Xét công nhận xã đạt chuẩn nông thôn mới: Chất lượng một số tiêu chí chưa cao

Nhiều tồn tại

Báo cáo tại cuộc họp của Hội đồng thẩm định cấp tỉnh (diễn ra sáng qua 18.2) cho biết, trong số các địa phương đăng ký đạt chuẩn NTM năm 2019, vẫn còn nhiều tiêu chí chưa đảm bảo theo quy định. Trong đó, liên quan đến tiêu chí số 2 về giao thông, một số tuyến đường nông thôn đầu tư giai đoạn đầu (theo cơ chế 19) do nhân dân tổ chức thi công còn thiếu kinh nghiệm và trực tiếp làm thủ công dẫn đến chất lượng và kỹ thuật còn hạn chế. Khảo sát ở một số địa phương, mặt đường còn nhỏ (chỉ 1,5 - 2,5m), chưa đáp ứng nhu cầu phát triển, công tác duy tu, bão dưỡng chưa được quan tâm đúng mức nên một số tuyến đường giao thông bị xuống cấp, hư hỏng, sau mùa mưa lũ bị sạt lở, ảnh hưởng đến nhu cầu đi lại của người dân.

Ngoài ra, đối với tiêu chí số 4 về điện, công tác bảo vệ hành lang lưới điện của nhiều xã chưa được thực hiện triệt để, nhiều tuyến đường dây hạ thế điện đi chung với đường dây viễn thông gây mất mỹ quan và gây khó khăn trong việc di dời lúc cần mở rộng đường giao thông khi xây dựng khu dân cư NTM kiểu mẫu. Chưa kể, đa số địa phương đường dây điện sau công tơ về đến hộ sử dụng điện sinh hoạt chưa bảo đảm kỹ thuật, dễ gây ra mất an toàn, nhất là trong mùa mưa bão.

Ông Ngô Tấn - Phó Giám đốc Sở NN&PTNT kiêm Chánh Văn phòng điều phối NTM tỉnh cho hay, 10 xã đăng ký đạt chuẩn NTM năm 2019 đợt 2 (trong đó có 9 xã đăng ký đạt chuẩn và 1 xã đăng ký đạt chuẩn nâng cao) đều đạt tiêu chí số 10 về thu nhập, song chỉ mới ở ngưỡng tối thiểu so với quy định.

“Các xã đạt chuẩn năm 2019 là các xã thuần nông, nhưng cơ cấu thu nhập chủ yếu từ tiền công, tiền lương, làm cho tiêu chí thu nhập thiếu tính bền vững. Bên cạnh đó, việc chuyển dịch cơ cấu kinh tế, cơ cấu lao động theo hướng tăng tỷ trọng phi nông nghiệp ở các xã này vẫn còn chậm. Thu nhập chủ yếu của người dân là dựa vào sản xuất nông nghiệp nhưng hiệu quả sản xuất thấp và chưa thực hiện tốt nhiệm vụ tái cơ cấu ngành nông nghiệp gắn với phát triển sản xuất theo phương thức liên kết theo chuỗi giá trị nên tính rủi ro cao, thiếu bền vững. Cũng tương tự, tiêu chí số 13 về tổ chức sản xuất đều đảm bảo song vẫn thiếu tính bền vững khi nhiều hợp tác xã mới thành lập hiệu quả hoạt động khiêm tốn và chưa thực sự có các sản phẩm chủ lực, mô hình liên kết sản xuất gắn với tiêu thụ nông sản chủ lực đảm bảo tính bền vững chưa nhiều” - ông Ngô Tấn nhìn nhận.

Không “du di” trong việc bình xét

Tại cuộc họp, các thành viên của Hội đồng thẩm định cấp tỉnh cũng nêu ý kiến về việc cảnh quan môi trường nông thôn của các xã vẫn chưa thật sự “sáng - xanh - sạch - đẹp”, tỷ lệ hộ sử dụng nước sạch theo quy định còn thấp, chủ yếu là dùng nước bình (tiêu chí số 17); bố trí, sắp xếp, củng cố cán bộ ở một số địa phương chưa được chỉ đạo triển khai thực hiện kịp thời (tiêu chí số 18) hoặc chưa quan tâm củng cố bộ máy hoạt động của công an xã để đảm bảo tiêu chí số 19 về quốc phòng an ninh… Nhiều ý kiến đề nghị “không du di” trong việc xét công nhận các tiêu chí, chỉ công nhận đối với các xã thực sự đảm bảo thủ tục và chất lượng các tiêu chí theo quy định.

Theo Chủ tịch UBND tỉnh Lê Trí Thanh, do xã Tiên Châu (Tiên Phước) chưa hoàn chỉnh thủ tục và tiêu chí số 2 về giao thông chưa đạt chuẩn theo quy định nên đề nghị Hội đồng thẩm định tỉnh chưa xem xét công nhận Tiên Châu đạt chuẩn xã NTM năm 2019. Tương tự, đối với xã Tam Tiến (Núi Thành), dù UBND huyện và UBND xã đã có báo cáo giải trình và cam kết bố trí nguồn vốn để tiếp tục đầu tư bê tông hóa mặt đường giao thông nội đồng đảm bảo 2m theo quy định, Hội đồng thẩm định cũng sẽ cân nhắc trong việc xem xét. Còn đối với xã Tư (Đông Giang) được đề nghị thực hiện việc lấy kiến về sự hài lòng của người dân trong xây dựng NTM theo đúng quy trình.

Kết quả bỏ phiếu của các thành viên Hội đồng thẩm định cấp tỉnh vào sáng qua 18.2, một lần nữa khẳng định tinh thần “không du di” trong xét chọn xã đạt chuẩn NTM. Theo đó, đối với 9 xã đề nghị xét công nhận xã đạt chuẩn, chỉ có 6 xã được thống nhất đề nghị UBND tỉnh công nhận trong đợt này gồm Tiên Thọ (Tiên Phước), Duy Vinh (Duy Xuyên), Quế Cường (Quế Sơn), Tam Quang, Tam Mỹ Tây (Núi Thành), Đại Lãnh (Đại Lộc).

Hội đồng thẩm định cũng đã xét và đề nghị UBND tỉnh công nhận xã Đại Hiệp (Đại Lộc) đạt chuẩn xã NTM nâng cao năm 2019. Riêng 3 xã gồm Tiên Châu (Tiên Phước), Tam Tiến (Núi Thành) và xã Tư (Đông Giang), Hội đồng thẩm định cấp tỉnh đề nghị sớm bổ sung, hoàn thiện các tiêu chí, khắc phục những tồn tại để tiếp tục xem xét, công nhận trong thời gian tới.