát triển đa mục tiêu thì cũng cần đánh giá lại một cách toàn diện để đúc kết thực tiễn.

Ông Vũ Văn Thẩm - Chủ tịch Hội Nông dân tỉnh: Phải đánh giá chặt chẽ báo cáo tác động môi trường

Nếu làm thủy điện khoan ống dưới lòng đất thì không hoặc ít ảnh hưởng đến rừng, còn dự án nào bắt ống thủy lực trên mặt đất thì ảnh hưởng đến rừng. Bốn dự án dự kiến đưa vào quy hoạch là loại siêu nhỏ, nhưng ít nhiều cũng tác động đến đất sản xuất nương rẫy của người dân. Quan điểm của Hội Nông dân tỉnh là cần thận trọng, không vội vàng, đánh giá chặt chẽ báo cáo tác động môi trường. Nếu lợi nhiều mà hại ít thì nên ủng hộ địa phương phát triển 4 thủy điện vừa và nhỏ.

Ông Đinh Mươk - nguyên Trưởng ban Dân tộc tỉnh: Đồng thuận, nhưng cần hết sức cân nhắc khi thực hiện

Khi đưa ra chủ trương xây dựng thêm 4 dự án thủy điện tại huyện Nam Trà My, chắc chắn lãnh đạo tỉnh đã có sự tính toán kỹ lưỡng. Bởi nói gì thì nói, dự án này nếu được triển khai cũng sẽ đem lại ít nhiều lợi ích cho người dân, cũng như phát triển chung của tỉnh, tăng được năng lượng điện và góp phần cải thiện ngân sách cho nhà nước.

Tuy nhiên, tỉnh cũng cần phải hết sức cân nhắc và xem xét khi đưa ra chủ trương thực hiện dự án thủy điện, bởi liên quan đến những tác động về môi trường, đến đời sống dân sinh miền núi. Vì vậy, theo tôi, nếu dự án này được triển khai, bên cạnh chú trọng đến vai trò và tiềm lực kinh tế của nhà đầu tư, lãnh đạo tỉnh cần tính toán thật kỹ và lắng nghe dư luận, cũng như quan tâm chú ý đến sự tác động về môi trường từ dự án thủy điện. Bởi trên thực tế, những sự cố từ các dự án thủy điện cũng đã từng xảy ra trong thời gian qua, gây ảnh hưởng không nhỏ đến đời sống người dân miền núi. Ngoài ra, cũng cần tuân thủ các điều kiện tự nhiên, các vấn đề về lợi ích sinh kế của người dân và đóng góp đến nhiệm vụ phát triển của địa phương miền núi nơi triển khai dự án thủy điện, nhất là không nên làm phá vỡ kiến trúc văn hóa bản địa.

Ngoài ra, cần gắn dự án thủy điện với cuộc sống của người dân; làm tốt các khâu về trồng rừng thay thế, đảm bảo môi trường tự nhiên và tuân thủ các quy định về pháp luật, cũng như quản lý chặt chẽ các bước triển khai về kỹ thuật của dự án thủy điện; chú trọng vai trò của địa phương miền núi... Có như vậy thì người dân mới đồng thuận và tránh để xảy ra tình trạng chủ trương đúng nhưng việc thực hiện lại không đảm bảo, gây ảnh hưởng đến đời sống dân sinh. HỮU PHÚC - ALĂNG NGƯỚC (ghi)